* Литосфера — жер қабығы (грек. lithos- тас, sphaira — шар) — жердің сыртқы қатты қабаты жоғарғы гидросфера және атмосферамен шектеседі. Жер қабығының жоғарғы бөлімі — шөгінді қабық; ол шегінді тау жыныстарынан тұрады, кейде бұған эффузивтер жамылғысын да енгізеді. Жер қабығының тербеліс тарихы қозғалысына байланысты, оның калыңдығы әр орында әр түрлі болып келеді. Шөгінді қабықтың астында граниттік қабат орналасады; бұл қабат мұхит ойыстарында ұшырамайды. Граниттік қабаттың астында аралық немесе «базальттық» аса тығыз жыныстар қабаты жатады.
В средние века существовало немало гипотез происхождения ископаемого угля. Например, швейцарский естествоиспытатель Теофраст Парацельс (1493—1541) был уверен, что природные угли — это «камни, изменённые действием природного вулканического огня» . А его соотечественник минералог Георгиус Агрикола (1494—1555) полагал, что угли представляют собой отвердевшую нефть. Бытовала и теория о внутриземном, глубинном происхождении угля и нефти. Сторонники её утверждали, что нефть и расплавленное угольное вещество поднимались по трещинам из земных недр и заполняли понижения, при этом возникали озёра, а затем расплав застывал, образуя пласты угля. Присутствие в угле отпечатков листьев объяснялось тем, что они опадали с деревьев, растущих по берегам «угольных» озёр.