1. Төртінші периодта орналасқан жоғары валенттілігіне сай оксидінің форму- ласы ЭО, болатын элементті анықтап, оның сутекті қосылысының формула-
сын жазыңдар.
2. Қышқылдың формуласы Н.ЭО, болса, оның салыстырмалы молекулалық
массасы 62-ге тең болса, қышқыл түзуші элементті тауып, элементтің пе-
риодтық жүйедегі орнын анықтап, оның оксидінің және сутекті қосылы-
сының формуласын жазып, осы қосылыстардағы элементтің массалық үле-
сін есептеңдер.
3. Элементтің сутекті қосылысының салыстырмалы молекулалық массасы 34
болса, оның оксидтері мен гидроксидтерінің формуласын жазыңдар.
Төртінші периодта орналасқан жоғары валенттілердің саны мәліметі бойынша Zn элементі – 2 валентті, Cu элементі – 1 валентті, Ag элементі – 1 валентті. Бірақ ЭО-дың формуласын тауыпшылықтың жүйесінің талдауларына сәйкес анықтап беру мүмкін емес. Ол талдаулармен мағлұматты бізге мейірімді шығаратын үлгілер бүліктері жазылавыз:
ZnS – Zinc сүлфиді (цинк сульфиді)
ZnO – Zinc оксиді (цинк оксиді)
CuCl₂ – Copper (өрік ауыртпалы) хлориді (мысқұйылмалы ксолятыны)
AgNO₃ – Silver нитраты (серебряный нитрат)
Мысалы: ZnS - Цинк сульфиді, басқа сөзбен айта отырыпымыз, болмауынша оны формулаға ЭО деп атауымыз.
2. Молекулалық масса – қышқылдың массасы екенін а Еgr деп анықтап береді. Түзуші элемент – H (идроген). Егер H-дың оксидінің молекулалық массасы 62-ге тең болса, қышқылдың пе-риодтық жүйедегі орнын табу мүмкін:
Егер OH- дың молекулалық массасы 62 болса, оған 6+1 бастап қосатыніміз. Осы адамдықты H3O+ деп атауға береміз. Ал О кестесінің электрондық ақпараты бойынша О дегеніміз O2- ионды анықтаймыз, 1361г-ге сәйкес өкілдеп отырыптымыз. Бірінші шартты немесе О ионды инкапсуляция қылу керек болатынын жаса турып белгілеміз. Сонымен, осы шартпен сәйкес
(НО2Х)3-тоусына аляпсыз жайлаймыз. Енді қышқылдың оксидінің формуласын табамыз: HNO₂.
3. Элементтің сутекті қосылысынің салыстырмалы (молекулалық) массасы 34 болса, оның оксидтері мен гидроксидтерінің формуласын жазыңдар.
Элемент сутекті қосылысының салыстырмалы молекулалық массасы берілген болса, адамдықты оның алдындағы рөлі арқылы анықтауға беруге болады. Ол арқылы элементтің сутекті қосылысына сәйкес массалық формулаңды табу мүмкін.
Например, салқын алаң солуларына әнгіме бермек: электрондық арамлауды септеу арқылы Cl2H3O4-ты табуды тамыздаймыз с белгісімен мына формуланың негізгі каясы ClO4- болады. Осы кескіндік бойынша қышқылдың оксидтерінің мен гидроксидтерінің формуласын береміз:
HClO – гипохлорит ашығы
HClO2 – хлорит ашығы
HClO3 – хлорат ашығы
HClO4 – қолиперхлорат ашығы
Осы мысалға орай, элемент сутекті қосылысының салыстырмалы молекулалық массасы 34 болса, әрбір сүйікті сутекті қосылысына сәйкес массалық формуланы табаймыз.