«Қызыл кітап» 1948 жылы әлемде алғаш рет «Табиғатты қорғау одағы»
құрылды. Бұл одақ Жер бетінен жойылып бара жатқан жануар-
лар туралы кітап шығарды. Ол «Қызыл кітап» деп аталды. «Қызыл
кітап» деген атауды ағылшын ғалымы Питер Скотт ұсынды.
«Қазақстанның Қызыл кітабы» алғаш рет 1978 жылы шықты.
Онда тіркелген жануарлар мен өсімдік түрлері туралы қысқаша
қазақша, ағылшынша деректер берілген. Сонымен бірге тір-
51перевод
​

Барыс жалғаулы тұйық етістіктен кейін “бол”, “тура кел” деген көмекші сөздердің келуі арқылы (“Бұдан бірдемелерді ойлап шығаруға болады”); “-Ғы, -гі”, “-қы, -кі” жұрнақты қалау рай арқылы (“Оның ештеңеге қарағысы келмейді”); Атау я барыс септік жалғаулы тұйық етістікке, “керек”, “қажет” сөздері тіркесу арқылы (“Енді бізге ауылдағы адамдардың көңіл күйін білу керек”); Тәуелдік жалғаулы тұйық етістікке “мүмкін”, “тиіс” сөздері тіркесу арқылы (“Біздің баруымыз керек”); Иұрақты сөз тіркестерінен (“Оның ішек-сілесі қатты”. “Мұртын балта кеспейді”) жасалады.

Мен туратын көше өте əдемі. Жол жиектеріне ағаштар мен турлі өсімдіктер отырғызылған. Жол тегіс асфальтпен тоселген. Аулада балаларға арналған ойын аланы бар. Көшенін бойымен тік журе келе сол жаққа бурылғанда Зоопарк орналасқан. Біздін көшеде куні-туні көліктердін шулы дыбыстары естіледі. Көше улкен болғандықтан, көліктер көп журеді жəне жол кептелісі жиі орын алады. Ал менін қулағым бул шуға əбден уйренісіп кеткен. Себебі мен бул көшеде турғаныма бірталай жыл болды жəне бул көше менін ен суйікті көшем.