«Жануарлар әлемі мен өсімдіктер дүниесі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаты 5.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық қателерді сөздіктерге сүйене
отырып, түзету және редакциялау
5.4.3.1 омоним, антоним, синонимдерді көркемдік ерекшеліктеріне сай
Қолдану
Ойлау дағдыларының деңгейі қолдану, жоғары деңгей
Орындау уақыты
15-20 минут
1-тапсырма
Мәтінді мұқият оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.
ІІ
ААА АА АННА
НУ. ТІК ТІN TAIA
Twi
TH THE I ВІН
И АЕКТУ
KABAKCTAN
«Қазақстанның Қызыл кітабы» Қазақстан Республикасы
РУКТИК Амның
КІ ВЫ КІТАБЫ
аумағында жойылып кету қаупі төнген және сирек кездесетін
жануарлар мен өсімдіктердің сипаттамасы берілген арнайы басылым.
1978 жылдан шығарыла бастады. Оның омыртқалы жануарларға
арналған бірінші бөлімі жеке кітап болып 1978 жылы жарық көрді.
Екінші бөлімі 1981 жылы өсімдіктерге арналып шығарылды. «Қызыл
кітаптың» үшінші басылымында тіркелген омыртқалы жануарлар
түрінің қандай отрядқа, қандай тұқымдасқа жататыны және әрбір
жеке түрге қысқаша қазақша, ағылшынша деректер берілген.
Сонымен бірге әрбір тіркелген түрдің суреті, Қазақстан аумағында
таралуын көрсететін карта және сол жануардың түріне қатысты
ақпарат көздері (кітаптар, мақалалар) көрсетілген. Оның өсімдіктерге арналған бірінші
басылымында өсімдіктердің 307 түрі тіркелген. Онда жабықтұқымдылардың 288,
ашықтұқымдылардың 2, қырыққұлақ тәрізділердің 3, мүктердің 3, саңырауқұлақтардың 10,
кыналардың 1 түрі берілген.
«Қазақстанның Қызыл кітабының» әрі танымдық, әрі тәрбиелік мәні зор. Ол жастарды
табиғатты аялай білуге, оның қамқоршысы болуға тәрбиелейді.
1.1. Мәтіннің қорытынды бөлімінде не туралы айтылған?
A) Қызыл кітап туралы түсінік
В) Бірінші бөлімінің жарық көруі
C) Екінші бөлімнің жарыққа шығарылуы
Д) Қызыл кітаптың тәрбиелік мәні
E) Үшінші басылымында тіркелген деректер
1.2. Бірінші басылымда өсімдіктердің неше түрі тіркелген?
А) 288
B) 2
C) 10
E) 288
2-тапсырма
Mаrіники орфографиялык нормаға сай жазылмаған сөздер мен сөз тіркестерін
актады. Капелерді сөздіктерге сүйеніп, орфографиялык нормаға сай түзеті
Эрүмдүксүз жануар да, адам да өмүр сүре алмайды. Өсімдіктердің ең үлкен
зааны ханан бірі - барак тiршiке кажетті оттекiн бөліп шығаруы. Өсімдіктер ауаны әр
турлү алардан тазайды. Карагай няз сарымсах сияқты өсімдіктер ерекше
наша деген заты болып шыкары, ауру қоздырушы бактерияларды жояды.
Аербегі барлық тірі адамдар сиякты өсімдіктерде қорғауды қажет етеді.
3
Teodasi берiне келер мен сөз тіркестеріален синоним на автомдерді кітеді.
Алены,
зыр жүйрік, алар, алалы, шабан, касиет, баяу, таза,
о) Жумре, ал, ашир серия тура, ауыспалы мал азы арнайы дай сөз тіркестерін​

1. Шешен (жезтаңдай, ділмар, айыркөмей, орақ ауыз, от тілді, сөзуар, тапқыр) - тілге жүйрік,сөз қисынын тауып айтатын халық қалаған сөз шебері. Ел-жұртты елеген, халқы қалаған азаматтарды ардақтаудың ана тілімізде атаулары мен дәріптеу, бейнелеу сөздерін айтып тауысу қиын.

2. қазақтың би шешендері от тілді  орақ ауызды кез келген дау дамайды шеше білген . Елінің тәуелсіздігі үшін дарынымен тас жарған .

