ЖАЗЫЛЫМ 118 бет. 10-тапсырма. «Дербес пікір» жазу тәсілін қолданып, мәтін мазмұны бойынша пікірлеріңді жазыңдар (уақыт мөлшері: 7-8 минут) 1. Өзіндік пікір (идея): бір сөйлем. 2. Дәлел: екі сөйлем. 3. Өз пікірін айғақтайтын мысал: екі сөйлем. 4. Өз пікіріне қарсы пікір: бір сөйлем. 5. Қарсы дәлелді жоққа шығаратын мысал: екі сөйлем. 6. Қорытынды: екі сөйлемнен құралуы керек.
ответ:Салт-дәстүр — әр ұлттың, халықтың діні мен сеніміне, тұрмыс-тіршілігіне, ұлттық құрылым ерекшелігіне сәйкес ғасырлар бойы жинақталып, өмірдің өзі туғызған ғұрыптардың жиынтығы; қауым мен қоғамда қалыптасқан мінез-құлықтың үлгілері. Күнделікті қолданыста бір мәдени топты екіншісінен айыратын және бейресми жолмен реттейтін қабылданған мінез-кұлық ережесіне немесе әлеуметтік әрекеттерді жөнге келтіретін терминге жатады.[1]
Салт-дәстүр ұлт үшін өмір, қоғам заңы болып негізделіп, сана, тағылым, тәрбие, тіршілік ережесі ретінде ел зердесіне рухани байлық — өнеге тәжірибесін құраған. Бұл талаптар мен ережелерді халық бұлжытпай орындаумен бірге оны құрметтемеген, сақтамаған адамдарды сол заң негізінде жазалап та отырған. Өткен заманда қазақ қоғамы үшін салт-дәстүр бұлжымас заң рөлін атқарды. Мысалы, той, наурыз көже, қыз ұзату, қонағасы, шашу, ерулік ата салты болып саналады. Салт-дәстүрдің ел арасындағы тәлімдік, тәрбиелік, халықтық мәні зор. Халықтың атадан балаға көшіп, дамып отыратын тарихи әлеуметтік, мәдени-тұрмыстық, кәсіптік, салт-сана, мінез-құлық, тәлім-тәрбие және рухани іс-әрекетінің көрінісі дәстүр арқылы танылады. Салт-дәстүр байлығы — мәдениеттің байлығы. Мысалы, ата-ананы, үлкенді құрметтеу, байғазы, көрімдік, сүйінші, кәде сұрау, сәлем беру, ат тергеу, құрдастық қалжың, т.б. салт-дәстүрге жатады. Қазақ халқы салт-дәстүрге бай. Әдет, ғұрып, ишара, ырым, тыйым, дағды бәрі осы салт-дәстүр көрінісі.
Масғұт поэмасы ұлы ақынның ерекше туындыларының бірі. Масғұт шығарманың басты кейіпкері . Ол бай да емес кедейде емес орташа халықтың өкілі .Масғұт поэмасының басындағы ерлігі шығарманың ары қарай жалғасуына ықпал етеді . Оның ең басты қасиеті шығармада Қыдыр атаны құтқарып алғанынан басталады . Жəне Қыдыр ата үш түрлі жемісті ұсынғанда оның өзін асқан шеберлікпен ерекше ақылмен таңдаған. Ол қызыл жемісті таңдайды . Ақ жəне сары жемісті таңдамағанын ол былай түсіндіреді :Ақ жемісиі таңдап ақылды өзіме жеңгізбей , мен ақылыма жеңілейін . Қызыл жемісті таңдасам бай дəулетті болып көрген елдің көрсе қызарлығын оятып , құтымды қашырып , күндіз күлкіден түнде ұйқыдан айырылғым келмейді дейді. Біз бұл шығармадан адамға керек ең жоғарғы асыл құндылықтарды ала аламыз .Сондықтан бұл шығармаға ең жоғары балды беруіміз керек деп ойлаймын.
ответ:Салт-дәстүр — әр ұлттың, халықтың діні мен сеніміне, тұрмыс-тіршілігіне, ұлттық құрылым ерекшелігіне сәйкес ғасырлар бойы жинақталып, өмірдің өзі туғызған ғұрыптардың жиынтығы; қауым мен қоғамда қалыптасқан мінез-құлықтың үлгілері. Күнделікті қолданыста бір мәдени топты екіншісінен айыратын және бейресми жолмен реттейтін қабылданған мінез-кұлық ережесіне немесе әлеуметтік әрекеттерді жөнге келтіретін терминге жатады.[1]
Салт-дәстүр ұлт үшін өмір, қоғам заңы болып негізделіп, сана, тағылым, тәрбие, тіршілік ережесі ретінде ел зердесіне рухани байлық — өнеге тәжірибесін құраған. Бұл талаптар мен ережелерді халық бұлжытпай орындаумен бірге оны құрметтемеген, сақтамаған адамдарды сол заң негізінде жазалап та отырған. Өткен заманда қазақ қоғамы үшін салт-дәстүр бұлжымас заң рөлін атқарды. Мысалы, той, наурыз көже, қыз ұзату, қонағасы, шашу, ерулік ата салты болып саналады. Салт-дәстүрдің ел арасындағы тәлімдік, тәрбиелік, халықтық мәні зор. Халықтың атадан балаға көшіп, дамып отыратын тарихи әлеуметтік, мәдени-тұрмыстық, кәсіптік, салт-сана, мінез-құлық, тәлім-тәрбие және рухани іс-әрекетінің көрінісі дәстүр арқылы танылады. Салт-дәстүр байлығы — мәдениеттің байлығы. Мысалы, ата-ананы, үлкенді құрметтеу, байғазы, көрімдік, сүйінші, кәде сұрау, сәлем беру, ат тергеу, құрдастық қалжың, т.б. салт-дәстүрге жатады. Қазақ халқы салт-дәстүрге бай. Әдет, ғұрып, ишара, ырым, тыйым, дағды бәрі осы салт-дәстүр көрінісі.
Объяснение:
Масғұт поэмасы ұлы ақынның ерекше туындыларының бірі. Масғұт шығарманың басты кейіпкері . Ол бай да емес кедейде емес орташа халықтың өкілі .Масғұт поэмасының басындағы ерлігі шығарманың ары қарай жалғасуына ықпал етеді . Оның ең басты қасиеті шығармада Қыдыр атаны құтқарып алғанынан басталады . Жəне Қыдыр ата үш түрлі жемісті ұсынғанда оның өзін асқан шеберлікпен ерекше ақылмен таңдаған. Ол қызыл жемісті таңдайды . Ақ жəне сары жемісті таңдамағанын ол былай түсіндіреді :Ақ жемісиі таңдап ақылды өзіме жеңгізбей , мен ақылыма жеңілейін . Қызыл жемісті таңдасам бай дəулетті болып көрген елдің көрсе қызарлығын оятып , құтымды қашырып , күндіз күлкіден түнде ұйқыдан айырылғым келмейді дейді. Біз бұл шығармадан адамға керек ең жоғарғы асыл құндылықтарды ала аламыз .Сондықтан бұл шығармаға ең жоғары балды беруіміз керек деп ойлаймын.