1.какие военные новшества применяли ассирийцы? 2.как вели себя ассирийцы в завоёванных странах? 3.о чём были написаны книги из библиотеки царя ашшурбанапала? 4.почему библиотека не погибла в пылающей ниневии? не огромный текст! 15 !
Қарахан мемлекеті (парсыша ایلک خانیان - Ilak-Khānīyān) (942–1212 жж.) — Орталық Азиядағы ортағасырлық мемлекет.
Қарахан қағанаты Шығыс Түркістан, Жетісу, Сырдария, Талас, Шу өңірін құтты қоныс етті. Оның құрылуы 940 жылдан басталады. Қағанаттың орталық астанасы Шу өзені бойындағы Баласағұн, кейінірек Ордакент (Тараз) қаласы. Қарахан мемлекеті Үзген, Мерке, Құлан сияқты қалаларында ірі алыпсатар алпауыттар мен қолөнершілер мекендеген.
Қарахан әулетінің негізін салушы Сатұқ Боғрахан (915–955жж.) болып есептелінеді. Ол Қарлұқ хандығының іргесін көтеріп, мәртебесін асырушылардың бірі – Білге құл Қадыр ханның немересі. Сатұқ Тараз және Қашғар қалаларын өзіне қаратып, 942 жылы Баласағұндағы билеушіні құлатып, өзін жоғары қаған деп жариялайды. Мемлекеттің күшеюіне қарлұқ, шігіл, ягма тайпалары үлкен үлес қосты. Сатұқ өлгеннен кейін билік оның баласы Мұсаға көшті, ол 960 жылы Қарахан мемлекетінің халқын ислам дініне қаратты. Оның астанасы Қашғар болды. Сатұқтың екінші баласы Сүлеймен-ілек Баласағұнды иеленді. Кейін бұл өңірді оның ұлы Хасан Боғра-хан мұра етіп алды. Мұса өлген соң, Қарахан жеріндегі жоғарғы қаған атағы оның баласы Әли Арслан ханға көшті. 990 жылы Қарахан билеушілерінің бірі Хасан (Харун) Боғра хан Испиджабты бағындырды. Ал 992 жылы қарахандықтар шығыста Хотанды, батыста Бұхараны басып алды. 999 жылы Қарахан билеушісі Әли Арсланның баласы Насыр Орта Азиядағы Саманилер мемлекетіне соққы берді. Қарахан хандығы ұзақ соғыстардан кейін 1004–1005 жылдары Мәуеренахр жерін түгелдей өзіне қаратты. Осыдан кейін Қарахан мемлекеті XI-ғасырдың 30 жылдары Шығыс және Батыс қағанаты болып екіге бөлінді:
Жетісу және Шығыс Түркістан жері Шығыс қағанатына қарап, оның орталығы әуелі Орда (Баласағұнға жақын), кейін Қашғар қаласы болды. Мәуеренахр жерлері – Батыс қағанатына қарап, оның орталығы Үзкент, кейінірек Самарқан болды. Қарахан мемлекетінде жоғарғы өкімет билігі хаканның қолында болған. Ол мұрагерлікке қалып отырған. Қарахан феодалдық қоғамының үстем тап өкілдеріне хаканның ұрпақтары тегіндер, ілек хандар, бектер, нәменгерлер, нөкерлер жатқан. Ханға ең жақын адамдардың бірі уәзір болған. Уәзір жоғарғы билеушінің ең жақын көмекшісі және кеңесшісі болып саналды. Хан сарайы, оның басты ордасы мемлекеттік және әкімшілік басқару орталығы болып есептелді. Қарахан мемлекетіндегі аса маңызды әлеуметтік-саяси институт әскери-мұралық жүйе болған. Мемлекет бірнеше үлестерге бөлінді. Олардың бастылары: Тараз, Испиджаб, Баласағұн. Хан мемлекеттік немесе әскери қызметі үшін феодалдарға жер беріп, сол жердегі халықтан салық жинауға рұқсат еткен. Мұндай жерлер икта, ал оны иеленуші араб терминімен муқта немесе иқтадар (парсы термині) деп аталған. Қарахандардағы жер иеленудің тағы бір көп тараған түрі әскери – үлестік жерлер. Ол әскери қызмет үшін берілген. Қарахан феодалдық қоғамында шаруаларды қанаудың бір түрі – жалға үлестік жер беру орын алған. Араб-парсы деректерінде үлестік жер алған шаруалар мұзарлар немесе барзұгар деп аталған. Үлескер жерден алынған өнімнің денін салық түрінде мемлекетке және жер иелеріне төлеп отырған. Шаруаларды қанаудың екінші бір түрі – коммендация жер иелігі. Оның мәні: әлсіз адам өзінің жер телімін күштінің қамқорлығына береді, ол күшті адам әлсіз адамды басқалардан қорғауға тиіс.
Қазақстанның оңтүстік-шығыс және оңтүстік аудандарын мекендеген қарахандықтар көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығымен айналысты. Мал шаруашылығында жылқы өсіру жетекші орын алды. Қарахан мемлекетінің құрамына енген түркі тайпалары отар-отар қой ұстады, сондай-ақ түйе, ешкі, ірі қара өсірді. Отырықшы, жартылай отырықшы түрік тайпаларының біразы егіншілікпен де айналысты. Олар тары және басқа да дәнді дақылдар өсірді, отырықшылар қала мәдениетімен араласып, қала халқын толықтырды. Қалаларда қолөнер кәсібі, әсіресе көзешілік кеңінен дамыды. Олар аңшылықпен де айналысқан. Сондай-ақ Сырдария, Іле мен, Шу, Талас өзендерінен балық аулау айтарлықтай рөл атқарды.
XI ғасырдың аяғына қарай Қарахан мемлекеті соғыстармен және феодалдық иеліктердің одан әрі бөлшектенуімен байланысты құлдырай түсті. XII ғасырдың 30-шы жылдары Шығыс Қарахан иелігін, Жетісуды және Қазақстанның оңтүстігін шығыстан келген кидандар жаулап алды.
Арабские племена, еще с третьего тысячелетия до нашей эры обитавшие на Аравийском полуострове, в VII веке были объединены в единое государство пророком Мухаммедом, ставшим основоположником новой религии — ислама.
Этому объединению предшествовала война между Мединой, поддерживавшей Мухаммеда, и оппозиционной ему Меккой Сначала Мухаммед терпел неудачи В 625 году в бою у горы Оход его отряд в 750 человек был разбит вчетверо превосходящими силами мекканцев В 629 году поддерживавшие Мекку византийцы в битве при Муте уничтожили 3-тысячную армию под командованием племянника Мухаммеда Зейда Только в 630 году сторонники пророка смогли склонить на свою сторону Мекку, и вся Аравия оказалась объединена под властью Мухаммеда
После его смерти в 632 году арабские племена вторглись в Персию и Византию, захватив византийские владения в Сирии, Месопотамии, Египте и Северной Африке и полностью включив территорию Персии в состав Арабского халифата
Главную силу арабского войска, численность которого достигала 30—40 тысяч человек, составляла пехота Собственно кавалерии было в несколько раз меньше пехоты, зато пехота была ездящая — в походе ее перебрасывали на лошадях и верблюдах, что значительно увеличивало мобильность армии
К началу VIII века арабы сломили сопротивление берберских племен в Северной Африке и установили здесь свой полный контроль Еще в конце VII века они взяли Кабул и овладели Афганистаном В 711 году арабское войско высадилось в Испании и в следующем году сокрушило государство вестготов К 715 году арабский полководец Кутейба подчинил Халифату крупнейшие среднеазиатские города Хорезм, Бухару и Самарканд, в 720-е годы овладел долиной Инда В Средней Азии предел арабскому продвижению в 751 году положили китайцы, разбившие их войско у города Калас на территории современного Казахстана
