Зададим сначала всем троим вопросы: «Ты — честняга?», «Ты — лжец?» и «Ты — хитрец?» Вот как они ответят на них:
Вопрос Честняга Лжец Хитрец
Ты — честняга? Да Да ?
Ты — лжец? Нет Нет ?
Ты — хитрец? Нет Да ?
Хитрец на любой вопрос может дать любой ответ. Но если он три раза ответит «да» или три раза ответит «нет», мы его тут же вычислим: остальные двое так отвечать не могут. В этом случае легко определить и остальных: честняга ответит «да» только на первый вопрос, а лжец — еще и на последний.
Единственное для хитреца — притвориться честнягой или лжецом (то есть копировать ответы одного из них). Кому именно он подражает, мы уже можем определить с нашей таблицы.
Пусть, скажем, он копирует ответы лжеца. Тогда два последних столбика нашей таблицы будут выглядеть одинаково, а первый будет от них отличаться:
Вопрос Честняга Лжец Хитрец (притворяется лжецом)
Ты — честняга? Да Да Да
Ты — лжец? Нет Нет Нет
Ты — хитрец? Нет Да Да
С такой таблицы мы теперь можем определить честнягу: его ответ на последний вопрос отличается от ответов остальных двоих. Теперь можно указать на одного из этих двоих и спросить у уже известного нам честняги: «Это лжец?» По его правдивому ответу мы и восстановим истину. Если же хитрец будет притворяться честнягой, можно будет определить лжеца и задать ему вопрос про одного из оставшихся двоих. Главное — сделать правильные выводы из его ответа.
«Доьзал» дешан маь1на дан г1оьртича, гучудолу иза «доь» бохучу орамах хилар. «Доь шен маь1ница «х1у» дашна гергахь ду. Нохчийн маттахь иза дисна х1окху тайпанчу аларшкахь: «доь доцуш вайна», «доьза вайна». И бохург цхьа а лар а йоцуш, т1аьхьадисина цхьа цуьрриг х1ума а доцуш стаг вар ду. Доьзал - и доь (х1у) хилар, доь долор ду.
Доьзал - иза боьрший, стей ши адам дино а, шен къоман 1адато а ма бохху, цхьаьна даха а, шайн т1аьхье йоло а вовшахкхетар ду. Нохчийн 1адатехь доьзал да-нана, бераш хилла ца 1а. Доьзал - иза да, нана, бераш, церан деда, денана, дейижарий, девежарий, цаьрца цхьаьна тховк1елахь, я кертахь 1аш болу чоьхьара кхин гергара нах а бу. Доьзалал шуьйра кхетам бу «цхьана ц1ийнан нах бохург. Цо чулоцу цхьана дех схьабевлла шича-маьхчаллехь болу гергара нах.
Доьзал, массо а декъашхо меттахь волуш, буьззина а, я буьззина боцуш а (т1ера да, я нана д1аяьлла; я ший а д1адаьлла гергарчу стага дола деш) хила тарло. Бакъду, доьзал алар нийса хир ду, нагахь цхьаьна дехачу адамийн, ц1ийца гергарло хилла ца 1аш, оьздангаллин мехаллех болу кхетамаш цхьатера а, вовшашна юккъехь сий-ларам а хилахь.
Доьзал кхоллар а, иза кхетош-кхиор а стагана дахарехь т1ех1уьттучу зерех уггаре коьртачарах цхьаъ ду, х1унда аьлча, Дала боху Шен Сийлахьчу Къуръанчохь, Ша адаме хаттам бийр болуш кхо х1ума ду: адамах шех а (цо лелийнчух, дийдинчух...), цуьнан доьзалх а, цуьнан даьхнех а. Цундела шен доьзал дас, я нанас охьатасар, я к1езиг х1ума бахьанехь вовшах а къаьстина, шайн берийн дахар дакъаздаккхар доккха къа ду.
Доьзал - иза шина аг1ор долу жоьпалла ду: денненан берашна хьалха, берийн дений-нанний хьалха. Lен-ненан жоьпалла хьалххехь д1адолало, бер дуьненчу даларца. Оцу дийнахь дуьйyа д1адоло дезаш ду иза кхетош-кхиор. Бераца доьзна цхьа а х1ума а дац к1езиг. Цундела бен а доцуш хьежа мегар дад оцу г1уллакхе.
Зададим сначала всем троим вопросы: «Ты — честняга?», «Ты — лжец?» и «Ты — хитрец?» Вот как они ответят на них:
Вопрос Честняга Лжец Хитрец
Ты — честняга? Да Да ?
