Заданне 5. Выпішыце словазлучэнні, у якіх дзеепрыметнік пішацца з не(ня) разам: (не)абмалочанае збожжа; (не)чаканая надзея; вельмі (не)абдуманы ўчынак;(не)разгорнуты падручнік; заняткі (не)закончаны; (не)вывучаны вучнямі урок; (не)асветленая вуліца; (не)ўзаранае вясною поле; (не)паўторны краявід; заданне (не)выканана. а от

Падзеі ў аповесці "Дзікае паляванне караля Стаха" адбываюцца ў канцы 80-х гадоў ХІХ стагоддзя, Вучоны-фалькларыст Андрэй Беларэцкі (галоўны герой твора) трапляе ў маёнтак Балотныя Яліны, дзе становіцца сведкам самых незвычайных здарэнняў. Уладальніцай маёнтка з'яўляецца апошняя прадстаўніца калісьці магутнага роду Надзея Яноўская. Па начах у доме бачаць Малога Чалавека і Блакітную Жанчыну, прадвеснікаў смерці кагосьці з роду Яноўскіх. Страх на ўсё наваколле наганяе дзікае паляванне караля Стаха, падчас якога (два гады назад) быў забіты бацька Надзеі. Яно ж пагражае смерцю дачцэ. Беларэцкі вырашыў раскрыць таямніцу гэтых з'яў і дапамагчы ўладальніцы Балотных Ялін. З бібліятэчнай кнігі герой твора даведваецца пра караля Стаха і радавое пракляцце Яноўскіх. У пачатку XVІІ ст. Стах Горскі, у жылах якога цякла каралеўская кроў, вырашыў дабіцца незалежнасці. Стах меў вялікае войска і карыстаўся падтрымкай у сялян. Аднак дасягнуць самастойнасці Стаху не давялося: ён быў забіты сваім сябрам Раманам Яноўскім, якога незадоўга да гэтага выратаваў ад смерці. У перадсмяротны час кароль Стах праклінае ўвесь род Яноўскіх. Гэта пракляцце праз стагоддзі дайшло і да Надзеі. Андрэю Беларэцкаму ўдалося выкрыць таямнічыя сілы і разам з сялянамі атрымаць перамогу над прафесійнай бандай. Высветлілася, што легенду пра Стаха жорстка выкарыстаў апякун Надзеі Яноўскай Дубатоўка, які стаў кіраўніком палявання. Ён прагнуў смерці Надзеі, каб стаць гаспадаром Балотных Ялін. Заканчваецца твор ад'ездам Беларэцкага і Надзеі Яноўскай (яго будучай жонкі) з Балотных Ялін.

Кирилл Кудин 1 месяц назад

Малады вучоны-фалькларыст Андрэй Беларэцкі, збіўшыся са шляху падчас буры, трапляе ў радавы замак Яноўскіх - Балотныя Яліны. Яго прымае гаспадыня замка, спадзеючыся Яноўская, апошняя прадстаўніца свайго роду. Яна распавядае Беларэцкаму, што род Яноўскіх пракляты з-за здрады, здзейсненага яе продкам, Раманам Старым, на дваццаць пакаленняў. Спадзяемся - прадстаўнік дваццатага пакалення, яна чакае хуткай смерці, з якой спыніцца і род Яноўскіх. Яна распавядае пра зданяў, з'яўленне якіх прадвесціць яе гібель - Дзікім паляванні, Малога Чалавека, Блакітны Жанчыне.

Беларэцкі застаецца ў замку, каб абараніць Надею і разблытаць клубок падзей. Ён бачыць Малога Чалавека - істота невялікага росту, з вельмі доўгімі пальцамі, якое зазірае ў вокны па начах; Блакітную Жанчыну, якая сышла са старадаўняга партрэта, на Якога спадзяёмся вельмі падобная. Паступова Беларэцкі знаёміцца ​​з астатнімі жыхарамі - сваякамі Яноўскай Свяцілавічы, Берманам, Дубатоўк, паляўнічым і следапытаў Рыгорам. У адзін з вечароў на балоце яго перасьледуе Дзікае паляванне - група маўклівых вершнікаў на конях, якія скачуць бясшумна, вольна перасоўваюцца па дрыгве, робяць вялізныя скачкі і пакідаюць сляды старадаўніх падкоў. Беларэцкі цудам паспявае схавацца ў замку і з падвоенай энергіяй працягвае пошукі людзей, якія хаваюцца за Дзікага паляваннем. Разам з Рыгорам яны раскрываюць таямніцу гібелі бацькі Надзеі, загнанага ў балота Дзікага паляваннем за два гады да прыезду Беларэцкага. Паступова яны раскрываюць і таямніцу Дзікага палявання. Коннікі падпільнавалі і забітыя мясцовымі мужыкамі, коні - прадстаўнікі выміраючай пароды дрыгантов - патанулі ў балоце. Знікаюць і прывіды замка. Малы Чалавек аказваецца братам Бермана, вар'ятаў калекай, якога Бергман выпускаў з патаемных калідораў, а Блакітная Жанчына - самай Надзяй, якая блукае па замку ў сне.

