Қазақ халқына кеңінен танымал көркем жырлардың бірі — «Қыз Жібек» жыры. Қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын, дүниеге көзқарасын, ұғымын білдіретін әңгеме.
«Қыз Жібек» жыры, әңгімесі қазақ хылқының сол кездегі көшпелі салтын білдіреді, сондай салт, сондай дәстүр орнаған қоғамда туып-өскен адамның көзқарасы қандай екенін көрсетеді. Ескі көшпелі өмірдің сұлу табысы деп бағалауға сай жырлардың бірі- «Қыз Жібек» екені даусыз.
Жырдың халық арасына кең тараған да, аз тараған да нұсқалары бар. Бірақ барлық нұсқалары мен версияларына ортақ бір сюжеттің бары анық. Жырдың қысқаша әңгімесі мынадай. Ертерек заманда Жағалбайлы деген елдің Базарбай деген байы болады. Оның Төлеген, Сансызбай атты екі ұлы болады. Базарбай асқан байлығымен танымал болса да екі ұлына қыз айттырмайды, есейгенде қылыңдықты өздері табады деп ойлайды. Төлеген ер жетіп, жігіт болған соң маңайдағы елден өзіне лайық қыз іздеуді бастайды.
Ешқандай сұлу ұнамай жүрген кезде, сондай бір алыс елде Қыз Жібек деген сұлу бар екенін естиді. Қыздың салтанаты мен келбетінің асқан сұлу екендігін және ол да өзіне лайық жігіт таппай жүргендігін естіп, жүз жылқы айдап, қыздың елін іздеп кетеді. Арада көп уақыт өтеді, сұлу қызы бар деген елдерге сый-сыйапат жасап, даңқын шығарып жүреді.
Аяғында Қыз Жібектің ағасы, ақылшысы болып жүрген Қаршыға деген адамға кез болады. Қаршыға Төлегенді көшінің соңынан ертіп, қарындасын көрсетпекші болады. Көш бойынан талай сұлуды көреді. Жібек қыздардың ішінде болмайды, ол көштің алдында, ақ күйменің ішінде, ешкімге көрінбей жеке кетіп барады екен. Қуып жеткен Төлегенге Жібек жүзін көрсетеді де, Төлеген – күйеу, Жібек -қалыңдық болып, біраз уақыт бірге болады.
Жақында- торнадоның суретіне деген қара-.Торнадо- сол өлермен дауыл, желдің өте күшті ауқымның айландыр- шағын ауданда. Торнадо соққы ша осы отбасының фермасына почти алып келу әзір. Олар барлық өте шошыт-.
Ол тез оларға деген жақындайды, бірақ олар уже оның жанасушылығын байқады.Ана нәрестені алды, әке бала-шағаларды позвал. Ұлдар біреулер из кота және 3 мыршайдың айуанаттарының : несут. Отбасы дауылдың аясының асығады, қайда олар арада қауіпсіздікте жердің астында болады. Қашан торнадо соққыны алып келеді, олар аяда("дауылдың жертөлесі" сөзбе-сөз) отыру болады. Олар ауу болмайды, олар жертөленің ең қауіпсіз бөлігінде ықтау болады. Ана орынша нәресте ұстау болады, бірақ айуанаттар, мүмкін маңай тасу болады, айғай-шуды жасай. Бас-басы дауылдың дыбыстарына деген құлақ салу болады. Олар кур қытқылдауын және соқ- желді услышат. Олар туралы фермада ойлау және тапсырма бер- себе сұрақтар туралы осы: болады
"Как ферма көріну болады, қашан біз жертөледен" деген шығамыз?Ма үй" "дәті шыдайды?Ма барлық айуанаттар тірі" "болады?Ма күшті жаңбыр "болады
Қазақ халқына кеңінен танымал көркем жырлардың бірі — «Қыз Жібек» жыры. Қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын, дүниеге көзқарасын, ұғымын білдіретін әңгеме.
«Қыз Жібек» жыры, әңгімесі қазақ хылқының сол кездегі көшпелі салтын білдіреді, сондай салт, сондай дәстүр орнаған қоғамда туып-өскен адамның көзқарасы қандай екенін көрсетеді. Ескі көшпелі өмірдің сұлу табысы деп бағалауға сай жырлардың бірі- «Қыз Жібек» екені даусыз.
Жырдың халық арасына кең тараған да, аз тараған да нұсқалары бар. Бірақ барлық нұсқалары мен версияларына ортақ бір сюжеттің бары анық. Жырдың қысқаша әңгімесі мынадай. Ертерек заманда Жағалбайлы деген елдің Базарбай деген байы болады. Оның Төлеген, Сансызбай атты екі ұлы болады. Базарбай асқан байлығымен танымал болса да екі ұлына қыз айттырмайды, есейгенде қылыңдықты өздері табады деп ойлайды. Төлеген ер жетіп, жігіт болған соң маңайдағы елден өзіне лайық қыз іздеуді бастайды.
Ешқандай сұлу ұнамай жүрген кезде, сондай бір алыс елде Қыз Жібек деген сұлу бар екенін естиді. Қыздың салтанаты мен келбетінің асқан сұлу екендігін және ол да өзіне лайық жігіт таппай жүргендігін естіп, жүз жылқы айдап, қыздың елін іздеп кетеді. Арада көп уақыт өтеді, сұлу қызы бар деген елдерге сый-сыйапат жасап, даңқын шығарып жүреді.
Аяғында Қыз Жібектің ағасы, ақылшысы болып жүрген Қаршыға деген адамға кез болады. Қаршыға Төлегенді көшінің соңынан ертіп, қарындасын көрсетпекші болады. Көш бойынан талай сұлуды көреді. Жібек қыздардың ішінде болмайды, ол көштің алдында, ақ күйменің ішінде, ешкімге көрінбей жеке кетіп барады екен. Қуып жеткен Төлегенге Жібек жүзін көрсетеді де, Төлеген – күйеу, Жібек -қалыңдық болып, біраз уақыт бірге болады.
Ол тез оларға деген жақындайды, бірақ олар уже оның жанасушылығын байқады.Ана нәрестені алды, әке бала-шағаларды позвал. Ұлдар біреулер из кота және 3 мыршайдың айуанаттарының : несут. Отбасы дауылдың аясының асығады, қайда олар арада қауіпсіздікте жердің астында болады. Қашан торнадо соққыны алып келеді, олар аяда("дауылдың жертөлесі" сөзбе-сөз) отыру болады. Олар ауу болмайды, олар жертөленің ең қауіпсіз бөлігінде ықтау болады. Ана орынша нәресте ұстау болады, бірақ айуанаттар, мүмкін маңай тасу болады, айғай-шуды жасай. Бас-басы дауылдың дыбыстарына деген құлақ салу болады. Олар кур қытқылдауын және соқ- желді услышат. Олар туралы фермада ойлау және тапсырма бер- себе сұрақтар туралы осы: болады
"Как ферма көріну болады, қашан біз жертөледен" деген шығамыз?Ма үй" "дәті шыдайды?Ма барлық айуанаттар тірі" "болады?Ма күшті жаңбыр "болады