ЖАЗЫЛЫМ 8-тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша жоспар құр. Мәтіндері сапалық сын есім және дерексіз зат есім сөздерді теріп жаз. Олардың синонимдерін, антонимдерін, мүмкін болса омонимдерін жаз. Осы мәтінде автордың басқа синонимдерді емес, дәл осы сөзді таңдау себебін айт.
A) Көрме ашылды(ма). (Сұраулық демеулік шылаулар:ма,ме,ба,бе,па,пе,ше.Көрме ашылды ма?)
13. «Оқыс» сөзінің етіс түрі.
A) Ортақ.
14. Фразеологиялық тіркестің синонимі.
Екі езуі екі құлағына жету.
C) Қуану.
15. Туынды зат есім жасайтын жұрнақ.
B) -шық, -гіш, -гер.
Жақсылардың жақсысы
Баяғыда бір адам бірнеше бөлмелі жарық, биік, өте әсем үйде тұрыпты. Үйдің айналасы бау-бақша екен. Бір күні оның кішкентай қызы бақшаны, барлық бөлмелерді аралайды. Кірмеген жалғыз ғана бөлме қалыпты. Ол ылғи да жабық тұрады екен.
Сонда әкесіне қызы:
- Әке, маған жабық тұрған бөлмеге кіруге рұқсат етіңіз. Осы бөлме басқа бөлмелерге қарағанда жақсы ғой деп ойлаймын, - дейді.
- Оның дұрыс, қызым. Жақсылардың ең жақсысы сонда. Бірақ сен әлі жассың, өскенде бұл бөлмені саған берем. Сен оған өмір бойы риза боласың,- деп жауап қайтарады әкесі.
Қыз есейіп, бойжеткен атанады. Әкесі қызына жабық бөлменің кілтін береді. Қыз есікті ашқанда, тек ұршық пен кітапты көреді. Қыз әкесіне:
- Әке, сен жабық бөлмеде «жақсылардың жақсысы бар» деген едің. Мен ұршық пен кітаптан басқа ештеңе таппадым,- дейді.
- Міне, жақсылардың жақсысы деген – осылар, қызым! Ұршық болса, өнерің жанады. Ал кітап оқысаң, білімің артады. Жарық дүниеде бұлардан жақсы нәрсе жоқ. Дүниедегі мүліктің бәрі еңбекпен, өнермен, біліммен табылады,- деп түсіндірді әкесі.
16. Кейіпкердің назарын өзіне аудару мақсатында қолданылған сөзі бар нұсқа
E) - Оның дұрыс, қызым. Жақсылардың ең жақсысы сонда.
17. Мәтіннің негізгі идеясына қарама-қарсы мағынадағы мақал-мәтел
E) Жалқаулық – жаман ауру.
18. Мәтіндегі «жақсылардың жақсысы»
C) Ұршық, кітап.
19. Мәтінде кездесетін адамның жас атауы
D) Бойжеткен
20. Негізгі ой айтылған сөйлемді
E) Дүниедегі мүліктің бәрі еңбекпен, өнермен, біліммен табылады.
Әрбір адам күнделікті өмірде білім қажет. Білім - бұл жай ғана қалың ғылыми кітаптар алынған формулалар мен ережелер жоқ. Оқу, жазу және санау мүмкіндігі болуы тиіс. Кешкі ас дайындау және үй қамқорлық қалай білу керек. Қазіргі заманғы адам өндірісте емес, сонымен қатар күнделікті өмірде ғана емес, технологиялар лот қоршалған. Әлемнің барлық алуан түсіну үшін қажет білім. Сөз бар - «білім -. Күші» Білім түбегейлі әлемді өзгертті. Олардың арқасында, адам, ол өзінің табиғаты бойынша ие емес, ол мұндай мүмкіндіктер пайда болды. Мысалы, білім көптеген дерттерді жеңуге, ауа арқылы ұшып, мұхиттарға, өзгермелі, ауыр заттарды жылжыту үшін, үлкен қашықтыққа жылжыту үшін бізге мүмкіндік берді. Мектепте, біз барлық пәндер бойынша базалық білім алады. Содан кейін колледжде немесе университетте оқуын жалғастыра алады. Білімді адам, ол көптеген достары бар, сенімді сезінеді. Қазіргі уақытта, жақсы жұмысқа алу үшін, шет тілдерін білу терең және жан-жақты білімді талап етеді. Біліңіз, әрине, әрқашан оңай емес. Әр адам жеке қабылдайды және ақпаратты меңгеруге. Бірақ сіз дамыту дегенді білдіреді жаңа кезде мастер нәрсе. Сіз белгісіз бір нәрсе табу кезде бұрын істеу мүмкін емес қандай түске кезде, ол өзін-өзі бағалау сезімін туғызады. Қатты қажетті және қызықты зерттеу!
1. Антонимдік қатар.
E) Жоғары-төмен.
2. Мезгілді білдіретін антонимдік қатар.
C) Ерте-кеш.
3. Ұяң дауыссыздан басталған қосымша.
