3-тапсырма Берілген суреттерді қатыстырып, «Ұрпақтар арасындағы қарым-қатынас» тақырыбында диалог құрастырыңыз. Жастар және қарттар мәселесін көтеріңіз. Сөйлеңіз және тыңдаңыз. «Сөйлеуші →тыңдаушы» позициясын ауыстырып отырыңыз.
Ғылымдағы және техникадағы, өнер мен мәдениет, қоғамдық-әлеуметтік өмір мен әдебиет саласындағы жаналықтар лексикаға да үнемі ыкпалын тигізіп отырады. Өткен дәуірлерде болған кейбір наным-сенімдер, әдет-ғұрыптар, ескі ұғымдар, үй мүлкі, шаруашылық бұйымдары халық тұрмысының дамуына байланысты азайып, қолданудан шығып қалады.
Соларға қатысты сөздер мен атаулар да ескіреді, яғни қолданудан шыға бастайды. Мысалы: шоқпар, соқа, сойыл, найза, айбалта, күрзі, қорамса, кіреуке, малта, ояз, зындан, күң, кұл, әмеңгер, болыс, жүзбасы, сарбаз, дуан, пері, періште, ысқат, азан, барымта, дабыл тәрізді сөздер бүгінгі өмірде көп қолданыла бермейді. Бұлар белгілі бір дәуірдің, тарихи кезеңнің тілдік көрсеткіші ретінде жұмсалуы мүмкін. Олар көнерген сөздер деп аталады. Және олардың кейбірі жана ұғымдардың келуімен байланысты жаңарып қолданылуы да мүмкін. Тіл — тілде көнерген сөздердің историзмдер және архаизмдер деп аталатын екі түрі бар. Кейбір заттар мен құбылыстар күнделікті өмірден шығып қалып, сол ұғымдарды білдіретін олардың атаулары — сөздер де көнеріп, тілде қолданбайды. Мысалы: сұлтан, атшабар, ояз, барымта, дуан басы, дүре, малай, күң, құл, бай, болыс т. б. Мұндай сөздерді историзмдер дейді. Бұрынғы атаулары ескіріп, кейін басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстар бар. Мысалы: жасак, немесе қол — әскер, қол басы — әскер басы, почтабай — хат тасушы, жатак, — отырықшы, серіктік — бірлесу, қосын — ұйым, желек — орамал т. б. Қазірде осындай басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстардың бұрынғы атаулары архаизмдер деп аталады.
анадан кыз тәрбие алмаса ертең ол кыз келін болғанда тәрбиесі нашар болады және үлкенді силау кішіні тыңдауды коят ондай кыздар өте жаман анадан тәрбие алған кыз ол үлкен жетістіктерді бағындырып отырады жахсы тәрбие болат акылды болып өсет және ананың тәрбиесі ол тәрбие үлкенді силауга кішіні курметтеуне ап келет ол ең жахсы ең әдемі кыз ол сол ана тәрбиесін көрген кыз болады тәрбие көрмесе артында калган урпак та киналып осет акша табуы киын болат ол тәрбие көрмесе балдары да тәрбиесіз болат.
Ал ұлдар атадан тәрбие алмаса олардын колнан дым келмейді ак саусак болып калат олар тіпті ауыл кыздарының істегенін стей алмай калат күші аз болат жеті атасын блми отет жеті атасын білмеген еркек еркек емес болып есептелет жетім деп ал тәрбиені атадан алса ол кезде ол бала ертең өз семия сын аспай алат Кара жұмыскада шыдамды батыр болат жеті атасын біліп намаз охуга дин барат тіпті молда болуы ата әже ана әке тәрбиесі ол үлкен дүние солардан тәрбие алған жөн
Соларға қатысты сөздер мен атаулар да ескіреді, яғни қолданудан шыға бастайды. Мысалы: шоқпар, соқа, сойыл, найза, айбалта, күрзі, қорамса, кіреуке, малта, ояз, зындан, күң, кұл, әмеңгер, болыс, жүзбасы, сарбаз, дуан, пері, періште, ысқат, азан, барымта, дабыл тәрізді сөздер бүгінгі өмірде көп қолданыла бермейді. Бұлар белгілі бір дәуірдің, тарихи кезеңнің тілдік көрсеткіші ретінде жұмсалуы мүмкін. Олар көнерген сөздер деп аталады. Және олардың кейбірі жана ұғымдардың келуімен байланысты жаңарып қолданылуы да мүмкін.
Тіл — тілде көнерген сөздердің историзмдер және архаизмдер деп аталатын екі түрі бар. Кейбір заттар мен құбылыстар күнделікті өмірден шығып қалып, сол ұғымдарды білдіретін олардың атаулары — сөздер де көнеріп, тілде қолданбайды. Мысалы: сұлтан, атшабар, ояз, барымта, дуан басы, дүре, малай, күң, құл, бай, болыс т. б. Мұндай сөздерді историзмдер дейді. Бұрынғы атаулары ескіріп, кейін басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстар бар. Мысалы: жасак, немесе қол — әскер, қол басы — әскер басы, почтабай — хат тасушы, жатак, — отырықшы, серіктік — бірлесу, қосын — ұйым, желек — орамал т. б. Қазірде осындай басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстардың бұрынғы атаулары архаизмдер деп аталады.
анадан кыз тәрбие алмаса ертең ол кыз келін болғанда тәрбиесі нашар болады және үлкенді силау кішіні тыңдауды коят ондай кыздар өте жаман анадан тәрбие алған кыз ол үлкен жетістіктерді бағындырып отырады жахсы тәрбие болат акылды болып өсет және ананың тәрбиесі ол тәрбие үлкенді силауга кішіні курметтеуне ап келет ол ең жахсы ең әдемі кыз ол сол ана тәрбиесін көрген кыз болады тәрбие көрмесе артында калган урпак та киналып осет акша табуы киын болат ол тәрбие көрмесе балдары да тәрбиесіз болат.
Ал ұлдар атадан тәрбие алмаса олардын колнан дым келмейді ак саусак болып калат олар тіпті ауыл кыздарының істегенін стей алмай калат күші аз болат жеті атасын блми отет жеті атасын білмеген еркек еркек емес болып есептелет жетім деп ал тәрбиені атадан алса ол кезде ол бала ертең өз семия сын аспай алат Кара жұмыскада шыдамды батыр болат жеті атасын біліп намаз охуга дин барат тіпті молда болуы ата әже ана әке тәрбиесі ол үлкен дүние солардан тәрбие алған жөн