Қазақтың би-шешендерінің асыл мұрасы

«Өнер алды — қызыл тіл», — деп білген халқымыз ежелден сөз өнерін қадірлеген. Мұралардың ең қымбаты, асылы — сөз өнері. Қазақ халқы қымбат сөздің, киелі сөздің құдіретіне бас иген. Сөз өнерінен аяулы, ардақты өнер жоқ, өйткені ол — ұлтымыздың ақыл-ойы, ар-ожданы, абыройы.

Сөз өнерінің негізін, əрине, сөз түзеді. Қазақтың киелі де, қасиетті шешендік өнері «бар өнердің биігі» ретінде саналған. Оған тағы да бір дəлел «Қазақ халқы сөз өнерін жоғары бағалаған. Ол өнердің ұшар биігі де, қоңыр жайсаңы да — біздің қазіргі өміріміз деп білем», — деп жазады ғалым М.Б.Балақаев [1] «Қазақ əдеби тілі» атты еңбегінде.

Шешендік сөздер — мəн-мағынасы терең тəрбиелік мəні зор, кұнды дүние. Ең алдымен, шешендердің сөздері ауызекі айтылып, ауызша таралған, халық жадында сақталған.

Шешендік сөздер деп қазақ халқының өмірінде арғы-бергі кезеңдерде ғұмыр кешкен белгілі бір тарихи тұлғалар есімдеріне байланысты айтылатын өнегелік мағына-мазмұны терең сөздерді айтады. Шешендік сөздер өскелең ұрпақты ақылдылыққа, төзімділікке баулып, елді, жерді сүюге, батырлық пен елдікті, ізгілік-жақсылықты дəріптеп, əділдік үшін күресуге, ел қамын жейтін қамқор азамат болып өсуге тəрбиелейді.

Объяснение:

Менің арманым

Менің арманым - дәрігер болу. Дәрігер болуды жаным сүйеді. Дәрігер ол өзінің адамдарға берген шипасы, адамды сауықтырып, адамдарды өмір сүруге күш салатын жандар!

Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев: “Жарқын болашақ жастардың қолында” дегендей, біздің болашағымыз өз қолымызда.

Мамандық таңдау өміріңнің бір кірпішін дұрыс қалау деп түсінемін. Өзің айналысқың келетін жұмысты таңдау ғана емес, өзің араласқың келетін ортаны да таңдау деген сөз. Өмірде адам мамандық таңдағанда қателеспеу керек. Өмірден өз орнымызды тауып, адал еңбек ету әр адамның арманы деп ойлаймын. Әрине, әр адамның да таңдауы әр түрлі.

Мамандық таңдау өте жауапкершілікті және маңызды іс. Мамандық таңдауда әр адам өзінің қызығушылығына, қабілетіне, бейімділігіне, қалауына сүйену керек. Қазіргі таңда мамандықтың түрі көп. Таңдау жасау оңай емес. Ең бастысы адам еңбекке қабілетті, зейінді болуы қажет және оның мамандығы өзі өскен ортаға маңызды, бағалы үлес қосатындай болуы шарт.

Дәрігерлерді халқымыз әдетте "ақ халатты абзал жандар" деп атайды. Себебі олар науқастарды емдеп, олардың жандарына араша түседі. Науқастардың жазылып кетуіне бар білімін, күш - жігерін жұмсап, аянбай еңбек етеді. Дәрігер болу үлкен жауапкершілікті талап етеді. Өйткені ол кісілер қашан болмасын көмекке келуге әзір болу керек. Бұл кісілер тынымсыз еңбек етеді.

Дәрігер болу үшін асқан шыдамдылық та керек, өйткені дәрігер болу үшін ұзақ жылдар ізденіп, оқу керек. Бірақ соңында емдеген адамың жазылып кетсе, одан асқан қуаныш пен бақыт жоқ деп ойлаймын. Бұл деген сенің еңбегіңнің бағаланғаны.

Дәрігер болу үшін өз жұмысыңа салғырт қарамай, тиянақты болу керек. Себебі адам өмірі мен денсаулығына қауіп төнуі мүмкін.

Болашақ мамандығымды дұрыс таңдадым деп нық сенемін.