Галоўным героем аповесці “Сірочы хлеб” з’яўляецца Данік Малец. Хлопчык у хуткім часе застаецца сіратой.Аднак яму пашанцавала сустрэцца з вельмі выдатным чалавекам Міколам Кужалевічам.Мікола быў намнога старэйшы за Даніка, аднак Данік лічыў Кужалевіча сваім лепшым сябрам.Кужалевіч абараняў Даніка ад ворагаў Палуянчыкаў. Таксама Мікола адкрыў хлопчыку свет друкаванага беларускага слова, абудзіў у Даніку нацыянальную годнасць.Адным словам, Мікола стаў настаўнікам юнака.Мікола Кужалевіч распаведаў Даніку пра творчасць народнага пісьменніка Беларусі Янкі Купалы. Прыпадаў хлопчыку заняткі беларускай мовы.Даніку падабаўся яго настаўнік, бо з ім заўсёды было прыемна гутарыць на любыя тэмы і на любое пытаннем Даніка, Мікола заўсёды находзіў адказ.Мікола Кужалевіч адносіцца да той катэгорыі людзей, якія жадаюць людзям дабра і уносяць вялікі уклад у развіццё краіны і роднай мовы. Іменна Кужалевіч дапамог сіраце сфарміравацца у жыцці. Ён заўважыў адароннасць Даніка і вельмі дапамог яму. Разам з Данікам Мікола іскаў жыццёвую праўду, раіўся, адстаіваў свой погляд і усё жыццё жыў дзеля другіх.
Маёвая песня
Па- над белым пухам вішняў,
Быццам сіні аганёк,
Б*ецца, ўецца шпаркі, лёгкі
Сінякрылы матылёк.
Навакол усё паветра
Ў струнах сонца залаіых,
Ён дрыжачымі крыламі
Звоніць ледзьве чутна ў іх.
І ліецца хваляй песня -
Ціхі, ясны гімн вясне.
Ці не сэрца напявае,
Навявае яго мне?
Ці не вецер гэта звонкі
Ў тонкіх зёлках ўапаціць?
Або мо сухі, высокі
Ля ракі чарот шуміць?
Не паняць таго ніколі
Не разведаць, не спазнаць:
Не даюць мне думаць зыкі,
Што ляцяць, дрыжаць, звіняць.
Песня рвецца і ліецца
На раздольны, вольны свет.
Але хто яе пачуе?
Можа, толькі сам паэт.
Асн. думка: трэба і нам прыслухоўвацца да прыроды, каб паняць прыроду.
Гаворыцца пра прыроду.
Прысвечаны вясне, усёй прыродзе.