Оқылым мәтінін негізге алу мақсатында, су туралы 5 сөйлем жазамын:
1. Ешкім сусыз өмір сүре алмайды.
Эндік есімдік зат басы арқылы "сызымдықсыз" өмірге айналдыру: Су "сызымды өмір"ге айналдыру.
2. Есімдік зат есімнің орнына қол данылып тұр.
Есімдік зат басы арқылы "тынымсыздық"ды атап алатын қол данылды: Су "тынымсыздық"ты атап алады.
3. Жер ғарыштан мұхиттар планетасы сияқты болып көрі неді.
Бұл тыңдау осы мәтіннің қай дүние бөлігі дегенді қана шығаруымыз керек. "Мұхиттар планетасы" сөз табыны маусымдеу болып табылады.
4. Оның бетінің 70%-дан астамын су басып жатыр.
Біз су бөлігіне сөз көрсетуге болатындықтан, су "бөлігіне бөлінген шөп" екенін білетінміз. Осы себептен, су басып жатқан деген сөз табы "бөлігіне бөлінген шөп" түрінен болады.
5. Судың шамамен 97% -ы мұхиттарда жинақталып, Жер ауданының 360 миллион шаршы км-ін алып жатыр.
Су бөлігіне сөз көрсетуге болатындықтан, су "бөлігіне бөлінген шөп" екенін білетінміз. Орнына, "су бөлігі" деген дүние бөлігінде су 97%-ші бөлігін жинақтап, Жер ауданының 360 миллион шаршы км-іне алып тұр.
Бұл сөйлемдерді аяқтау үшін, мәтіні бастапқы сөздерге бөлу керек. Сонымен қатар, маңызды сөздерді түсіндіру керек. Мысалы, осы мәтінде "есімдік зат" деген сөз келеді. "Есімдік зат" деген сөз арқылы қолданылатын сөздерді анықтау қажет. Сонымен қатар, сөздердің мағынасы мен бетін білу, оларды толыққанды алмасу, орнату және толық анықтап көрсету керек.
13. Тек тұрлаулы мүшелерден тұрған сөйлемді белгіле.
A) Атың әдемі екен.
Пояснение: Этот синтаксический анализатор требует, чтобы мы идентифицировали предложение, в котором все слова принадлежат только одной части речи. В данном случае, в предложении А только прилагательное "әдемі" находится между определителем и именем существительным, что не соответствует условию задания.
B) Оның өзі шеткерірек тұр екен.
Пояснение: В этом предложении, только определитель "шеткерірек" и имя существительное "тұр" находятся вместе, а всякий раз, когда они встречаются, они обязательно соединяются.
C) Көп ұзамай жауын басылды.
Пояснение: В этом предложении, определитель "көп" и глагол "жауын" находятся вместе, но "ұзамай" - это наречие и не связан с определителем и глаголом.
D) Өңі алабұрта күрең тартқан.
Пояснение: В этом предложении, только определитель "өңі" и глагол "тартқан" находятся вместе, а всякий раз, когда они встречаются, они обязательно соединяются.
E) Бүгін сабақта Әмір жоқ.
Пояснение: В данном предложении все слова принадлежат только одной части речи, состоящей из глагола и наречия. Поэтому это единственное предложение, которое соответствует условиям задания.
1. Ешкім сусыз өмір сүре алмайды.
Эндік есімдік зат басы арқылы "сызымдықсыз" өмірге айналдыру: Су "сызымды өмір"ге айналдыру.
2. Есімдік зат есімнің орнына қол данылып тұр.
Есімдік зат басы арқылы "тынымсыздық"ды атап алатын қол данылды: Су "тынымсыздық"ты атап алады.
3. Жер ғарыштан мұхиттар планетасы сияқты болып көрі неді.
Бұл тыңдау осы мәтіннің қай дүние бөлігі дегенді қана шығаруымыз керек. "Мұхиттар планетасы" сөз табыны маусымдеу болып табылады.
4. Оның бетінің 70%-дан астамын су басып жатыр.
Біз су бөлігіне сөз көрсетуге болатындықтан, су "бөлігіне бөлінген шөп" екенін білетінміз. Осы себептен, су басып жатқан деген сөз табы "бөлігіне бөлінген шөп" түрінен болады.
5. Судың шамамен 97% -ы мұхиттарда жинақталып, Жер ауданының 360 миллион шаршы км-ін алып жатыр.
Су бөлігіне сөз көрсетуге болатындықтан, су "бөлігіне бөлінген шөп" екенін білетінміз. Орнына, "су бөлігі" деген дүние бөлігінде су 97%-ші бөлігін жинақтап, Жер ауданының 360 миллион шаршы км-іне алып тұр.
Бұл сөйлемдерді аяқтау үшін, мәтіні бастапқы сөздерге бөлу керек. Сонымен қатар, маңызды сөздерді түсіндіру керек. Мысалы, осы мәтінде "есімдік зат" деген сөз келеді. "Есімдік зат" деген сөз арқылы қолданылатын сөздерді анықтау қажет. Сонымен қатар, сөздердің мағынасы мен бетін білу, оларды толыққанды алмасу, орнату және толық анықтап көрсету керек.
A) Атың әдемі екен.
Пояснение: Этот синтаксический анализатор требует, чтобы мы идентифицировали предложение, в котором все слова принадлежат только одной части речи. В данном случае, в предложении А только прилагательное "әдемі" находится между определителем и именем существительным, что не соответствует условию задания.
B) Оның өзі шеткерірек тұр екен.
Пояснение: В этом предложении, только определитель "шеткерірек" и имя существительное "тұр" находятся вместе, а всякий раз, когда они встречаются, они обязательно соединяются.
C) Көп ұзамай жауын басылды.
Пояснение: В этом предложении, определитель "көп" и глагол "жауын" находятся вместе, но "ұзамай" - это наречие и не связан с определителем и глаголом.
D) Өңі алабұрта күрең тартқан.
Пояснение: В этом предложении, только определитель "өңі" и глагол "тартқан" находятся вместе, а всякий раз, когда они встречаются, они обязательно соединяются.
E) Бүгін сабақта Әмір жоқ.
Пояснение: В данном предложении все слова принадлежат только одной части речи, состоящей из глагола и наречия. Поэтому это единственное предложение, которое соответствует условиям задания.
Ответ: E) Бүгін сабақта Әмір жоқ.