А.1. Адзначце нумары сказаў, у якіх ёсць і прыназоўнік, і злучнік, і часціца. 1) Вось добра было б сесці ў машыну часу і апынуцца ў тым стагоддзі, у якім нам пажадаецца!

2) Нідзе так мілагучна не звініць песня жаваранка, як у чыстым полі.

3) Льецца з неба птушыны спеў, нібы мноства срэбных званочкаў узнялося пад самыя воблакі.

4) Як многа яшчэ цікавага і нязведанага!

А. 2. Якія марфалагічныя прыметы ўласцівы прыназоўнікам? Адзначце

нумары правільных адказаў.

1) вытворныя ці невытворныя;

2) эмацыянальныя або формаўтваральныя;

3) адзіночныя, паўторныя або парныя;

4) простыя, складаныя або састаўныя;

5) злучальныя або падпарадкавальныя.

А.3. Адзначце нумары словазлучэнняў, дзе прыназоўнікі пішуцца асобна.

1) (у) далячынь таямнічую;

2) глядзець (у) далячынь;

3) наблізіцца (да) дома;

4) прыехаць (да) дому.

А. 4. Адзначце нумары сказаў, у якіх на месцы пропуску трэба ставіць коску.

1) Павылазілі з зімовых сховішчаў _ ды грэюцца на сонцы павукі, мухі, першыя матылькі.

2) Штодзень салоўка _ ці шпачок будзілі мяне ранішняй песняй.

3) І я б касіў _ каб хто касу насіў.

4) Вятры падзьмулі з паўночнага захаду _ а потым яны перамяніліся на ўсход.

А. 5. Адзначце нумары словазлучэнняў, у якіх часціца пішацца асобна.

1) амаль (што) выдатна; 3) (што) месяц выдатна;

2) сказаў (бы) ты; 4) сказаў (такі) праўду.

А. 6. Адзначце нумары словазлучэнняў, у якіх трэба пісаць часціцу жа.

1) прыехаў … я своечасова; 3) сказала … табе;

2) змог … зрабіць; 4) дапамаглі … вам.

А. 7. Адзначце нумары сказаў, дзе на месцы пропуску трэба пісаць часціцу не.

1) … пробліску ў цёмным небе, … зоркі.

2) Падарунка я … мог … ўзяць.

3) Дабро, хто б яго … зрабіў, прыносіць аднолькавую радасць чалавеку.

4) Як тут … заспяваць!

А. 8. Адзначце нумары сказаў, дзе часціца не пішацца асобна са словамі.

1) Цудоўнае заўсёды адзінкавае і рэдкае; чаго шмат, таму цана (не) вялікая.

2) Сіратліва, як бы яно (не) натуральнае, а зробленае, дэкаратыўнае, вісіць над сопкамі сонца.

3) Палі ўсё яшчэ ляжалі шырокімі, даўно (не) кранутымі дзірванамі, суха шасцелі пераспелым пустазеллем.

4) Лёгкім, (не) выказна прыгожым рухам алень пераскочыў цераз тоўсты ствол паваленага дрэва.

А. 9. Адзначце нумары слоў, якія пішуцца з часціцамі праз злучок.

1) бралі (ж) вы грошы;

2) казаць (то) казаў;

3) зноў (такі);

4) толькі (што) прыехалі.

А. 10. Адзначце сказы з выклічнікамі.

1) Але, сынку, але, ты праўду кажаш.

2) Няўжо ты, дзед, такі дужы?

3) Эх, і слаўныя гэтыя летнія ночы!

4) Ой ты, мае сонца, як жа свеціш ясна!

5) О, колькі песень з сэрца рвецца!​

Нечаканая сустрэча На дзень нараджэння мне бацькі падарылі сабаку. А жывёлы маюць патрэбу ў даглядзе, таму ў мае абавязкі ўваходзіла гуляць з сабакам раніцай і ўвечары. Цёплым летнім вечарам мы з адным, так клікалі маю сабаку, ішлі сцяжынкай ў гарадскім парку. На пляцоўцы для жывёл ужо не было нікога. Сябрук весела бегаў каля мяне, а затым раптам насцярожыўся - і пабег у процілеглы бок, дзе пачаў весела гаўкаць. Цікаўнасць прымусіла і мяне падысці туды, дзе весела круціў хвосцікам Дружек. Калі я падышоў і спрабаваў разглядзець, што ж ўбачыла пад кустом мой сабака, то адчуў, што нешта драпае мне нагу. Я апусціў вочы да ног і ўбачыў, як па штаніне караскаўся спалоханы маленькі кацяня. Яно ўцякло ад сабакі і прасіла абароны ў мяне. Я ўзяў кацяняці на рукі, палашчыць і супакоіў яго. Кацяня прыемна замурчало. Дадому мы вярнуліся ўтрох.

Відповідь:

Для кожнага чалавека Радзіма пачынаецца з чагосьці свайго: з ручая, каменя. І пачынаецца яна так для многіх мільёнаў, што прыходзяць на зямлю ў свой гадзіну, у свой тэрмін. Разам з нараджэннем чалавек атрымлівае ў спадчыну сваё самае вялікае багацце - Радзіму. Яна ў нас адна, яе нельга змяніць, нельга атрымаць новую, як і жыццё. Радзіма - гэта дадзенасць. Яе ніхто не выбірае на свой густ, як не выбіраюць сабе маці. Якая б ні была твая маці, яна твая адзіная, яна - самы родны для цябе чалавек. Яе нават нельга ні з кім параўнаць, таму што ўсякае параўнанне зневажальна, блюзнерска для той, што дала табе жыццё і ўзгадвала, як змагла. Радзіма - гэта твой лёс: добрая ці не вельмі, якая дорыць табе радасць або засмучэньня ў хвіліны, гадзіны і гады адзінай жыцця. І прымаць яе трэба годна, без нараканьня і незадаволенасці, без дурной зайздрасці да іншых народаў, якія нарадзіліся на больш прасвяднай зямлі. Будзь шчаслівы тым, што ёсць, і дзякуй Радзіму за гонар звацца яе сынам ці дачкой. Падзякавалі і за цяжкае шчасце служыць ёй у блаславёныя дні свету і цяжкія гадзіны вайны. Падзяліся з Радзімай яе лёс, будзь ёй сапраўдным сынам. Беражы і шануй яе, не кляні за ўласныя няшчасці і няўдачы, а рабі для яе ўсё, што ад цябе патрабуецца. Гэта і будзе асноўным знакам твайго патрыятызму. Не чакай і не патрабуй ўзнагароды за вернасць. Вернасць, як і твая любоў, належаць ёй па праве нараджэння. Мы - яе дзеці.

Пояснення:

Я нарадзіўся тут. Тут усё для мяне роднае. Гэтую вуліцу я ведаю з дзяцінства. Вось тут, напрыклад я першы раз пабіўся, а тут я вельмі часта гуляў з мамай калі быў зусім маленькі. Ходзячы па гэтых вуліцах я часта ўспамінаю сваё дзяцінства, шчаслівае дзяцінства. Калі я падыходжу да дзіцячай пляцоўцы, то вусны мімаволі расплываюцца ва ўсмешцы. Я ўспамінаю як я гуляў са сваімі сябрамі з якімі цяпер нават не вітаемся. Успамінаю тую прыгожую дзяўчынку у якую быў закаханы ў дзяцінстве ... Маё дзяцінства было па-сапраўднаму шчаслівым у гэтым месцы, здаецца, што яно будзе вечна захоўваць гэтыя самыя светлыя ўспаміны маім жыцці. Хай я яшчэ не зусім дарослы, і мне ўсяго 13 гадоў, але такога дзяцінства ў мяне больш не будзе. Я нарадзіўся тут.