Ты — лжец? Нет Нет ?
Ты — хитрец? Нет Да ?
Хитрец на любой вопрос может дать любой ответ. Но если он три раза ответит «да» или три раза ответит «нет», мы его тут же вычислим: остальные двое так отвечать не могут. В этом случае легко определить и остальных: честняга ответит «да» только на первый вопрос, а лжец — еще и на последний.
Единственное для хитреца — притвориться честнягой или лжецом (то есть копировать ответы одного из них). Кому именно он подражает, мы уже можем определить с нашей таблицы.
Пусть, скажем, он копирует ответы лжеца. Тогда два последних столбика нашей таблицы будут выглядеть одинаково, а первый будет от них отличаться:
Вопрос Честняга Лжец Хитрец (притворяется лжецом)
Ты — честняга? Да Да Да
Ты — лжец? Нет Нет Нет
Ты — хитрец? Нет Да Да
С такой таблицы мы теперь можем определить честнягу: его ответ на последний вопрос отличается от ответов остальных двоих. Теперь можно указать на одного из этих двоих и спросить у уже известного нам честняги: «Это лжец?» По его правдивому ответу мы и восстановим истину. Если же хитрец будет притворяться честнягой, можно будет определить лжеца и задать ему вопрос про одного из оставшихся двоих. Главное — сделать правильные выводы из его ответа.
Пошаговое объяснение:
«Доьзал» дешан маь1на дан г1оьртича, гучудолу иза «доь» бохучу орамах хилар. «Доь шен маь1ница «х1у» дашна гергахь ду. Нохчийн маттахь иза дисна х1окху тайпанчу аларшкахь: «доь доцуш вайна», «доьза вайна». И бохург цхьа а лар а йоцуш, т1аьхьадисина цхьа цуьрриг х1ума а доцуш стаг вар ду. Доьзал - и доь (х1у) хилар, доь долор ду.
Доьзал - иза боьрший, стей ши адам дино а, шен къоман 1адато а ма бохху, цхьаьна даха а, шайн т1аьхье йоло а вовшахкхетар ду. Нохчийн 1адатехь доьзал да-нана, бераш хилла ца 1а. Доьзал - иза да, нана, бераш, церан деда, денана, дейижарий, девежарий, цаьрца цхьаьна тховк1елахь, я кертахь 1аш болу чоьхьара кхин гергара нах а бу. Доьзалал шуьйра кхетам бу «цхьана ц1ийнан нах бохург. Цо чулоцу цхьана дех схьабевлла шича-маьхчаллехь болу гергара нах.
Доьзал, массо а декъашхо меттахь волуш, буьззина а, я буьззина боцуш а (т1ера да, я нана д1аяьлла; я ший а д1адаьлла гергарчу стага дола деш) хила тарло. Бакъду, доьзал алар нийса хир ду, нагахь цхьаьна дехачу адамийн, ц1ийца гергарло хилла ца 1аш, оьздангаллин мехаллех болу кхетамаш цхьатера а, вовшашна юккъехь сий-ларам а хилахь.
Доьзал кхоллар а, иза кхетош-кхиор а стагана дахарехь т1ех1уьттучу зерех уггаре коьртачарах цхьаъ ду, х1унда аьлча, Дала боху Шен Сийлахьчу Къуръанчохь, Ша адаме хаттам бийр болуш кхо х1ума ду: адамах шех а (цо лелийнчух, дийдинчух...), цуьнан доьзалх а, цуьнан даьхнех а. Цундела шен доьзал дас, я нанас охьатасар, я к1езиг х1ума бахьанехь вовшах а къаьстина, шайн берийн дахар дакъаздаккхар доккха къа ду.
Доьзал - иза шина аг1ор долу жоьпалла ду: денненан берашна хьалха, берийн дений-нанний хьалха. Lен-ненан жоьпалла хьалххехь д1адолало, бер дуьненчу даларца. Оцу дийнахь дуьйyа д1адоло дезаш ду иза кхетош-кхиор. Бераца доьзна цхьа а х1ума а дац к1езиг. Цундела бен а доцуш хьежа мегар дад оцу г1уллакхе.
Бер дуьненчу даьлча, цунна ц1е тиллар т1едужу дена, нагахь дийна велахь дедена а. Ц1е тилларх лаьцна цхьа стихотворени ю Дикаев Мохьмадан. Цу т1ехь винчу к1антана ц1ераш къестош ден доттаг1ий бохкуш, цхьана воккхачу стага олу: