Кемпірқосақ – аспан күмбезінде түрлі түсті доға түрінде көрінетін атмосферадағы оптикалық құбылыс. Ол аспанның бір жағында торлаған бұлттан жаңбыр жауып, қарсы жағында жарқырап күн шығып тұрған кезде көрінеді. Кемпірқосақ тікелей түскен күн сәулесінің жаңбыр тамшыларынан өткенде сынып, құрамдас бөліктерге (қызыл, сарғылт, сары, жасыл, көгілдір, көк, күлгін) бөлінуінің және тамшы бетінен шағылған толқын ұзындығы әр түрлі сәулелердің дифракциялануы мен интерференциялануы нәтижесінде пайда болады. Кемпірқосақтың айқындығы жаңбыр тамшыларының үлкен-кішілігіне байланысты өзгеріп отырады. Тамшы үлкен болса кемпірқосақ айқын, жарық болып көрінеді. Кейде алғашқы кемпірқосақпен бірге екінші кемпірқосақ қабаттаса көрінеді, оны қос кемпірқосақ деп атайды. Қос кемпірқосақ күн сәулесінің су тамшысына белгілі бұрыш жасай, екі рет шағылысуынан түзіледі. Сонымен бірге ай сәулесінен пайда болатын кемпірқосақты ай кемпірқосағы деп атайды.[1]
"Кемпірқосақ" cөзі "Кем бір қосақ" сөз тіркесінен шыққан. Жеті түсті доғадан құралғандықтан, доғаларды үш қосқа және бір дара (қосақсыз) доғаға бөлуге болады. Соңғы қостың бір қосағы кем болғандықтан "кем бір қосақ" сөзі тұрақты сөз тіресіне айналып кеткен. Қазақ тіліндегі ілгерінді ықпалдың нәтижесінде "б" ұяң дыбысы "м" үнді дыбысының ықпалынан "п" қатаң дыбысына айналып, "кемпірқосақ" атауы шыққан
1. Тұйық буынды сөздерді табыңыз.
ә) аң, оң, ән
2. «Төбе шашы тік тұрды» тұрақты сөз тіркесінің мағынасын анықтаңыз.
б) қорқу
3. Жіктелген етістік қайсы?
а) келеді, жаздым, көрдіңіз
4. Лексика дегеніміз не?
в) Тілдегі барлық сөздердің жиынтығы.
5. Мақал дегеніміз не?
ә) Ой тиянақты дәлді, астарлы мәнде тұжырымдалып айтылады.
6. Жеті атаға кімдер жатады?
ә) ата, әке, бала, немере, шөбере, шөпшек, немене
7. Сілтеу есімдігі бар сөйлемді көрсетіңіз.
в) Мына дәптер мен оқулық Әселдікі.
8. Төле бидің денесі қай қалада жерленген?
б) Ташкентте
9. Термин сөздерді табыңыз.
в) өріс, пада, ақыр, науа
10. Сөйлемнен тұйық етістікті тіркестерді табыңыз.
Ұлттық ойындардың көптеген түрлері бар. Олар: көкпар, бәйге, теңге алу, қыз қуу, жамбы ату, тоғызқұмалақ, қазақша күрес, ханталапай, алтыбақан.Қай
б) теңге алу, жамбы ату, қыз қуу, арқан тарту
11. Сын-қимыл үстеулерін табыңыз.
ә) әрең, әзер, дереу, шапшаң
12. Сөйлемнен шартты райда тұрған сөзді табыңыз.
Алматы қаласы оңтүстік астанамыз болса, Астана – бас қаламыз.
ә) қаламыз
13. Есімдіктен жасалған қос сөзді көрсетіңіз.
ә) жиған-терген
14. Сөздердің ішінен есімшені табыңыз.
а) көреген
а) көрегенб) ойлаған
Көр - ген
Көр - генОйла - ған
15. Жалпылау есімдіктер қатарын көрсетіңіз.
ә) бәрі, бүкіл, барлық, күллі, бүткіл, түгел
16. Күшейтпелі сын есімі бар сөйлемді көрсетіңіз.
б) Колледж дәрісханалары өте жақсы жабдықталған.
Өте
17. Біріккен сөздер дегеніміз не?
в) Екі немесе одан да көп түбірден бірігіп, бір ұғымды білдіретін сөздер.
18. Қазақтың ұлттық дастарқанында қандай тағамдар болады?
ә) ет, сүт, нан тағамдары
19. Синонимдік қатарды көрсетіңіз.
а) бет, жүз, дидар, келбет
20. Тоқтар Әубакіров қай жылы, қай жерде дүниеге келген?
б) 1946 жылы Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданында
Кемпірқосақ – аспан күмбезінде түрлі түсті доға түрінде көрінетін атмосферадағы оптикалық құбылыс. Ол аспанның бір жағында торлаған бұлттан жаңбыр жауып, қарсы жағында жарқырап күн шығып тұрған кезде көрінеді. Кемпірқосақ тікелей түскен күн сәулесінің жаңбыр тамшыларынан өткенде сынып, құрамдас бөліктерге (қызыл, сарғылт, сары, жасыл, көгілдір, көк, күлгін) бөлінуінің және тамшы бетінен шағылған толқын ұзындығы әр түрлі сәулелердің дифракциялануы мен интерференциялануы нәтижесінде пайда болады. Кемпірқосақтың айқындығы жаңбыр тамшыларының үлкен-кішілігіне байланысты өзгеріп отырады. Тамшы үлкен болса кемпірқосақ айқын, жарық болып көрінеді. Кейде алғашқы кемпірқосақпен бірге екінші кемпірқосақ қабаттаса көрінеді, оны қос кемпірқосақ деп атайды. Қос кемпірқосақ күн сәулесінің су тамшысына белгілі бұрыш жасай, екі рет шағылысуынан түзіледі. Сонымен бірге ай сәулесінен пайда болатын кемпірқосақты ай кемпірқосағы деп атайды.[1]
"Кемпірқосақ" cөзі "Кем бір қосақ" сөз тіркесінен шыққан. Жеті түсті доғадан құралғандықтан, доғаларды үш қосқа және бір дара (қосақсыз) доғаға бөлуге болады. Соңғы қостың бір қосағы кем болғандықтан "кем бір қосақ" сөзі тұрақты сөз тіресіне айналып кеткен. Қазақ тіліндегі ілгерінді ықпалдың нәтижесінде "б" ұяң дыбысы "м" үнді дыбысының ықпалынан "п" қатаң дыбысына айналып, "кемпірқосақ" атауы шыққан
Объяснение: