Қазақ күнтізбесі, байырғы қазақ күнтізбесі – табиғат құбылыстарын бақылаудан туған халықтың көп жылдық тәжірибелері қорытылған, жұлдызды аспан туралы астрономиялық түсініктер мен білімдер жинағы. Табиғат құбылыстарының қайта айналып келіп отыруын, күн мен түннің, жыл мезгілдерінің, айдың тууы мен батуының алмасуын; жұлдыздардың орналасу тәртібін, мұқият бақылап, есептеп ұғынудың қазақ халқының дәстүрлі шаруашылығы үшін орасан зор маңызы болды. Қазақтар өзінің байырғы күнтізбесі арқылы жайлауға қай уақытта көшу, күзеуге және қыстауға қай уақытта қайту, қой мен қозыны қырқу, күйекке алу, мал төлдету, соғым сою, егін егу, шөп шабу шаруашылық жұмыстарын жүргізу мезгілдерін негізінен есептеп белгілеп отырды. Бұл есептен жаңылу шаруашылық үшін қауіпті болды.
c) соль, нерастворимая в воде и образующейся кислоте:
agno3 + hcl = agcl? + hno3, ag+ + cl- = agcl.
растворимые соли взаимодействуют со щелочами, если одно из образующихся веществ выпадает в осадок: cuso4 + 2naoh = cu(oh)2? + na2so4 cu2+ + 2oh- = cu(oh)2,
более активные металлы вытесняют менее активные металлы из растворов их солей, за исключением металлов, реагирующих с водой: cuso4 + zn = znso4 + cu
cu + znso4 =
! при взаимодействии растворов солей со щелочными металлами образуется новая соль, нерастворимое основание и водород, т.к. в реакции участвует вода из раствора:
na + cuso4 + h2о = …………………..
2na + 2h2o = 2naoh + h2
2naoh + cuso4 = cu(oh)2? + na2so4
2na + cuso4 + 2h2o = h2 + cu(oh)2? + na2so4
растворы солей реагируют между собой, если происходит связывание ионов.
если связывания ионов не происходит, то говорят, что реакция идёт не до конца:
многие соли имеют большое практическое значение. например, хлорид натрия nacl или поваренная соль, каменная соль, пищевая соль – ценнейшее сырьё. его используют при получении соды, хлороводорода. при электролизе водного раствора хлорида натрия получают гидроксид натрия, хлор и, попутно, водород, а при электролизе расплава хлорида натрия получают металлический натрий и хлор. хлорид натрия применяют при первичной обработке кож, при подготовке тканей к крашению, как консервант в пищевой промышленности, как вкусовую добавку в пищу. в дорожном хозяйстве для предотвращения обледенения асфальта. всего хлорид натрия используют более чем в 1500 производствах различных веществ и материалов.
карбонат натрия na2co3 или кальцинированная сода, сода, стиральная сода. его применяют при производстве стекла, мыла и моющих средств, при варке целлюлозы, как нейтрализующее вещество при обработке кислых растворов
Қазақ күнтізбесі, байырғы қазақ күнтізбесі – табиғат құбылыстарын бақылаудан туған халықтың көп жылдық тәжірибелері қорытылған, жұлдызды аспан туралы астрономиялық түсініктер мен білімдер жинағы. Табиғат құбылыстарының қайта айналып келіп отыруын, күн мен түннің, жыл мезгілдерінің, айдың тууы мен батуының алмасуын; жұлдыздардың орналасу тәртібін, мұқият бақылап, есептеп ұғынудың қазақ халқының дәстүрлі шаруашылығы үшін орасан зор маңызы болды. Қазақтар өзінің байырғы күнтізбесі арқылы жайлауға қай уақытта көшу, күзеуге және қыстауға қай уақытта қайту, қой мен қозыны қырқу, күйекке алу, мал төлдету, соғым сою, егін егу, шөп шабу шаруашылық жұмыстарын жүргізу мезгілдерін негізінен есептеп белгілеп отырды. Бұл есептен жаңылу шаруашылық үшін қауіпті болды.
соли – это электролиты, которые в водных растворах диссоциируют на катионы металлов и анионы кислотных остатков.
nacl ® na+ + cl- k2so4 ® 2k+ + so42- mg(no3)2 ® mg2+ + 2no3-
общие свойства солей характеризуются их взаимодействием с кислотами, щелочами, металлами и солями.
соли взаимодействуют с кислотами, если образуется:
a) летучая кислота: caco3 + 2hcl = cacl2 + h2o + co2, caco3 + 2h+ = ca2+ + h2o + co2;
b) нерастворимая кислота: na2sio3 + 2hno3 = 2nano3 + h2sio3? , sio32- + 2h+ = h2sio3;
c) соль, нерастворимая в воде и образующейся кислоте:
agno3 + hcl = agcl? + hno3, ag+ + cl- = agcl.
растворимые соли взаимодействуют со щелочами, если одно из образующихся веществ выпадает в осадок: cuso4 + 2naoh = cu(oh)2? + na2so4 cu2+ + 2oh- = cu(oh)2,
na2so4 + ba(oh)2 = baso4? + 2naoh so42- + ba2+ = baso4
более активные металлы вытесняют менее активные металлы из растворов их солей, за исключением металлов, реагирующих с водой: cuso4 + zn = znso4 + cu
cu + znso4 =
! при взаимодействии растворов солей со щелочными металлами образуется новая соль, нерастворимое основание и водород, т.к. в реакции участвует вода из раствора:
na + cuso4 + h2о = …………………..
2na + 2h2o = 2naoh + h2
2naoh + cuso4 = cu(oh)2? + na2so4
2na + cuso4 + 2h2o = h2 + cu(oh)2? + na2so4
растворы солей реагируют между собой, если происходит связывание ионов.
если связывания ионов не происходит, то говорят, что реакция идёт не до конца:
cuso4 + bacl2 = cucl2 + baso4 so42- + ba2+ = baso4?
есть связывание ионов, реакция идёт до конца.
k2so4 + 2nacl = na2so4 + 2kcl
2k+ + so42- + 2na+ + 2cl- = 2na+ + so42- + 2k+ + 2cl-
нет связывания ионов, реакция идёт не до конца.
многие соли имеют большое практическое значение. например, хлорид натрия nacl или поваренная соль, каменная соль, пищевая соль – ценнейшее сырьё. его используют при получении соды, хлороводорода. при электролизе водного раствора хлорида натрия получают гидроксид натрия, хлор и, попутно, водород, а при электролизе расплава хлорида натрия получают металлический натрий и хлор. хлорид натрия применяют при первичной обработке кож, при подготовке тканей к крашению, как консервант в пищевой промышленности, как вкусовую добавку в пищу. в дорожном хозяйстве для предотвращения обледенения асфальта. всего хлорид натрия используют более чем в 1500 производствах различных веществ и материалов.
карбонат натрия na2co3 или кальцинированная сода, сода, стиральная сода. его применяют при производстве стекла, мыла и моющих средств, при варке целлюлозы, как нейтрализующее вещество при обработке кислых растворов
посмотри что нужно