Мой родной край- Башкорстан. Башкирский язык исторически входит в северозападную (кыпчакскую) группу тюркской семьи наряду с татарским, казахским, киргизским, каракалпакским, ногайским, балкарским, карачаевским, кумыкским, караимским и отчасти крымско-татарским. Имеет ряд специфических особенностей в фонетике (особенно по линии согласных) и лексике, принадлежит к числу социально развитых языков: это инструмент школьного и частично гуманитарного вузовского обучения, орудие активного литературного процесса и реализации газетно-журнальной продукции, средство библиотечного и книготоргового обслуживания, язык радио- и телепередач, политических кампаний и методов художественно-культурного воспитания. Следовательно, общественный диапазон башкирского языка должен быть признан достаточно широким и престижным. Классификация башкирских диалектов и говоров окончательно не установлена: традиционно насчитывается два диалекта-южный (юрматынский) и восточный (куваканский); ныне к ним отдельные диалектологи присоединяют на правах переходной группы говоров и третий, западный. Самоназвание б а ш к о р т разными специалистами интерпретируется на базе тюркских, монгольских, иранских и уральских языков. Автор настоящего очерка, со своей стороны, выдвинул версию о происхождении этнонима из тюркского башка "другой, особый" и алтайского орд (а) / у рта "войско, лагерь, ханская ставка; центр, средоточие" в общем значении "отдельное войско, особое племя" - поскольку предки башкир шли на Урал действительно собственным путем, контактируя с северными соседями и развив поэтому в своем языке и культуре много своеобычных черт. Сегодня в России по итогам переписи населения 2002 года на башкирском языке говорит свыше одного миллиона 379 тыс. человек.
Минем туган ягым Башкортостан. Безнең республикабыз бөек Рәсәй киңлекләрендә урнашкан. Монда бик күп милләт дуслыкта һәм бердәмлектә матур гомер кичерә. Аларның уникаль гореф-гадәтләре, борынгы культуралары туган ягыбызның иң мөһим рухи байлыгы.
Һәркемгә үз туган ягы йөрәгенә бик якын һәм кадерле. Кайда гына булмасаң да, нинди генә матур җирләрне күрмәсәң дә күңел барыбер үз туган ягыңа тартачак, чөнки монда табигать тә матуррак, һава да чистарак. Безнең өчен зур горурлык шулдыр – кем генә Башкортостанга кунак булып килмәсен, барсында мондагы яшел куе урманнар, саф чиста сулы елгалар, бөек Урал таулары һәм кунакчыл, нечкә күңелле башкорт һалкы таң калдыра. Туган як – ул минем яраткан гаиләм һәм туган йортым гына түгел, туган ягым минем бөтен Башкортостан.
Эссе җәй көннәрендә урманда олы имәннәр һәм төз каеннар күләгәсендә, җиләстә йөрү иң рәхәтедер. Кайдадыр якында гына җитез чишмә үзенең моңлы җырын җырлап йөгерә, ул бер дә арымый: кышын да, җәен дә, язын да, көзен дә каядыр ашыга да ашыга. Минем туган ягым урманнары төрле-төрле җиләк-җимешкә, гөмбәләргә, дару ясый торган үләннәргә бай. Аларны барсында курыкмыйча кулланырга мөмкин, чөнки алар саф һавада, кеше аягы басмаган җирдә үскәннәр. Бу бөтен байлыкны безнең яхшы һәм миһербанлы мөнәсәбәтебез генә саклап киләчәк буыннарыбызга да җиткерер.
Минем өчен кадерле һәм якын булган як ул минем туган авылым. Туган авылым зур түгел, кечкенә, ул ике калкулык астында урнашкан. Бу ике калкулык кышны салкын җилләрдән саклый безне, а җәйне монда авыл халкы урман җиләге җыеп мәш килә. Кечкенә тауларыбызны җитез елга уратып алган. Бала-чагага җәй көнендә иң зур шатлык иртәннән кичкә чаклы шушы елгада ташбаш яки зур булмаган табан балыкларын тотып утыру. Ерак түгел генә безнең урманыбыз да бар, анда без җәй көннәрендә җиләк һәм гөмбә җыеп вакытыбызны уздарабыз. Урал таулары безнең туган авылыбыздан ерак урнашкан. Минем туган ягым – чиксез калкулыклы дала, кайсебер җирдә аны зәңгәр сулы елагалар кисеп чыга.
Башкортостанда уникаль табигать һәм мәдәният байлыклары бик күп. Монда булган сәяхәтчеләрнең күңелендә Башкортостанда күргән матурлыклар озакка саклана һәм тагын да шушы тылсымлы җиргә борылып кайтасы килеп торадыр.
Безнең бурычыбыз - шушы табигый байлыкларны, туган ягыбызның матурлыгын саклауга барлык көчебезне салу, туган җиребезгә олы ихтирам белән карау. Шулай булса гына монда килүче кунакларбыз да безнең туган ягыбызга, туган җиребезгә ихтирам белән карарлар һәм аңа зыянлык ясамаслар.