Жаттығайық 5. а) Төменде берілген сұрақтарға жауап болатын сөздерді мәтін-
нен теріп жаз.
Кім? Не?
Кімнің? Кімге? Кімді?
Ненің? Неге? Нені?
Кімде? Кімнен? Кім-
Неде? Неден? мен?
Қайда? Қай- Немен?
дан?
Меркурий
ә) Берілген сөздерге қосымша жалғап жаз.
Кім? Не?
Кімнің? Кімге? Кімді?
Ненің? Неге? Нені?
Кімде? Кімнен? Кім-
Неде? Неден? мен?
Қайда? Қай- Немен?
дан?
шаң
шаңға шаңды
шаң-
ның
шаңда
шаңнан шаң-
мен
Ғаламшар, кеңістік, телескоп, ғылым, тозаң.
ответ:На всём протяжениии реки только в одном месте к ней подходит неведомо куда ведущая дорога.
Заходящее солнце наполнило сады золотым блеском. (Предложение простое, повеств., невоскл., распр.)
Сквозь сумрак, всегда присутствующий под сводами старых деревьев, вдруг откроется поляна, заросшая блестящими лютиками, и пруд с тихой водой.
На западе ещё тлеет заря, в зарослях волчьих ягод кричит выпь, на мшарах бормочут и возятся журавли, обеспокоенные дымом костра. (К. Паустовский)
Ведущая дорога — это дорога, которая ведет. Ведущая — причастие несов. вида, наст. времени.
Заходящее солнце — это солнце, которое заходит. Заходящее — причастие несов. вида, наст. времени.
Присутствующий сумрак — это сумрак, который присутствует. Присутствующий — причастие несов. вида, наст. времени.
Заросшая (поляна) — это та, которая заросла. Заросшая — причастие сов. вида . времени.
Обеспокоенные журавли — это те, которые обеспокоили. Обеспокоенные — причастие сов. вида, пр. времени.
Грам. основа из второго предложения: солнце наполнило;
словосочетание: наполнило (что?) сады.
Однокоренные слова: блестящими — блестеть, блеск, поблескивающий.
I. Наполнило — глагол (что сделало?).
II. Н. ф. — наполнять; несов. в., переходной; I спр., в изъяв. наклонении, Пр. вр., ед. ч., 3−е л.
III. (Что сделало?) наполнило.
Объяснение:
Көкшетауға ат басын бұратын көптеген саяхатшылардың қызығушылығын оятатын әрине табиғаттың көз тартар сұлулығы. Соның ішінде Бурабайдағы «Оқжетпес» тасының жөні бөлек. Атауының өзі бір ерекше. Жыл сайын демалуға барып жүргенімізбен, сол «Оқжетпес» жартасының қалай біткені жайында біле бермейміз әрі мән де бермейміз. Ал аңыз былай дейді:
Бурабай дейтін елді-мекенде кезінде Оқжетпес атты баһадүр өмір сүрген. Оқжетпес туа салып күн сайын емес сағат сайын өсіп, жетіле берген. Тіпті бойы тоқтаусыз өскен. Бала күнінде далада ойын қуып жүрсе, қасындағы балалардың атқан садағы оның кеудесіне әрең жеткен. Бойы ұзын өзі батырдың тірі кезінде елден абыройы асқақ болады. Жаугершілік заман келіп, күн артынан күн өтіп жаумен шайқасады. Әр күн сайын жаудың бетін қайтарып, елін аман сақтап отырған.