В
Все
М
Математика
О
ОБЖ
У
Українська мова
Д
Другие предметы
Х
Химия
М
Музыка
Н
Немецкий язык
Б
Беларуская мова
Э
Экономика
Ф
Физика
Б
Биология
О
Окружающий мир
Р
Русский язык
У
Українська література
Ф
Французский язык
П
Психология
А
Алгебра
О
Обществознание
М
МХК
В
Видео-ответы
Г
География
П
Право
Г
Геометрия
А
Английский язык
И
Информатика
Қ
Қазақ тiлi
Л
Литература
И
История
rdemchenko
rdemchenko
25.07.2021 15:11 •  Қазақ тiлi

2. «Жер-судың аты – тарихтың хаты» дегенді қалай түсінесіз. Өз ойыңызды мысалдар келтіру арқылы дәлелдеңіз. Мәтінде етістіктің етіс түрлерін қолданыңыз ​

Показать ответ
Ответ:
алина3860
алина3860
09.04.2021 07:19

Тəуелсіздік алған алғашқы жылдары республика көлемінде, оның ішінде біздің өңірімізде қайта атау жұмыстары қарқынды жүзе асырыла бастады. Жер-судың аты тарихтың хаты деген, неге болсын ат қойып, айдар таға білген халқымыздың жер- су атаулары өз алдына бір жыр шежіре. Табиғатпен тамырлас, етене өскен халқымыздың табиғи орта бояуын сезе біліп, атау беріп, айдар тағуға ерекше мəн берген. Жер-су атауларының шығу, пайда болу тарихы ең алдымен халық тілінің байлығына, ел-жұрттың кəсіби тірлігіне байланысты болып отырады. Жерімізден мыңдаған атаулардың шығуы, пайда болуы, дамып өсуі бір ғана дəуірге тəн емес, талай ғасыр, тарлан дəуірлердің куəсі, біздің заманымызға жеткен бай қазына, асыл мұрасы. Жер мен су- атымен, затымен қоса-сол жерді мекендеген халықтың байлығы. Қазақ халқы ежелден көшпелі өмір сүргендіктен, жер-су аттары маңызды факторға айналған. Мəселен, Ошағанды- «малға жайсыз, ошағаны көп» дегенді білдірсе, Бөрілі «бұл жер – бөрі жасырынатын бұта-қарағаны мол, соқпалы жер» деген ескертуді білдіріп тұр. Құлынембес атауы «оты, суы мол жер, тойынған құлын енесін ембейді» деген ақпаратты беріп тұр. Есіл- «есіліп ағатын өзен» деген мағына береді. Атақты Еділ өзені мен осы Есіл өзенінің аттары бір сөзден шығады. Башқұрттар Еділді Езил деп атайды. Еділ-Езил-Есіл өзгерістерінен туындаған. Екі өзенде көбінесе жазық жермен ағатындықтан «есіліп, баяу ағатын болған. Батпақ мағынасы - құрғақ емес, лай былғаныш жер. Ешқашан құрғамайтын, пайдаға асыруға келмейтін алқап деген ескертуді білдіріп тұрған мекен атауы. Қоныстанушылар алғаш келіп қоныстана бастағанда учаскелер жергілікті жердің атымен аталған. Кейін жиналыс ашып, қоныстанушылар өз атауларын қойып, өзгертіп отырған. Жер телімдерінің кейбірінің орысша ата- уымен қоса бұрынғы қазақша атауы берілген. Көпшілігі тек орысша ғана аталған. Оның себебі келесі құжаттағы дерекпен танысқанда түсінуге болады.

0,0(0 оценок)
Популярные вопросы: Қазақ тiлi
Полный доступ
Позволит учиться лучше и быстрее. Неограниченный доступ к базе и ответам от экспертов и ai-bota Оформи подписку
logo
Начни делиться знаниями
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси ai-бота