mikrob22

13.06.2021 19:31 •  Қазақ тiлi

Жаттығу жұмыстары керек барлық тапсырмалары
56-жаттығу. Көшіріп жазып, сапалық сын есімнің астын бір, қатыстық сын есімнің астын екі сызып көрсетіңдер.
Міне, декабрьдегі осындай сүйкімді бір күнде ақ қардың үстіне арқандай шұбатылған сары жолақ жолменен, шанасындағы екі кісіні шопақ құрлы көрмей, бусанған денесі ширап, кең кеудесіне тұнық ауаны толтыра жұтып, танауынан буы – паравоздай будақтап, құлағын қайшыландыра, құлашын кере бөкен желіске салып, Итбайдың қоян көгі келе жатты (С.М.).

57-жаттығу. Бірінші қатарға негізгі сын есімдерді, екінші қатарға туынды сын есімдерді көшіріп жазыңдар. Жазған кезде туынды сын есім жасап тұрған жұрнақтарды сызықшамен бөліп көрсетіңдер.
Ақ, көлемді, тынымсыз, қалалық, кешкі, сары, еңбекшіл, үлкен, шапшаң, биік, жаңа, жақсы, таудай, әуесқой, қалың, жылы, тарихи, кіші, ұшқыш, суық, өткір, ашық, аласа, еріншек, көк, жасанды, кең, ауыспалы, ұзын, ұнамды, көтеріңкі, қысқа т.б.

59-жаттығу. Мәтінді көшіріңдер де, дара және күрделі сын есімдердің астын сызыңдар.
1.Кәдімгі болпиған үлкен денелі, саба құрсақты, ұзын сақалды, байсалды кісі бопты. 2. Қазір онда бұрынғыдай қаулаған қалың ұзын сақалы жоқ, қара бурыл тартқан сақалын ықшамдай кесіп, иегіне бір-ақ тұтам қып қойыпты. 3. Жарықтық әлі қартайған жоқ екен. Без белді қара бүркіттей, айыр сақал, қылыш мұрт, қабақты, қасты, мұрынды, айбынды, арғымақ ақ сары кісі. 4. Ақбілек жаңа шешесіне көз қырын салды.

74-жаттығу. Сын есімнің шырайларын тауып, шырайдың түрлеріне қарай ажыратыңыз, астын сызып, үстіне қай шырай екенін жаз.
Оның сүмбілдей сұп-сұр денесі, жай теңселген шолақ көк толқындармен бірде тұтас көміліп, бірде тұтас көрініп, суға қара қоңыр сәуле түсіреді (І. Е.). Қолға түскен Жоңғардың кішілеу қысық көзінен қорқыныш сезіледі (І. Е.). Кең маңдай, қалың шаш, я бір кез, я құлаш. Ақ тамақ, қызыл жүз қарағым, бетіңді аш (Абай). Нұрыш тым қатты қуаныш үстінде жүріп, әкесінің қабағын түйіп, даусын көтергенін де ұмытып кетті.