Сын есімнің шырайлары – сын есімнің біртектес сапалық сынның бір-бірінен айырмашылығын анықтайтын категориясы. шырай категориясы әр түрлі сапаны емес, керісінше, ұқсас заттардың біркелкі сындық, сандық, сапалық дәрежесін салыстыруға қызмет етеді. шырай жұрнақтары қатыстық сын есімдердің бәріне бірдей жалғана бермейді (түскі мезгіл немесе шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ дегендегі қатыстық сын есімдер шырай категориясын қ), олар заттанған сөздерге (қ), кейбір модаль сөздерге (көбірек, азырақ), үстеулерге (ілгерірек, өте кейін) жалғанады. ғылыми еңбектерде шырай түрлері түрліше беріліп жүр: мектеп оқулықтарында 3 (жай, салыстырмалы, күшейтпелі), ал жоғары оқу орны оқулықтарында 4 түрі (асырмалы) беріледі. бұлайша жіктеу олардың мағыналық реңктеріне байланысты: аппақ пен керемет ақ немесе тым аппақ деп айту оның ерекше аппақтығын білдіру, бір ғана түстің түрлі дәрежесі мен сапасын жеткізу мақсатынан туындаған. сын есімнің шырайларын түрлері жай шырай шырай түрлерінің бəріне негіз болады, оның арнайы грамматикалық көрсеткіштері, қосымшалары жоқ. мысалы, ол ауаның тазалығын, дүниенің кеңдігін, ң жомарттығын ешқандай салыстырусыз білдіреді. салыстырмалы шырай аналит. тәсілмен жасалады, заттың ұқсас сапаларының артық я кемдігін -рақ, -рек, -ырақ, -ірек; -лау, -леу, -дау, -деу, -тау, -теу; -ғыл, -ғылт, -ғылтым, -шыл, -шылтым; -аң, -ғыш, -гіш, т.б. жұрнақтар арқылы салыстыра көрсетеді. күшейтпелі шырайды төлеуов аналитикалық және синтетмкалық жолмен жасалады десе, ысқақов осы екі тәсілді шырайдың екі түріне бөліп тастайды, яғни күшейтпелі буын күшейтпелі шырайды, ал күшейткіш үстеулер асырмалы шырайды жасайды деп есептейді. күшейтпелі шырайдың негізгі көрсеткіші күшейтпелі буынның тіркесуі болып табылады, ол сын есімнің бастапқы буынының қысқарып, оған -п дыбысының жалғануы арқылы жасалады. мысалы, қып-қызыл, үп-үлкен. асырмалы шырай сын есімге өте, тым, аса, әбден, орасан, нағыз, нақ, шымқай күшейткіш үстеулерінің тіркесуінен жасалады: тым үлкен, аса бай. кейде шырайлар аралас қолданылып, бірінің үстіне бірі жалғана береді. мысалы: тым қызылдау, үлкеніректеу. кейбір зерттеушілер шырай категориясының лексика-грамматмкалық екі түрін ғана (салыстырмалы, күшейтпелі) атайды.
Алматыда 18 театр бар екен ғ.мүсірепов атындағы мен жасөспірімдер театры н. сац атындағы және жасөспірімдер мемлекеттік академиялық орыс театры 1944 жылдың 6 қыркүйегі күні «алма-ата қаласында жасөспірімдер театрының құрылуы туралы» кпок (б) мен кеңес халық комитетінің қаулысы шықты. театрдың негізін қалап, оған жетекшілік еткен танымал театр қайраткері н.и. сац болды. 1945 жылдың 7 қарашасында алматылық кішкентай лар алғаш рет театрдың ғын аттады. олар түске дейін е. шварцтың «қызыл телпек» спектаклін тамашалады. сонымен қатар театр […] артишок театры мекенжай алматы,қонаева к-сі, 49/68, жібек жолы к-сі (кіріс сыртынан) показать на карте телефон + (727) 273-52-82 сайтұйғыр музыкалық драма театры мекенжай алматы қ, наурызбай батыр к-сі, 83 телефон +7 (727) 272-82-76, 272-59-33 сайтмусірепов атындағы театр мекенжай алматы қ, абылай хан д-лы, 38 телефон +7 (727) 271-42-37 (касса), 271-48-60 время работы 10.00-18.00, үзіліс 13.00-14.00. сайтмемлекеттік республикалық корей музыкалық комедия театры мекенжай: папанина к-сі, 70/1, алматы қ, 050056 телефон: +7 (727) 384–82–78 +7 (727) 384–15–27 абай атындағы қазақ мемлекеттік академиялық опера және театры мекенжай: алматы, 050000, қабанбай батыр к-сі, 110 телефон: администрация +7 (727) 272-79-63 касса +7 (727) 272-79-34 неміс драма театры телефон: +7 (727) 392-01-18, +7 (7 факс: +7 392-01-18 мекенжай: ул. сатпаева, 64 д, уг. ул. розыбакиева (на время реконструкции спектакли проходят в доме культуры аро по адресу: ул. ауэзова, 3 между ул.толе би и ул. гоголя) мұхтар әуезов атындағы драма театры веб-сайт: телефон: +7 (727) 378-53-85 касса мекенжай: пр. абая, 103, уг. ул. байзакова лермонтов атындағы мемлекеттік академиялық орыс драма театры веб-сайт: телефон: +7 (727) 267-31-31, +7 (7 мекенжай: пр. абая, 43, уг. ул. абылай хана
