Желтоқсанның жиырма бірі Астана күні
Сілтеме (ссылка): Оқулық / «Мектеп» 67-68 бет
1-тапсырма, 67бет. Мәтінді оқып шығамыз. Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтаңдар
Ақмола қаласының негізі 1830 жылы қаланды. Оның атауы ХІІІ-ХІV ғасырларда
тұрғызылған ақ күмбезді бейітке байланысты туған. 1956 жылы 26 желтоқсанда тың
өлкесі құрылып, Ақмола оның орталығы болды. Қаланың аты 1961 жылы 20 наурызда
Целиноград болып өзгертілді. Бірақ 1994 жылы қала Ақмола болып қайта ауыстырылды.
1997 жылы 20 қазанда «Ақмола қаласын Қазақстан Республикасының астанасы деп
жариялау туралы» Жарлыққа қол қойды. Президенттің 1998 жылдың 6 мамырдағы
Жарлығымен Ақмоланың атауы Астана болып өзгертілді. Ал 20 мамырда «ҚР
астанасының мәртебесі туралы» ҚР заңы қабылданды. Осы жылы астананың ашылу
рәсімі өтті. Астана қаласы еліміздің басты қаласына айналды. Астана күніне орай арнайы
кештер ұйымдастырылып, түрлі жарыстар мен қызықты ойындар өткізіледі.
2-тапсырма, 68-бет. Оқылым мәтіні бойынша сұрақтар дайындаңдар
Мысалы: Ақмола қаласының негізі қашан қаланды?
3-тапсырма . 68-бет.
Етістіктің шақтары - Времена глагола.
В казахском языке формы времени глагола образуются путем присоединения к причастиям и деепричастиям личных окончаний и выражают отношение действия к моменту речи.
В казахском языке глагол имеет три времени: осы шақ (настоя-щее время), келер шақ (будущее время), өткен ша время).
Осы шақ (Настоящее время)
Осы шақ обозначает действие, которое происходит в момент речи. Имеют две формы: нақ осы шақ (собственное настоящее время) и ауыспалы осы шақ (переходное настоящее время).
1. Нақ осы шақ - собственно-настоящее время (действие происходит в момент речи) передается двумя
Простая форма глаголов образуется от четырех глаголов состояния: тұр - стой, жүр - иди, отыр - сиди, жат - лежи.
В качестве именных слов эти глаголы могут принимать личные окончания и выражать состояние лиц и предметов: мен отыр-мын - я сижу.
Сложная форма нақ осы шақ образуется путем прибавления к основной форме глагола суффиксов -а, -е, -й или -п, -ып, -іп. Личное окончание прибавляется к вс глаголу. Мысалы: Мен жаз-ып отырмын - я пишу (сейчас). Оқып отырмын - читаю.
Это половина, немного исказила перевод. Может кто еще Желаю удачи!
Сусыз тіршілік жоқ, ол бүкіл тірі жан иесінің бойында бар. Тамақсыз бірнеше күн өмір сүруге болады, ал сусыз сонша уақыт өмір сүру мүмкін емес.
Адамның, сондай-ақ көптеген жан-жануарлар денесінің 2/3-і, ал кейбір өсімдіктердің 4/5-і судан тұрады.
Жер бетінің тек 1/3-ін құрлық, ал 2/3-ін су алып жатыр. Мұхиттар мен теңіздерді, өзен-көлдерді былай қойғанда, жер астында да, топырақта да су бар. Мұздықтар мен айсбергтер де қатып қалған су болып табылады. Су атмосферада да аз емес, онда ол бұлт, тұман, бу және жаңбыр мен қар түрінде болады.
Біреулер қап-қатты мұз да, газдай жеп-жеңіл бу да су болғаны ма деп таң қалады . Бұл — судың негізгі қасиеті. Ол сұйық, қатты және газ тәрізді үш түрлі күйде кезігеді.
Судың көптеген заттарды оңай ерітетін және бір маңызды қасиеті бар. Әрине, біз қанттың — шайда, ас тұзының сорпада қалай еритінін көріп жүрміз. Сонымен қатар су жердегі алуан түрлі тұздар мен басқа да көптеген қатты денелерді, газдарды еріте алады.
Табиғатта қо жоқ, тап-таза су дегенді таппаймыз. Таза суды тек лабораториялардан ғана алуға болады. Ондай судың ешбір дәмі жоқ, онда тірі организмге қажетті тұздар да болмайды. Теңіз суының құрамында өте көп мөлшерде еріген тұздар бар, оның ішуге жарамайтыны сондықтан.
Жер шарындағы судың жалпы мөлшері өзгермейді. Теңіздер мен мұхиттардың, өзендер мен көлдердің бетінен су буға айналып, одан бұлт түзіледі. Ол жаңбыр немесе қар, бұршақ болып жерге жауады, яғни қайтадан суға айналады.
Алайда ішуге жарамды таза су Жер бетінде барған сайын азайып бара жатыр. Адамдар суды өнеркәсіп қажетіне көп пайдаланып, оны өндіріс қалдығымен ластауда. Ал біз су құнды байлығымыз екенін ұмытпауымыз керек.
вот