Арабское войско вторглось в Галлию, но было разбито в 732 году в сражении при Пуатье В этом сражении на стороне арабов действовала довольно многочисленная легкая берберская конница 30-тысячное войско франков состояло главным образом из пехоты, подкрепленной тяжелой конницей Франками предводительствовал король Карл Мартелл Франкская пехота отразила атаки арабской конницы, которая была потом опрокинута конными рыцарями, ворвавшимися в арабский лагерь Но преследовать противника тяжеловооруженная рыцарская конница не могла, поэтому арабская пехота под прикрытием остатков своей кавалерии в относительном порядке отступила в Испанию
Более успешно для арабов шли дела на Кавказе Нанеся поражение хазарскому каганату, они утвердились на территории нынешнего Азербайджана и Восточной Грузии и покорили Армению
Арабы широко применяли осадные орудия — , катапульты и тараны Их изобретением стали горшки с горящей нефтью, которые с катапульт забрасывались за стены осажденных крепостей, вызывая пожары К концу VIII века арабская армия стала профессиональной Она комплектовалась из наемников, отнюдь не обязательно являвшимися приверженцами ислама В ней служили норманны, славяне, греки и др Появилась тяжелая кавалерия, вооруженная длинными копьями и мечами и снабженная шлемами и панцирями, более легкими, однако, чем у европейских рыцарей Наличие легкой конницы позволяло организовать преследование противника
Арабская армия была грозным противником для европейского рыцарства Однако распад халифата в начале IX века избавил Европу от грозной опасности Отдельные области Халифата были слабо связаны друг с другом экономически, а относительная слабость государства не позволяла поддерживать над ними эффективный контроль Арабские наместники в покоренных землях вступали в союз с обращенной в ислам местной знатью и все меньше слушали Багдад, ставший столицей Халифата в 762 году при халифе Мансуре
Первой отпала арабская Испания, где образовался Кордовский эмират Затем откололись Марокко и Восточный Магриб, Средняя Азия и Восточный Иран Во второй половине X века Визания вернула Крит, Киликию и Антиохию С XI века арабские земли сами стали объектом завоеваний со стороны европейцев, а в XIII веке — татаро-монголов
Объяснение:
Қарахан мемлекеті (парсыша ایلک خانیان - Ilak-Khānīyān) (942–1212 жж.) — Орталық Азиядағы ортағасырлық мемлекет.
Қарахан қағанаты Шығыс Түркістан, Жетісу, Сырдария, Талас, Шу өңірін құтты қоныс етті. Оның құрылуы 940 жылдан басталады. Қағанаттың орталық астанасы Шу өзені бойындағы Баласағұн, кейінірек Ордакент (Тараз) қаласы. Қарахан мемлекеті Үзген, Мерке, Құлан сияқты қалаларында ірі алыпсатар алпауыттар мен қолөнершілер мекендеген.
Қарахан әулетінің негізін салушы Сатұқ Боғрахан (915–955жж.) болып есептелінеді. Ол Қарлұқ хандығының іргесін көтеріп, мәртебесін асырушылардың бірі – Білге құл Қадыр ханның немересі. Сатұқ Тараз және Қашғар қалаларын өзіне қаратып, 942 жылы Баласағұндағы билеушіні құлатып, өзін жоғары қаған деп жариялайды. Мемлекеттің күшеюіне қарлұқ, шігіл, ягма тайпалары үлкен үлес қосты. Сатұқ өлгеннен кейін билік оның баласы Мұсаға көшті, ол 960 жылы Қарахан мемлекетінің халқын ислам дініне қаратты. Оның астанасы Қашғар болды. Сатұқтың екінші баласы Сүлеймен-ілек Баласағұнды иеленді. Кейін бұл өңірді оның ұлы Хасан Боғра-хан мұра етіп алды. Мұса өлген соң, Қарахан жеріндегі жоғарғы қаған атағы оның баласы Әли Арслан ханға көшті. 990 жылы Қарахан билеушілерінің бірі Хасан (Харун) Боғра хан Испиджабты бағындырды. Ал 992 жылы қарахандықтар шығыста Хотанды, батыста Бұхараны басып алды. 999 жылы Қарахан билеушісі Әли Арсланның баласы Насыр Орта Азиядағы Саманилер мемлекетіне соққы берді. Қарахан хандығы ұзақ соғыстардан кейін 1004–1005 жылдары Мәуеренахр жерін түгелдей өзіне қаратты. Осыдан кейін Қарахан мемлекеті XI-ғасырдың 30 жылдары Шығыс және Батыс қағанаты болып екіге бөлінді:
Жетісу және Шығыс Түркістан жері Шығыс қағанатына қарап, оның орталығы әуелі Орда (Баласағұнға жақын), кейін Қашғар қаласы болды. Мәуеренахр жерлері – Батыс қағанатына қарап, оның орталығы Үзкент, кейінірек Самарқан болды. Қарахан мемлекетінде жоғарғы өкімет билігі хаканның қолында болған. Ол мұрагерлікке қалып отырған. Қарахан феодалдық қоғамының үстем тап өкілдеріне хаканның ұрпақтары тегіндер, ілек хандар, бектер, нәменгерлер, нөкерлер жатқан. Ханға ең жақын адамдардың бірі уәзір болған. Уәзір жоғарғы билеушінің ең жақын көмекшісі және кеңесшісі болып саналды. Хан сарайы, оның басты ордасы мемлекеттік және әкімшілік басқару орталығы болып есептелді. Қарахан мемлекетіндегі аса маңызды әлеуметтік-саяси институт әскери-мұралық жүйе болған. Мемлекет бірнеше үлестерге бөлінді. Олардың бастылары: Тараз, Испиджаб, Баласағұн. Хан мемлекеттік немесе әскери қызметі үшін феодалдарға жер беріп, сол жердегі халықтан салық жинауға рұқсат еткен. Мұндай жерлер икта, ал оны иеленуші араб терминімен муқта немесе иқтадар (парсы термині) деп аталған. Қарахандардағы жер иеленудің тағы бір көп тараған түрі әскери – үлестік жерлер. Ол әскери қызмет үшін берілген. Қарахан феодалдық қоғамында шаруаларды қанаудың бір түрі – жалға үлестік жер беру орын алған. Араб-парсы деректерінде үлестік жер алған шаруалар мұзарлар немесе барзұгар деп аталған. Үлескер жерден алынған өнімнің денін салық түрінде мемлекетке және жер иелеріне төлеп отырған. Шаруаларды қанаудың екінші бір түрі – коммендация жер иелігі. Оның мәні: әлсіз адам өзінің жер телімін күштінің қамқорлығына береді, ол күшті адам әлсіз адамды басқалардан қорғауға тиіс.
Қазақстанның оңтүстік-шығыс және оңтүстік аудандарын мекендеген қарахандықтар көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығымен айналысты. Мал шаруашылығында жылқы өсіру жетекші орын алды. Қарахан мемлекетінің құрамына енген түркі тайпалары отар-отар қой ұстады, сондай-ақ түйе, ешкі, ірі қара өсірді. Отырықшы, жартылай отырықшы түрік тайпаларының біразы егіншілікпен де айналысты. Олар тары және басқа да дәнді дақылдар өсірді, отырықшылар қала мәдениетімен араласып, қала халқын толықтырды. Қалаларда қолөнер кәсібі, әсіресе көзешілік кеңінен дамыды. Олар аңшылықпен де айналысқан. Сондай-ақ Сырдария, Іле мен, Шу, Талас өзендерінен балық аулау айтарлықтай рөл атқарды.
XI ғасырдың аяғына қарай Қарахан мемлекеті соғыстармен және феодалдық иеліктердің одан әрі бөлшектенуімен байланысты құлдырай түсті. XII ғасырдың 30-шы жылдары Шығыс Қарахан иелігін, Жетісуды және Қазақстанның оңтүстігін шығыстан келген кидандар жаулап алды.
Арабские племена, еще с третьего тысячелетия до нашей эры обитавшие на Аравийском полуострове, в VII веке были объединены в единое государство пророком Мухаммедом, ставшим основоположником новой религии — ислама.
Этому объединению предшествовала война между Мединой, поддерживавшей Мухаммеда, и оппозиционной ему Меккой Сначала Мухаммед терпел неудачи В 625 году в бою у горы Оход его отряд в 750 человек был разбит вчетверо превосходящими силами мекканцев В 629 году поддерживавшие Мекку византийцы в битве при Муте уничтожили 3-тысячную армию под командованием племянника Мухаммеда Зейда Только в 630 году сторонники пророка смогли склонить на свою сторону Мекку, и вся Аравия оказалась объединена под властью Мухаммеда
После его смерти в 632 году арабские племена вторглись в Персию и Византию, захватив византийские владения в Сирии, Месопотамии, Египте и Северной Африке и полностью включив территорию Персии в состав Арабского халифата
Главную силу арабского войска, численность которого достигала 30—40 тысяч человек, составляла пехота Собственно кавалерии было в несколько раз меньше пехоты, зато пехота была ездящая — в походе ее перебрасывали на лошадях и верблюдах, что значительно увеличивало мобильность армии
К началу VIII века арабы сломили сопротивление берберских племен в Северной Африке и установили здесь свой полный контроль Еще в конце VII века они взяли Кабул и овладели Афганистаном В 711 году арабское войско высадилось в Испании и в следующем году сокрушило государство вестготов К 715 году арабский полководец Кутейба подчинил Халифату крупнейшие среднеазиатские города Хорезм, Бухару и Самарканд, в 720-е годы овладел долиной Инда В Средней Азии предел арабскому продвижению в 751 году положили китайцы, разбившие их войско у города Калас на территории современного Казахстана
Арабское войско вторглось в Галлию, но было разбито в 732 году в сражении при Пуатье В этом сражении на стороне арабов действовала довольно многочисленная легкая берберская конница 30-тысячное войско франков состояло главным образом из пехоты, подкрепленной тяжелой конницей Франками предводительствовал король Карл Мартелл Франкская пехота отразила атаки арабской конницы, которая была потом опрокинута конными рыцарями, ворвавшимися в арабский лагерь Но преследовать противника тяжеловооруженная рыцарская конница не могла, поэтому арабская пехота под прикрытием остатков своей кавалерии в относительном порядке отступила в Испанию
Более успешно для арабов шли дела на Кавказе Нанеся поражение хазарскому каганату, они утвердились на территории нынешнего Азербайджана и Восточной Грузии и покорили Армению
Арабы широко применяли осадные орудия — , катапульты и тараны Их изобретением стали горшки с горящей нефтью, которые с катапульт забрасывались за стены осажденных крепостей, вызывая пожары К концу VIII века арабская армия стала профессиональной Она комплектовалась из наемников, отнюдь не обязательно являвшимися приверженцами ислама В ней служили норманны, славяне, греки и др Появилась тяжелая кавалерия, вооруженная длинными копьями и мечами и снабженная шлемами и панцирями, более легкими, однако, чем у европейских рыцарей Наличие легкой конницы позволяло организовать преследование противника
Арабская армия была грозным противником для европейского рыцарства Однако распад халифата в начале IX века избавил Европу от грозной опасности Отдельные области Халифата были слабо связаны друг с другом экономически, а относительная слабость государства не позволяла поддерживать над ними эффективный контроль Арабские наместники в покоренных землях вступали в союз с обращенной в ислам местной знатью и все меньше слушали Багдад, ставший столицей Халифата в 762 году при халифе Мансуре
Первой отпала арабская Испания, где образовался Кордовский эмират Затем откололись Марокко и Восточный Магриб, Средняя Азия и Восточный Иран Во второй половине X века Визания вернула Крит, Киликию и Антиохию С XI века арабские земли сами стали объектом завоеваний со стороны европейцев, а в XIII веке — татаро-монголов