Ну, рисуешь круг и делишь его на части, как торт на неравные кусочки. Самый большой кусок подписываешь эстонцами, этот кусок будет больше половины круга. Кусок поменьше, почти вся оставшаяся после эстонцев часть подписываешь русскими, потом узкую полоску оставшегося пространства - другие национальности, и оставшаяся узкая полоска, самая маленькая - украинцы. Части для наглядности можно раскрасить в разные цвета, не забудь подписать свой шедевр: "Национальный состав населения Эстонии по состоянию на 2010 год".
Паэма «Энеіда навыварат» носіць ярка выра-жаны парадыйны характар. Яна ў лёгкай жар-таўлівай форме пераказвае сусветна вядомы ан-тычны міф аб тым, як адзін з герояў Траянскай вайны Эней — сын багіні кахання Венеры — са сваімі паплечнікамі вяртаецца на радзіму. Аўтар адкрыта насміхаецца з высокага стылю класіч-ных трагедый, іх адарванасцю ад жыцця, увагі толькі да высокага і трагічнага. Займальны сю-жэт, вьфазная трапная мова, цікавыя прыкметы вясковага побыту, запамінальнасць пераказу пад-зей зрабілі паэму творам шырока вядомым задоў-га да друкавання.
Мяркуюць, што паэма была напісана не ра-ней за канец Айчыннай вайны 1812 года. Аб гэтым сведчыць такое гістарычнае параўнан-не: пасланых богам Эолам загубіць Энея са спа-дарожнікамі вятроў праганяе бог мораў Нептун, ад якога вятры ўцякаюць, «як ад Кутуза Бана-парт» . Імёны галоўных міфічных герояў у па-эме захаваны, дзеянне адбываецца, як у паэме старажытнарымскага паэта Вергілія «Энеіда» . Але захавалася толькі знешняя форма сусвет-на вядомага сюжэта, змест жа ўкладзены зусім іншы. Сапраўдныя героі паэмы — зусім не ан-тычныя багі, цары, а сучасныя аўтару беларус-кія паны і прыгонныя сяляне.
Так, багіня прыгажосці Венера апранаецца, як звычайная сялянская дзяўчына, якая вяр-таецца з кірмашу:
Андрак з насоўкай апранула, 3 падплётам уздзела кавярзні, Анучы рабыя абула, Як быццам войта селязні..
Дыдона — царыца Карфагена, куды нарэш-це прыплылі траянцы, запрасіла іх у госці. I хоць Эней трымаецца з ёй, як роўны, астатнія прыніжана просяць яе «запісаць у крэпасць» : — хочуць стаць яе прыгоннымі сялянамі, абяца-юць працаваць на паншчыне, хваляцца, якімі рамёствамі яны валодаюць. Прычым, у адроз-ненне ад галоўных герояў, спадарожнікі Энея носяць тыповыя беларускія імёны:
Піліп нам лепіць гарлачы, Пракоп жа ступы, таўкачы, А Саўка зелле ўсяка знае.. .
Але Дыдона адмаўляе сялянам, якія хацелі памяняць свайго пана на іншага, больш спагадлі-вага, бо дзейнічае ўказ аб аседласці, які заба-раняе панам прымаць чужых беглых прыгон-ных сялян: Я й так дзесяцкага прыбіла, Што ён распраўшчыны не знае Ды без пашпартоў усіх пускае.
Аўтар асуджае ўзмацненне прыгоннага ўціску на Беларусі, спачувае пагаршэнню ста-новішча сялян, іх спробам палепшыць стано-вішча. Разам з апісаннем вясковага побыту аўтар адначасова ўсхваляе працавітасць і таленавітасць працоўнага беларускага народа.
Паэма «Энеіда навыварат» раскрыла мастац-кія магчымасці звычайнай размоўнай беларус-кай мовы. Праўда, у творы толькі размоўна-бытавая мова. Але нават з дапамогай пераважна гэтай часткі лексікі аўтару ўдалося не толькі высмеяць аджыўшыя прыёмы і стыль класі-цызму, а і адлюстраваць гістарычныя асаблі-васці жыцця беларускага народа.
Мяркуюць, што паэма была напісана не ра-ней за канец Айчыннай вайны 1812 года. Аб гэтым сведчыць такое гістарычнае параўнан-не: пасланых богам Эолам загубіць Энея са спа-дарожнікамі вятроў праганяе бог мораў Нептун, ад якога вятры ўцякаюць, «як ад Кутуза Бана-парт» . Імёны галоўных міфічных герояў у па-эме захаваны, дзеянне адбываецца, як у паэме старажытнарымскага паэта Вергілія «Энеіда» . Але захавалася толькі знешняя форма сусвет-на вядомага сюжэта, змест жа ўкладзены зусім іншы. Сапраўдныя героі паэмы — зусім не ан-тычныя багі, цары, а сучасныя аўтару беларус-кія паны і прыгонныя сяляне.
Так, багіня прыгажосці Венера апранаецца, як звычайная сялянская дзяўчына, якая вяр-таецца з кірмашу:
Андрак з насоўкай апранула, 3 падплётам уздзела кавярзні, Анучы рабыя абула, Як быццам войта селязні..
Дыдона — царыца Карфагена, куды нарэш-це прыплылі траянцы, запрасіла іх у госці. I хоць Эней трымаецца з ёй, як роўны, астатнія прыніжана просяць яе «запісаць у крэпасць» : — хочуць стаць яе прыгоннымі сялянамі, абяца-юць працаваць на паншчыне, хваляцца, якімі рамёствамі яны валодаюць. Прычым, у адроз-ненне ад галоўных герояў, спадарожнікі Энея носяць тыповыя беларускія імёны:
Піліп нам лепіць гарлачы, Пракоп жа ступы, таўкачы, А Саўка зелле ўсяка знае.. .
Але Дыдона адмаўляе сялянам, якія хацелі памяняць свайго пана на іншага, больш спагадлі-вага, бо дзейнічае ўказ аб аседласці, які заба-раняе панам прымаць чужых беглых прыгон-ных сялян: Я й так дзесяцкага прыбіла, Што ён распраўшчыны не знае Ды без пашпартоў усіх пускае.
Аўтар асуджае ўзмацненне прыгоннага ўціску на Беларусі, спачувае пагаршэнню ста-новішча сялян, іх спробам палепшыць стано-вішча. Разам з апісаннем вясковага побыту аўтар адначасова ўсхваляе працавітасць і таленавітасць працоўнага беларускага народа.
Паэма «Энеіда навыварат» раскрыла мастац-кія магчымасці звычайнай размоўнай беларус-кай мовы. Праўда, у творы толькі размоўна-бытавая мова. Але нават з дапамогай пераважна гэтай часткі лексікі аўтару ўдалося не толькі высмеяць аджыўшыя прыёмы і стыль класі-цызму, а і адлюстраваць гістарычныя асаблі-васці жыцця беларускага народа.