UnbJbIM 5-тапсырма. Мәтінді түсініп оқы. Қою қаріппен берілген сөздердің ма-
ғынасын сөздіктен қара. Негізгі және қосымша ақпаратты анықта.
Қазақ жері неткен көркем, неткен бай! Елі алып, жері ұлан-ғайы
Қазақстанның картасын қараңдаршы: оның алып, ұлан-ғайыр екен
не көз жеткізесің. Қазақстан аумағы 2724,9 мың шаршы километрге те
Қазақстан шекарасының ұзындығы 15000 километр. Тіпті Қазақ жерін
шығысынан батысына қарай Күн үш сағат өтеді екен. Осындай алып не
ге шикізат пен қазба байлықтарды қос! Қазақстан шикізат, қазба байлы
жағынан дүниежүзіндегі 186 елдің ішіндегі ең бай он елдің қатарына кіре
Қазба байлықтар қорынан мынадай орын алады: қорғасын, вольфрам до
бойынша 1-орын, күміс пен мырыш қоры бойынша 2-орын, марганец ко
бойынша 3-орын, мыс қоры бойынша 4-орын, уран қоры бойынша 5-ора
алтын қоры бойынша 6-орын, темір кені бойынша 7-орын, жанғыш не
газ қоры бойынша 9-орын, мұнай қоры бойынша 13-орын. Бұл – ғала
байлық.
Болашақты болжай білген бабалар.
Екі миллион сегіз жүз мыңдай шаршы квадратты алып жатқан қазақ елі болмысынынан кеңпейіл,қонақжай,батыр да батыл,дана халық екенін білеміз.Бұл қасиеттермен қатар қазақ халқының болашақты болжаушылық қасиеті де таңқалдырмай қоймайды. «Өткенді білмей,болашақты болжай алмайсың» демекші,әрине,болжау көпті көрген,білген адамның қолынан ғана келеді.Осыдан мындаған жылдар бұрын қазақ халқының басына небір нәубеттер түскенде ел жанашылары,белді тұлғалар елдің болашағын күңірене болжаған еді.Солай елдің ертеңін ойлаған Асан қайғы:
Мұнан соң қилы-қилы заман болар,
Заман азып, заң тозып жаман болар.
Қарағайдың басына шортан шығып,
Бабалардың дәурені тәмам болар,— деп таусылуы орынды еді.Қазіргі таңда он сегіз миллиондай халқымызбен ата - бабамыз тек жақсылыққа болжап кеткен дүниелерді жүзеге асырып жатқандығына мен сенемін.
Сын есім - заттың түрін, түсін сапасын, сипатын, көлемін білдіретін сөздер. Сын есім қандай? қай? деген сұрақтарға жауап береді. Мағынасына қарай Сапалық және қатыстық деп бөлінеді. Тұлгасына карай:Негізгі жане Туынды деп бөлінеді.
Зат есім - дегеніміз заттың,құбылыстың,ұғымның атын білдіріп,кім? не? кімдер? нелер? деген сұрактарга жауап береді.