Жоспар курап бериниздерши)
біріккен ұлттар ұйымы (бұұ) жер бетіндегі бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтауға бағытталған ұлттар қауымдастығы болып табылады. бұл ұйым соғысқа жол бермейтін өзара түсіністік пен бейбітшілікті қамтамасыз етеді.
1914 жылы дүниежүзілік соғыстан кейін ұлттар лигасы құрылды. алайда, ұлттар лигасы әлемде бейбітшілікті қамтамасыз ете алмады. өз проблемасын өзі шешіп, өз еркімен әрекет етіп үйренген ірі мемлекеттер бір ұйымға бағына алмады.сондықтан да лига тарап, 1939 жылғы екінші дүниежүзілік соғыстың басталуына мүмкіндік туды. екінші дүниежүзілік соғыс жүріп жатқан кездің өзінде ұлыбритания, қытай, ақш және ксро әлемдік ұйым құру мәселесін талқылады. осы мемлекеттердің өкілдері 1944 жылы жаңа ұйымның жобасын жасау үшін вашингтонға жиналды. халықаралық ынтымақтастықтың негізі болатын құжат - жарғының мәтінін жасап, бекіту үшін соғыстың соңына қарай 50 елдің өкілі сан-францискоға жиналды. 1945 жылы 24 қазанда бұл құжат – жарғы бекітіліп, бұұ құрылды. қазіргі уақытқа дейін бұл күн бүкіл әлемде бұұ-ның ресми құрылған күні ретінде аталып өтеді. қазақстан 1992 жылдың 2 наурызында бұұ-ның мүшелігіне қабылданды.
бұұ-ның мүшесі болып барлық бейбітшілік сүйгіш, тәуелсіз мемлекеттер қабылданады. ол үшін бұұ бас хатшысының атына өтініш білдіру керек.
бұұ-ға мүше елдердің жыл сайынғы жарнасынан жиналған өз бюджеті бар. оны бас ассамблея талқылап, бекітеді. оның жұмыс жасау тәртібі сессия түрінде өтеді. сессия жыл сайын қыркүйек айында шақырылып, үш айға созылады.
бұұ-да басты орынды қауіпсіздік кеңесі және бас ассамблея иеленеді.
бұұ өте үлкен ұйым. оның юнеско, юнеп және т.б. ұйымдары әлемнің барлық түкпірінде қызмет істейді. бұұ-ның штаб-пәтері нью-иоркте орналасқан.
мысалы, юнеско ұйымы білім, ғылым және мәдениет жөніндегі мамандандырылған ұйым болып табылады. ол 1945 жылы құрылған. оның мақсаты – халықаралық ынтымақтастық пен бейбітшілікті, қауіпсіздікті білім, ғылым және мәдениет саларындағы жұмыстар арқылы күшейту, нығайту.
юнеско-ның секретариаты парижде орналасқан.
қазақстан юнеско-ға 1992 жылдың мамырында мүше болып қабылданды. юнеско-ның қолдауымен қазақстанда және басқа да әлем елдерінде ұлы абайдың 150 жылдығы, м.әуезовтің 100 жылдығы салтанатты түрде аталып өтті.
Тілім менің - таусылмайтын байлығым. Ең құдіретті де қастерлі өз ана тілім. Шыр етіп дүниеге келгеннен бері ана тіліммен өсіп келемін. Ана тілі арқылы алғашқы әліппені таныдым. Содан бері міне, өз ана тіліммен сусындап келемін. Өз тарихымды танып білдім. Туған тіліміздің абыройын асқақтату – әрбір азаматтың борышы. Себебі, біздің болмысымыз, салт - дәстүріміз, дініміз, мәдениетіміз осы тілімізде жатыр. Тәуелсіз елдің жас ұрпағын парасатты, білімді, іскер, қабілетті, ұлтжанды етіп қалыптастыруда мемлекеттік тіліміздің атқаратын қызметі өте жоғары. Сондықтан да туған еліміздің мемлекеттік тілін білуге міндеттіміз. Өйткені, тіл - ата - бабамыздан бізге қалған аманаты. Ата - баба мұрасын жалғастыру, оның мәртебесін көтеру мына баршамыздың міндетіміз, парызымыз. Тіл арқылы ақындарымыз бен жазушыларымыздың. даналардың сөздерін, өлең - жырларын оқып білеміз, олардан ғибрат аламыз. “Өнер алды – қызыл тіл” деген осыдан шыққан болар. Елінің болашағын ойлаған,. құрметпен қараған әрбір азамат ана тілін сақтап қалуы үшін қолынан келген көмегін аямауы тиіс. Асыл қазынамызға айналған қазақ тілінің құндылығының арта беруіне әрдайым өз үлесімді қосамын. Тәуелсіз Қазақстанның көгінде көк байрағымыз желбіреді, әр қазақтың жүрегінде Әнұранымыз айтылды, өзіміздің қазақ тілімізбен қайтадан қауыштық. Қазақстан Республикасының тіл туралы Заңы қабылданды. Бұның бәрі Елбасының көреген саясатының арқасында деп білемін. Ендігі біздің міндетіміз тілімізді сақтап, сол тілде сауатты жазып, ойымызды қазақ тілінде таза жеткізу, ардақтап құрметтеу.
1. Кісі елінде сұлтан болғанша,
Өз еліңде ұлтан бол.
2. Өз елім, өлең төсегім.
3. Мал қонысын іздейді,
Ер жігіт туысын іздейді.
4. Ел-елдің барі жақсы,
Өз елің барінен жақсы.
5. Іргесі берік елді
Жау ала алмас,
Ауызы бір елді
Дау ала алмас.
6. Сұңқар киясын сағынады,
Торғай ұясын сағынады.
7. Ұлтарақтай болса да
Ата қонысы жер қымбат.
Ат төбеліндей болса да
Туып өскен ел қымбат.
8. Жат елдің жақсысы болғанша,
Өз еліңнің сақшысы бол.
9. Есі бар жігіт елін табар,
Есі жоқ жігіт жаттың отын жағар.