Би тарихын зерттеген мамандар одан қазақтың өмір салтын, істеген кәсібін, ұшқыр қиялын, денсаулыққа пайдалы қимыл-қозғалысты байқауға болады дейді. Арнайы би мектебінен емес, өмір мектебінен сусындаған бишілер әр әуенге мәнерлі қимылмен билегенін алға тартады. Жеті жасынан бастап қара жорға билеген Арыстан Тосын сексеннің сеңгірінен асса да өнерден қол үзбепті.
– Біз отбасымызда 12 ағайынды едік. Әкемнен он жасымда айырылдым. Бірақ, ол өзі өмірден өткенше "жігітке жеті өнер де аз" деп маған биді үйретіп кетті. Өйткені, балалардың ішінде бұзықтауы, әрі шапшаң қимылдайтыны мен болсам керек. Ал, өмірден өтерде "бұл өнерді тастама" деп аманаттады. Басқа бауырларыма бақсылық пен молдалықты үйретті. Басыма қандай қиындық туғанда да өнерімді тастап кеткем жоқ. Әсіресе, буын биін үнемі билеп тұрмаса болмайды. Тіпті, ағайын-туыспен Гималай тауын асып, Үндістан, Пәкістан, Түркияда жүргенде және 38 жыл Германияда жұмыс істеп жүргенде де билеп жүрдім. Ол жерде қара жорғаның әніне ұқсас музыка құлағыма келсе болды, билей жөнелетінмін. Таңданбайтын адам қалмайтын. Әкем үйреткен кезде бала болғандықтан қорыққанымнан айтқанын істедім. Алайда, есейе келе көпшілікке таңсық бидің адам денсаулығына пайдасын түсіндім, – дейді қара жорға биін насихаттап жүрген Арыстан қажы.
ответ: Генетический ряд металла состоит из простого вещества, оксида, гидроксида и соли:
металл — основный оксид — основание — соль.
Все металлы можно разделить на две группы: активные и неактивные.
К активным относят металлы, реагирующие с водой при обычных условиях. Это 10 металлов: литий, натрий, калий, рубидий, цезий, франций, кальций, стронций, барий, радий. Их оксиды соединяются с водой с образованием растворимых гидроксидов — щелочей.
Остальные металлы менее активны. Их оксиды не реагируют с водой, а основания в воде не растворяются. Поэтому из оксида получить основание можно только через соль. Для неактивных металлов генетический ряд выглядит так:
металл — основный оксид — соль1 — основание — соль2.
Би тарихын зерттеген мамандар одан қазақтың өмір салтын, істеген кәсібін, ұшқыр қиялын, денсаулыққа пайдалы қимыл-қозғалысты байқауға болады дейді. Арнайы би мектебінен емес, өмір мектебінен сусындаған бишілер әр әуенге мәнерлі қимылмен билегенін алға тартады. Жеті жасынан бастап қара жорға билеген Арыстан Тосын сексеннің сеңгірінен асса да өнерден қол үзбепті.
– Біз отбасымызда 12 ағайынды едік. Әкемнен он жасымда айырылдым. Бірақ, ол өзі өмірден өткенше "жігітке жеті өнер де аз" деп маған биді үйретіп кетті. Өйткені, балалардың ішінде бұзықтауы, әрі шапшаң қимылдайтыны мен болсам керек. Ал, өмірден өтерде "бұл өнерді тастама" деп аманаттады. Басқа бауырларыма бақсылық пен молдалықты үйретті. Басыма қандай қиындық туғанда да өнерімді тастап кеткем жоқ. Әсіресе, буын биін үнемі билеп тұрмаса болмайды. Тіпті, ағайын-туыспен Гималай тауын асып, Үндістан, Пәкістан, Түркияда жүргенде және 38 жыл Германияда жұмыс істеп жүргенде де билеп жүрдім. Ол жерде қара жорғаның әніне ұқсас музыка құлағыма келсе болды, билей жөнелетінмін. Таңданбайтын адам қалмайтын. Әкем үйреткен кезде бала болғандықтан қорыққанымнан айтқанын істедім. Алайда, есейе келе көпшілікке таңсық бидің адам денсаулығына пайдасын түсіндім, – дейді қара жорға биін насихаттап жүрген Арыстан қажы.
ответ: Генетический ряд металла состоит из простого вещества, оксида, гидроксида и соли:
металл — основный оксид — основание — соль.
Все металлы можно разделить на две группы: активные и неактивные.
К активным относят металлы, реагирующие с водой при обычных условиях. Это 10 металлов: литий, натрий, калий, рубидий, цезий, франций, кальций, стронций, барий, радий. Их оксиды соединяются с водой с образованием растворимых гидроксидов — щелочей.
Остальные металлы менее активны. Их оксиды не реагируют с водой, а основания в воде не растворяются. Поэтому из оксида получить основание можно только через соль. Для неактивных металлов генетический ряд выглядит так:
металл — основный оксид — соль1 — основание — соль2.
1. Генетические ряды активных металлов:
Ряд лития: Li→Li2O→LiOH→Li2SO4.
Ряд кальция: Ca→CaO→Ca(OH)2→CaCO3.
Ряд бария: Ba→BaO→Ba(OH)2→Ba3(PO4)2.
Составим уравнения для генетического ряда бария:
2Ba+O2=2BaO,
BaO+H2O=Ba(OH)2,
3Ba(OH)2+2H3PO4=Ba3(PO4)2+6H2O.
3Ba(OH)2+P2O5=Ba3(PO4)2⏐↓+3H2O ,
3Ba(OH)2+2Na3PO4=Ba3(PO4)2⏐↓+6NaOH .
2. Генетические ряды неактивных металлов:
Ряд магния: Mg→MgO→MgCl2→Mg(OH)2→MgSO4 .
Ряд железа: Fe→FeO→FeSO4→Fe(OH)2→Fe(NO3)2 .
Ряд меди: Cu→CuO→Cu(NO3)2→Cu(OH)2→CuCl2 .
Составим уравнения реакций для ряда меди:
2Cu+O2=2CuO ,
CuO+2HNO3=Cu(NO3)2+H2O ,
Cu(NO3)2+2NaOH=Cu(OH)2+2NaNO3 ,
Cu(OH)2+2HCl=CuCl2+2H2O .