tkalenko03

30.01.2023 13:02 •  Қазақ тiлi

Задание №1 Не сдано

keyboard_arrow_down

Тоқсандық жиынтық бағалау

1- тапсырма. Берілген өлең жолдарын мұқият оқып, сұрақтарға жауап беріңіз. Ескерту:  Тест тапсырмасының жауаптары бірнешеу
 
Зар заман, зар заман,
Зарлап өткен бір заман.
Сөздің басы  - бисмілла,
Біз айталық, сіз тыңда
Мұсылманның тарихын:
Төрт аяқты хайуан —
Бұ дүниенің жарығы.
Бағасы кеткен жігіттің
Бетінен алар зайыбы.
Бір алладан басқаның
Көпті қылған айыбы.
Кесапаттың кесірі
Сол себептен қорқамын!
Әуелгі қорлар зор болды,
Сондай зорлар қор болды,
Әуелгі барлар жоқ болды,
Сондай жоқтар тоқ болды,
Жөн білмеген жамандар
Ел билеген бек болды,
Көтере алмай билігін,
Ұласқан үлкен кек болды,
Ниетіне қазақтың
Тым - ақ тәуір еп болды —
Заманақыр болар деп,
Сол себептен қорқамын!
Қыс көбейді — жаз аз боп,
Бай таусылды — мал аз боп,
Ағайыны көре алмай,
Атаға бала араз боп.
Әр нәрсенің болжалы
Келе жатыр жақындап.
Ағашты тауға үй салып,
Алды кәпір ақында,
Елді еркіне қоймады
 
 
1. Өлең жолдарында кездесетін көркемдегіш құралдар[2]
A) Аллитерация
B) Шендестіру
C) Анафора
D) Гипербола
E) Ассонанс
F) Литота
G) Антитеза
H) Теңеу
 
2. Эпифоралар [2]
A) Ел
B) Жөн
C) Бай
D) Алды
E) Деп
F) Зар заман
G) Болды
H)Ниет
 
 
3. Автор айтқан «зар заман» белгілері [2]
A) Көреалмаушылық
B) Татулық
C) Надандық
D) Тойшылдық
E) Араздық
F) Сабырлылық
G) Мейірімділік
H) Имансыздық
 
4. Өлеңнің басты идеясы[1]
A) Халықтың тұрмысы
B) Зар заманның көрінісі
C) Жастардың тәрбиесі
D) Ақындардың зары
E) Ел билеушілерінің әрекеті
 
 
5.  Өлеңдегі: «Атаға бала араз боп.Әр нәрсенің болжалы» деген жолдарды ашатын мақа-мәтел[1]
 
A) Ата көрген оқ жонар, ана көрген тон пішер.
B) Ата тұрып ұл сөйлегеннен без, Ана тұрып, қыз сөйлегеннен без.
C) Ата – бәйтерек, ана – бұлақ, бала – құрақ.
D) Әкеге қарап ұл өсер, анаға қарап қыз өсер.
E) Анасын көріп қызын ал, аяғын көріп асын іш.
 
2- тапсырма. «Сүйінбай мен Қатаған айтысынан» алынған үзіндідегі Сүйінбай ақынның  өзі сипаттаған бейнесін 2-3 сөйлеммен ашып  жазыңыз  [2]
 
 
Қатаған сөзден жаңылып,
 
Өз-өзінен жаңылды.
 
Қызып тұрған темірге,
 
Өзі келіп қарылды!
 
Нарескенге жолықтың,
 
Шашамын судай қаныңды.
 
Болаттан құрыш қылышпын,
 
Алтыннан соққан сабымды!
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3- тапсырма. Берілген өлең жолдарындағы сюжетті түсіндіріп, өлеңнің  «Зілді бұйрық» деп аталуына өз көзқарасыңызды 2-3 сөйлеммен білдіріңіз [2]
 
 «Верныйден» жандаралдар бұйрық қылды,
Құйрығы бұйрығының тіпті зілді. ,
«Отыз бір - он тоғызды алад» деген
Суық хабар халықты бұлқындырды.
 

 
4- тапсырма. Берілген екі тақырыптың біреуін таңдап, шығармашылық жұмыс жазыңыз.[8]
Көлемі: 90-100 сөз
 
1.  Айыс қазақ халқының өмірінде айрықша орын алғна. Ауыз әдебиетінің бұл түрі қоғамның келелі, өзекті мәслелереін қоз,ғаған. Халық сондықтан да айтыскерлерді ерекше қадірлеген. Сүйінбай ақын мен Қатаған ақынның айтысын негізге ала отырып, «Айтыс – сөз барымтасы» тақырыбына қазіргі кезегі айтыстың құндылықтарын көрсете отырып, эссе жазыңыз.
 
2. Заман өзгеріп, жаңарып отырады. Оның екі жағы бар. Бірі – пайдалы тұстары, екіншісі – зиянды жағы. Ш.Қанайұлының «Зар заман» толғауында берілген зар заманның белгілері әр заманда да кездеседі деп ойлаймыз. Ойыңды жүйелеп, ақын өлеңіндегі зар заман белгілері қазіргі заманда кездесе ме?-деген сауалға жауап беріп, «Заман қамын ойлаған - саналықтың белгісі» тақырыбына ойтолғау жазыңыз.

​