D) Қағаздар. (Ұяң дауыссыздар:б,в,г,ғ,д,ж,з,һ)
4. Жұрнақсыз сөз.
C) Сары, сегіз.
5. Ілік септігіндегі есімдік.
B) Ешкімнің.
6. Қатыстық сын есім.
C) Таулы. ( Қатыстық сын - есім сын есімнен басқа сөз таптарынан жасалған туынды сын есім.Тау+лы.)
7. Заттың, құбылыстың, мезгілдің аты ғана аталып көрсетілетін жай сөйлемнің түрі.
E) Атаулы сөйлем.
8. Тұрлаулы сөйлем мүшелері.
C) Бастауыш, баяндауыш.
9. «Мақтау» сөзінің синонимі.
A) Төбеге көтеру.
10. Дұрыс жазылған сөздер қатары.
A) Халқы, орны.
11. Сөйлемдегі дыбыс және әріп саны сәйкес келмейтін сөздер.
Сен мына оюыңды сатасың ба?
E) Оюыңды. ( ю әріпі йу қосарлы дыбыстарынан тұрады.Бұл сөзде 6 әріп,7 дыбыс.)
12. Сұраулық демеулік.
A) Көрме ашылды(ма). (Сұраулық демеулік шылаулар:ма,ме,ба,бе,па,пе,ше.Көрме ашылды ма?)
13. «Оқыс» сөзінің етіс түрі.
A) Ортақ.
14. Фразеологиялық тіркестің синонимі.
Екі езуі екі құлағына жету.
C) Қуану.
15. Туынды зат есім жасайтын жұрнақ.
B) -шық, -гіш, -гер.
Жақсылардың жақсысы
Баяғыда бір адам бірнеше бөлмелі жарық, биік, өте әсем үйде тұрыпты. Үйдің айналасы бау-бақша екен. Бір күні оның кішкентай қызы бақшаны, барлық бөлмелерді аралайды. Кірмеген жалғыз ғана бөлме қалыпты. Ол ылғи да жабық тұрады екен.
Сонда әкесіне қызы:
- Әке, маған жабық тұрған бөлмеге кіруге рұқсат етіңіз. Осы бөлме басқа бөлмелерге қарағанда жақсы ғой деп ойлаймын, - дейді.
- Оның дұрыс, қызым. Жақсылардың ең жақсысы сонда. Бірақ сен әлі жассың, өскенде бұл бөлмені саған берем. Сен оған өмір бойы риза боласың,- деп жауап қайтарады әкесі.
Қыз есейіп, бойжеткен атанады. Әкесі қызына жабық бөлменің кілтін береді. Қыз есікті ашқанда, тек ұршық пен кітапты көреді. Қыз әкесіне:
- Әке, сен жабық бөлмеде «жақсылардың жақсысы бар» деген едің. Мен ұршық пен кітаптан басқа ештеңе таппадым,- дейді.
- Міне, жақсылардың жақсысы деген – осылар, қызым! Ұршық болса, өнерің жанады. Ал кітап оқысаң, білімің артады. Жарық дүниеде бұлардан жақсы нәрсе жоқ. Дүниедегі мүліктің бәрі еңбекпен, өнермен, біліммен табылады,- деп түсіндірді әкесі.
16. Кейіпкердің назарын өзіне аудару мақсатында қолданылған сөзі бар нұсқа
E) - Оның дұрыс, қызым. Жақсылардың ең жақсысы сонда.
17. Мәтіннің негізгі идеясына қарама-қарсы мағынадағы мақал-мәтел
E) Жалқаулық – жаман ауру.
18. Мәтіндегі «жақсылардың жақсысы»
C) Ұршық, кітап.
19. Мәтінде кездесетін адамның жас атауы
D) Бойжеткен
20. Негізгі ой айтылған сөйлемді
E) Дүниедегі мүліктің бәрі еңбекпен, өнермен, біліммен табылады.
Сөз бар - «білім -. Күші» Білім түбегейлі әлемді өзгертті. Олардың арқасында, адам, ол өзінің табиғаты бойынша ие емес, ол мұндай мүмкіндіктер пайда болды. Мысалы, білім көптеген дерттерді жеңуге, ауа арқылы ұшып, мұхиттарға, өзгермелі, ауыр заттарды жылжыту үшін, үлкен қашықтыққа жылжыту үшін бізге мүмкіндік берді.
Мектепте, біз барлық пәндер бойынша базалық білім алады. Содан кейін колледжде немесе университетте оқуын жалғастыра алады. Білімді адам, ол көптеген достары бар, сенімді сезінеді. Қазіргі уақытта, жақсы жұмысқа алу үшін, шет тілдерін білу терең және жан-жақты білімді талап етеді.
Біліңіз, әрине, әрқашан оңай емес. Әр адам жеке қабылдайды және ақпаратты меңгеруге. Бірақ сіз дамыту дегенді білдіреді жаңа кезде мастер нәрсе. Сіз белгісіз бір нәрсе табу кезде бұрын істеу мүмкін емес қандай түске кезде, ол өзін-өзі бағалау сезімін туғызады.
Қатты қажетті және қызықты зерттеу!