Жалғыз жортуыл 1. Шығарманың толық нұсқасын қайта оқып, танысу 2. "Жалғыз жортуыл" бөліміндегі негізгі ойды анықтай отырып, өз көзқарасыңмен тұжырымдап жазу / сөз саны 150 / ъ
Қазақ халқының көптеген аспаптар бар. Олар адырна, домбыра, дауылпаз, жетіген. Адырна. Қазақ халқының өте ерте заманынан келе жатқан көп ішекті аспаптарының бірі. Ежелгі заманында бұл аспапты аңшылар ұстаған. Садақ атып, жебе тартып, аң - құстарды аулаған. Әуелде адырна садақ пішінді болды. Кейін бұл аспапты бұғы, марал, арқар тұрпатты аңдардың тұлғасына ұқсастырып жасады. Әуелі ағаштан құрап шанақ, мүйіз жасалынып, шанақта асты - үсті терімен қапталады. Мүйізге жағалай құлақтар бекітіліп, ішектер байланады. Сөйтіп, аспапты екі тізенің үстіне қойып, оң қол, сол қол саусақтарымен іліп тартып ойнайды.
Әйелдің ең бірінші парызы – ине мен жіптің парқын білу, яки тігіншілік өнерін терең меңгеру. Ал, екінші парызының не екені әлі күнге құпия» деген екен ағылшын жазушысы Оскар Уайльд.Тігіншілік секілді тоқу да – қазақ халқының ежелден келе жатқан қадірменді өнері. Қолмен тоқыма тоқу өте кеңінен таралған, оның мыңдаған жылдық тарихы бар. Заман алға жылжығанымен, бұл өнер түрі әлі ескірген жоқ. Керісінше, жыл өткен сайын адамдардың тоқыма бұйымдарына деген қызығушылықтары арта түсуде.Қазақ қашаннан он саусағынан өнер тамған ісмер жандарға кенде емес. Сондықтан да оқушыларды ата-баба мұрасын терең танып, білу арқылы қазақтың ежелден келе жатқан тоқу өнеріне баулу бағытында мектебімізде көптеген игі істер атқарылуда. Алқалы топ сарабына салынып, «Мың бала» жобасы құрылды. Осы жобаны пайдаланып, ата-бабамыздың ұлттық дәстүрі мен өнерін одан әрі дамытуда «Шебер қолдар» үйірмесін құрып, шығармашылық жұмыстар атқарып жатырмыз.Өнерліге – өріс кең екенін ескере отырып, оқушылар арасынан қолөнерге деген икемі бар қыздар іріктеліп алынды. Соның ішінде Мәдина Жолымбетова, Гүлжан Төртбаева, Балжан Ниязбек, Арайлым Құлбекова, Аружан Саттарова сынды қыздарымызды атап өтуге болады. Әсіресе, тоқыма тоқуда алдына жан салмайтын, тоқудың көптеген түрлерін жете меңгерген, ұшқыр ойлы, адамның және табиғаттың сырын жүрегімен түсініп, сезінетін шәкіртім Зарина Серіктің есімін мақтанышпен айта аламын.«Бұлақ көрсең, көзін аш» дегендей, олардың өнерлі де шебер болып өсулеріне ұйытқы болып, білім мен өнерді қатар ұштастырып келеміз. Себебі, өз ұлтын, туған жерін, салт-дәстүрін, тілін, дінін, мәдениетін жақсы білетін оқушы ғана ұлттық өнер мен білімді ұштастыра алады.
Адырна. Қазақ халқының өте ерте заманынан келе жатқан көп ішекті аспаптарының бірі. Ежелгі заманында бұл аспапты аңшылар ұстаған. Садақ атып, жебе тартып, аң - құстарды аулаған. Әуелде адырна садақ пішінді болды. Кейін бұл аспапты бұғы, марал, арқар тұрпатты аңдардың тұлғасына ұқсастырып жасады.
Әуелі ағаштан құрап шанақ, мүйіз жасалынып, шанақта асты - үсті терімен қапталады. Мүйізге жағалай құлақтар бекітіліп, ішектер байланады. Сөйтіп, аспапты екі тізенің үстіне қойып, оң қол, сол қол саусақтарымен іліп тартып ойнайды.