1. Запіс слова з дапамогай фанетычнай транскрыпцыі.

2. Падзел на склады, колькасць і тыпы складоў (прыкрыты ці непрыкрыты, адкрыты ці закрыты), націскны склад.

3. Тып націску (рухомы ці нерухомы).

4. Характарыстыка гукаў:
- галосных: а) паводле ўдзелу губ, месца пад’ёму языка, ступені пад’ёму языка; б) з улікам графічнага абазначэння;
- зычных: а) паводле ўдзелу голасу і шуму тварэння, месца ўтварэння, цвёрдасці-мяккасці, працягласці (калі падоўжаны гук, адзначыць гэта); б) з улікам графічнага абазначэння.

5. Колькасць гукаў і літар.

У школе

1. Арфаграфічнае напісанне слова.

2. Колькасць складоў, месца націску (націскны склад).

3. Характарыстыка гукаў: галосны (якой літарай абазначаны), зычны (звонкі ці глухі, цвёрды, зацвярдзелы ці мяккі, свісцячы ці шыпячы; якой літарай абазначаны).

4. Колькасць гукаў і літар.

Векавыя дубы стаяць паважныя, спакойныя у сваей велічы. (Шам.)

У ВНУ

1. [стаjац'].

2. У слове два склады: [ста] — прыкрыты, адкрыты, . [jац'] — прыкрыты, закрыты, націскны.

3. Мае рухомы націск (параўн: стаІце і стОйце)

4. [с] — зычны, шумны, глухі, шчылінны, свісцячы, пярэднеязычны, зубны, цвёрды; абазначаны літарай с (эс).

[т] — зычны, шумны, глухі, змычны, пярэднеязычны, зубны, цвёрды; абазначаны літарай т (тэ).

[а] — галосны, нелабіялізаваны, сярэдняга рада, ніжняга пад’ёму, абазначаны літарай а (а).

[j] — зычны, санорны, шчылінны, сярэднеязычны, мяккі (не мае адпаведнага цвёрдага); абазначаны разам з наступным [а] літарай я (я).

[а] — галосны, нелабіялізаваны, сярэдняга рада, ніжняга пад’ёму; абазначаны разам з папярэднім [j] літарай я (я).

[ц'] — зычны, шумны, глухі змычна-шчылінны, свісцячы, пярэднеязычны, зубны, мяккі; абазначаны спалучэннем літар ц (цэ) і ь (мяккі знак).

5. У слове 6 гукаў і 6 літар.

У школе

1. Стаяць.

2. У слове два склады; націск падае на другі склад (стаЯць),

3. с — зычны, глухі, цвёрды, свісцячы; абазначаны літарай с (эс).

т — зычны, глухі, цвёрды; абазначаны літарай т (тэ).

а —галосны; абазначаны літарай а (а).

й — зычны, звонкі, мяккі; абазначаны разам з наступным гукам а літарай я (я).

а — галосны; абазначаны разам з папярэднім гукам й літарай я (я).

ц’ — зычны, глухі, мяккі; абазначаны спалучэннем літар ц (цэ) і ь (мяккі знак).

4. У слове 6 гукаў і 6 літар.

 
А на дварэ ўжо вечарэе, і ночка блізка, змрок гусцее. (К-с)

У ВНУ

1. [бл'іска].

2. У слове два склады: [бл'і] — прыкрыты, адкрыты, націскны, [ска] — прыкрыты, адкрыты.

3. Мае рухомы націск (параўн.: блІзка і бліжЭй).

4.[б] – зычны, шумны, звонкі, змычны, губна-губны, цвёрды; абазначаны літарай б (бэ),

[л'] — зычны, санорны, змычна-праходны, пярэднеязычны, зубны, мяккі; абазначаны літарай л (эл).

[і] — галосны, нелабіялізаваны, пярэдняга рада, верхняга пад’ёму; абазначаны літарай і (і).

[с] — зычны, шумны, глухі, шчылінны, свісцячы, пярэднеязычпы, зубны, цвёрды; абазначаны літарай з (зэ).

[к] — зычны, шумны, глухі, змычны, заднеязычны, цвёрды; абазначаны літарай к (ка).

[а] — галосны, нелабіялізаваны, сярэдняга рада, ніжняга пад’ёму; абазначаны літарай а (а).

5. У слове 5 гукаў і 5 літар.

У школе

1. Блізка.

2. У слове два склады; націск падае на першы склад (блІзка).

3. б – зычны, звонкі, цвёрды; абазначаны літарай б (бэ).

л’ – зычны, звонкі, мяккі; абазначаны літарай л (эл).

і — галосны; абазначаны ліарай і (і).

с — зычны, глухі, цвёрды, свісцячы; абазначаны літарай з (зэ).

к — зычны, глухі, цвёрды; абазначаны літарай к (ка).

а — галосны; абазначаны літарай а (а).

4. У слове 5 гукаў і 5 літар.