Үй жұмысы. 20.11.20 сағ 18.00-ге дейін Есімдік
1-нұсқа
1. Төмендегі сөзге тіркес бола алатын жіктеу есімдігін көрсетіңіз.
бармадык.
А) Оған. B) Театрға. C) Мектепке д) Үйге. E) Қалаға.
2. Сұрау есімдігінің кепше түрін көрсетіңіз.
А) Мъналар. В) Қандайларға.
C) Біреулерге. д Оларды E) Сол ард ан.
3. Есімдіктің түрін көрсетіңіз.
А) Қатыстық. B) Cұрау
C) Көсемше. Д) Есімше. E) Жинақтық.
4. Тиісті есiмдiктi қойыңыз: сабақ оқыдым.
А) Олар
В) Ол C) Мен Д) Біреу
E) кім?
5. Сұрау мақсатында есімдіктің қай түрі қолданылатынын көрсетіңіз.
А) Сұрау. B) Болымсыздық. C) Жалпылау. Дөздік. E) Сілтеу.
6. Барыс септігінде тұрған ездік есімдігін табыңыз.
А) Кімге. В) Оған. С) Өзіне. Д) Бүкiлiнiң.
E) Емре анага.
7. Өздік есімдігі бар тіркесті табыңыз.
А) Бұл ел. В) өз елім. C) Ел мен жер. Д) Менің елім, E) Ел іші.
8. Есімдікпен толықтырыңыз: ... кісі менің әкем.
А) Күллі. В) Бұл. C) Қалай. д) Өзі. E) Сіз.
9. Жатыс септігінде тұрған жіктеу есімдігін табыңыз.
А) Ол. В) Оны. C) Онан. д Онда. E) Оған.
10. І жақта қолданылатын жіктеу есімдігін көрсетіңіз.
А) Мен сендер. B) Сен, біз, C) Мен, біз. Д) Сіз, сендер. Е) Ол, олар.
11.Сілтеу есімдігін табыңыз.
А) Қайсы. B) Сағ ан. C) Бүкіл. Д) Әркім. E) Анау.
12. Есімдігі бар тіркесті керсетіңіз.
А) кітап оқу. В) Тамақ іштім. C) Үйге келдім д) өз үйім. Е) Доп ойнадым
13. Дұрыс тіркескен сөзді табыңыз.
А) Менд е кел. В) Мен кел. С) Маған кел. Д) Менің кел. E) Мені кел.
14. Жіктеу есімдігін табыңыз.
А) Өзім. B) Сен. C) Бұл. ДБіреу. E) Барі.
15. Еш сезі арқылы жасалатын есімдіктің түрін табыңыз.
A) Болымсыздық. В) Жалпылау. C) Сілтеу. ДСұрау. E) жіктеу.
умереть не встать
Белгілі жыршы-термеші Сүгір Бегендікұлын кім білмейді? Оның орындауындағы шығармалар мәдениетіміздің ұлттық қазынасына айналды. Әсіресе, батыс өңірінің, соның ішінде Маңғыстаудың дәстүрлі ән, жыр мектебін қалыптастыруда оның өзіндік үлесі мен қолтаңбасы бар. Бүгінде Сүгірдің сазы, Сүгірдің термесі кең-байтақ қазақ елін шарлап кетті. Шет елдерде де орындалып, қазақ деген халықтың терме өнерінің құдіретін әлемге таратып, паш етті. Оның шығармасын орындаушылардың бүтін бір тобы қалыптасты.
С.Бегендікұлы жақсы орындаушы болумен бірге, өзі ән-терме шығарып, өзіндік мектеп қалыптастырған белгілі сазгер де. Мәселен, қазіргі күнде сахнадан түспей орындалып жүрген «Сүгірдің термесі» соның бір мысалы. Оның қайталанбас, өзіндік мақамын айтыс ақындары да пайдаланып жүр. Осындай тума талантқа өзінің кіндік қаны тамған жерінде құрмет те аз көрсетіліп жатқан жоқ. Кызылсай ауылындағы орта мектеп оның атымен аталады. Мектеп алдына келісті ескерткіші де қойылды. Осының барлығы белгілі өнер иесіне деген халықтың ыстық ықыласы деп білген жөн.
Қашан да тума таланттар мен шығармашылық азаматтарға қамқор болып, қолдап жүретін Жаңаөзен қаласының әкімдігі өнер сүйер қауымның өтініші мен тілегін ескере отырып, термеші сазгердің Қызылсай ауылынан жеке мұражайын ашуға мұрындық болды. Және осы игілікті істің басы-қасында жүрген ауыл әкімдігі мен ақсақалдар кеңесінің еңбегін де ұмытуға болмайды.
Жаңа мұражайдың ашылуы ауылда үлкен той ретінде өтті. Ақындар айтысы мен мүшәйрасы, түрлі спорттық шаралар ұйымдастырылды. Сүгірдің шығармаларын қазіргі жас өнерпаздар келстіре орындады. Салтанатқа Жаңаөзен қаласы әкімінің орынбасары Исахан Сағынбаев қатысып, жаңа нысанның ашылуымен ауыл тұрғындарын құттықтап, Сүгірдің ізбасарлары жас толқынға дәстүрлі халық өнерін дамытып, насихаттауда ақ жол тіледі. Шараны ұйымдастырып, өткізуге атсалысқан бір топ азаматтарды марапаттады.
Осы арада айрықша бір айта кетер мәселе, соңғы жылдары аймақтың шығармашылық азаматтары мен жастарын көтермелеп, қолдау білдіру де жақсы бір дәстүрдің қалыптасып келе жатқандығы. Бұған бірнеше жергілікті авторлардың кітабының шығып, шығармашылық кештерінің өтуі куә. Соның бір мысалы ретінде жақында ғана елімізге белгілі дүлдүл күйші Сержан Шакраттың 75 жылдық мерейтойының аймақ көлемінде аталып өтуі.
Қазір Маңғыстауда рухани түлеу мен жаңару бар. Халықтық дәстүр мен өнерді құрметтеп, көкке көтеру бар. Бұл аймақтың жан- жақты кемелдене түскендігін көрсетеді. Жерлесіміз Сүгір Бегендікұлына көрсетілген құрмет соның бір мысалы.
т - дауыссыз, қатаңа - дауысты, ашық, езулік, жуанн - дауыссыз, үндід - дауыссыз, ұяңы - дауысты, қысаң, езулік, жуанр - дауыссыз, үндіы - дауысты, қысаң, езулік, жуанл - дауыссыз, үндім - дауыссыз, үндіа - дауысты, ашық, езулік, жуанғ - дауыссыз, ұяңа - дауысты, ашық, езулік, жуанн - дауыссыз, үнді
д - дауыссыз, ұяңы - дауысты, қысаң, езулік, жуанқ - дауыссыз, қатаңт - дауыссыз, қатаңа - дауысты, ашық, езулік, жуанр - дауыссыз, үндіы - дауысты, қысаң, езулік, жуанң - дауыссыз, үндіы - дауысты, қысаң, езулік, жуанз - дауыссыз, ұяңд - дауыссыз, ұяңа - дауысты, ашық, езулік, жуанн - дауыссыз,үнді