Қыран бүркіт- киелі, қастерлі құс. Қыран құсты қазақ «көк тәңірісі », «аспан перісі», «қанаттылар ханы » деп құрмет тұтқан. Дәл осындай текті құстың болмысы Кеңес Одағының Батыры атағын екі рет алған Талғат Бигелдиновте бар еді. «Ұшқыш болсам » деген өрекпіген көңілмен Бішкектегі ДОСААФ авиамектебіне түседі, ол жерде «У-2 » деген ұшақпен ұшуды үйренеді. 1940 жылы Саратов әскери авиация мектебіне оқуға жіберіледі. Саратовтағы ұшқыштар мектебін екі жыл оқып, сержант шенімен бітірген соң, Чкаловтағы бомбалаушы ұшқыштар мектебін аяқтайды. Ал қан майданға аттанар алдында Ижевск қаласынан «ИЛ-2» штормовигімен ұшуды үйреніп шығады. Әскери оқуды тамамдаған күннен бастап «ұшқыш танк» деп аталып кеткен «Ильюша» ұшағына «бауыр басып кетеді.» 1942 жылы майданға аттанады. Өзі бір көргеннен ұнатқан ұшақпен көк жүзінде 500 сағат болады. 305 рет әскери шабуылға шығып, жау ұясы- Берлинді алуға бірінші болып қатысады. Фашистер өздеріне аяусыз өлім оғын сепкен Талғат мінген ұшақты «Қара ажал » деп атаған. 23 жасында Кеңес Одағының Батыры атағын екі мәрте иеленіп, көзсіз ерлік көрсеткен қыран қазақ қан майданнан аман- есен оралады. Талғат Бигелдинов соғыстан соң азаматтық авиацияны басқарды. Мәскеу инженерлік құрылыс институтын бітіріп, құрылыс саласында да қызмет атқарды.
Тапсырма.
• Мәтіндегі негізгі ойды бір сөйлеммен айтыңыз.
• Мәтіннен келешекте қажет болатын қандай маңызды қорытынды шығаруға болады?
• Талқылауға болатын, ерекше көңіл бөлуге болатын пікір табыңыз.
Объяснение:
Много, почти до сорока лет А6ай скрывал подлинного автора сочиненных им стихов, ссылался на Физули, на Саади и других восточных поэтов или своих друзей. Абай принадлежал к казахской аристократии, которая "ахынство", то-есть сочинительство и исполнение песенок под домбру и стихов считали низким ремеслом, не достойным их высокого положения. В некрологе "А6ай Кунанбаев" отмечается: "Киргизские султаны гордились тем, что из них не вышло ни одного "баксы", ни одного ·'ахына". Впоследствии, вступив на путь сочинительства, Абай клеймил киргизских "ахынов" за то, что они искусство превратили в унизительное средство выпрашивания у богатых деньги, и выделял себя из ремесленников-акынов".
До нашего современника ранние произведения А6ая не дошли. Лишь в 1886 году, когда ему минуло уже сорок лет он написав стихотворение "Лето" поставил под ним свою подпись.
С этого года начинается официальный период поэтической творческой деятельности. Всего обнаружено около 230 стихотворений, принадлежащих перу А6ая, в том числе три поэмы.
қорық
Объяснение:
Қорық– аумағындағы барлық табиғи кешен толығымен шаруашылыққа пайдаланылудан алынған және үкіметтің қорғауында болатын жер не су кеңістігі; типтік, сирек кездесетін және бірегей табиғи кешендерді бүкіл компоненттерінің жиынтығымен қоса, сол қалпында сақтауға арналған, арнайы қорғау режимі бекітілген ерекше қорғалатын табиғи аумақ. Қорықтың негізгі міндеті – қорғауға алынған табиғат кешенін (эталондық табиғи экожүйелерді), сондай-ақ, осы аумаққа тән организмдердің гендік қорын сақтау және қалпына келтіру, табиғи құбылыстардың даму заңдылықтарын ғылыми тұрғыдан кеңінен зерттеу. Қорық аумағын шаруашылық мақсат үшін пайдалануға болмайды. Қорық қорғалатын аумақ қана емес, сонымен қатар табиғатты қорғау жөніндегі мемлекеттік ғылыми мекеме болып табылады. Мұнда жабайы хайуанаттарға санақ жүргізу әдістері, оларға әсер ететін факторлар анықталып, саны сиреп бара жатқан жануарлар мен қоры азайып кеткен өсімдік түрлерін қалпына келтіру мәселесі терең зерттеледі. Қорықтағы табиғи ресурстарды сақтаудың жолдары белгіленеді. Қазақстанда Ақсу-Жабағылы қорығы, Алматы қорығы, Барсакелмес қорығы, Қорғалжын қорығы, Марқакөл қорығы, Наурызым қорығы, Үстірт қорығы,Алакөл, Батыс Алтай қорықтары бар; қ. Биосфералық қорық.[1