Жаттығу. Екі жай сөйлемнен бір шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем құраңдар.Синтаксистік талдау жаса. Составьте из двух простых предложении одно условно- придаточное. Выполните синтаксический разбор предложений. Оқушылар жиналса
Еңбек етсең ерінбей
Қараңғыда кітап оқысаң
Артық ұйықтаса
Жазда жаңбыр көп жауса
Егін жақсы шықса
Мен шаңғы тебуге шақырсам
Ол жүгірмесе
Ол жүгірмегенде
Балалар бармағанда
Шам жағылмағанда
Сен келмегенде
көзің аурады.
халық тоқ болады.
сен барасың ба?
пойыздан қалатын еді.
пойыздан қалатын еді.
жиналыс болады.
тояды қарның тіленбей.
жұмыс бітпейтін еді.
балалар қорқатын еді.
әжем ренжитін еді.
басы ауырады.
егін жақсы шығады.
Ағаштардан жапырақтар төгілді.
Несібесін жинап жатыр ел міне,
Ауыл маңы бұрынғыдан көңілді.
Жылы жаққа топ-топ болып түзеді бет
Жаз қызығын көрген біздің құстар да.
Алма ағашты күз желі бір сілкіп ет,
Өз келіп дәл алдыңа түсті алма.
Суық түсер, бізден жылы озар күн,
Түнге қарай жасырынар ай бұлттқа.
Қауын-қарбыз баяғыда-ақ базардың
Сөрелерін толтырып тұр байлыққа.
Суық та емес, ыстық та емес, рахат,
Жел де оншама байқатпайды екпінін.
Жүзім, өрік, мөлдіреген қарақат,
Бақша тұрмақ, базарда да жоқ бүгін.
Қолқабас қып әке менен шешеге,
Балалар да рахатқа батады.
Ал күн шыға олар толып көшеге,
Мектептерге кетіп бара жатады.
Жаз өтті. Күз келді. Күндіз әлі жылы, түнде қазірдің өзінде салқын. Жиі-жиі жаңбыр жауады. Құстар жылы жаққа ұшып кетеді. Ағаштардың жапырақтары сарғайды. Бақшадағы көкөнстер пісті: картоп, сәбіз, қызылша, пияз, қызанақ, қияр, қырыққабат. Бақтарда алма, алмұрт, өрік пісті. Қауын алқаптарында қарбызбен қауын пісті.
Күз. Жаз өтті. Күз келді. Күндіз тағы да жылу, түнде қазірдің өзінде салқын. Жиі-жиі жаңбыр жауады. Птицы улетают в теплые края. Жапырақтары ағаштар пожелтели. Бақшада поспели көкөністер: картоп, сәбіз, қызылша, пияз, қызанақ, қияр, қырыққабат. Бақтарда поспели алма, алмұрт, өрік. "Бақша-жолдарда поспели қауын-қарбыз.