«Қазақ тілі » пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары 1-тапсырма. Оқылым
Мәтінді оқып, төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Су
Сусыз өмір сүру мүмкін емес. Жер бетінің төрттен үш бөлігін су алып жатыр. Ол – мөлдір, түссіз. Судың үш күйі болады: сұйық-су, қатты-мұз, газ-бу. Нөл градустан төмендегенде су мұз болып қатады, ал қайнағанда ол буға айналады. Аналарың кір жуғанда далаға жайып қояды. Ол кеуіп кетеді. Неліктен? Себебі күн суды буландырады. Күн қатты ыстық, ал жапырақтар, өсімдіктер неге қурап кетпейді? Себебі, ол тамырмен су сорып, оны буландырып жібереді. Жер бетінде су тұщы және ащы су болып бөлінеді. Ащы су бұл теңіз,
мұхит сулары, ал тұщы су өзен, көл, жер асты сулары. Жердегі әрбір 100 л судың 98 л тұзды су, 2 л тұщы су екен. Көл суларының кейбірі ащы, кейбірі тұщы суға жатады.
Құрлық бетінде әртүрлі ойыстар кездеседі. Ондай ойысқа су толса, көл пайда болады. Көлемі әртүрлі. Шағын көлдердің ені мен ұзындығы бірнеше ондаған метрден аспайды. Ал ірі көлдердің бір шетінен екінші шетіне көз жетпейді. Балық ауланады, ауыз су алынады, мал суарылады.
Каспий - дүниежүзіндегі ең ірі көл. Солтүстігінен оңтүстігіне дейін мың километрден қашықтыққа созылып жатыр. Тереңдігі - 800 м. Балық көп.
Құбырдан алынған су 100% таза бола бермейді. Ол өзеннен хлор қосылып, тазартылып келеді. Адам күніне 2 литрге жуық су ішеді екен. Ол - су, шай, шырын, сусын, минералды су. Адам тек қайнатылған су ғана ішу керек. Себебі, қайнамаған судан кейде гепатит ауруына да шалдығып жатады. Оның құрамында микробтар болуы мүмкін.
1. Мәтін не туралы? [1]
Көшеде кез келген адамнан қазіргі технологияның жағдайын сұрап көріңіз, «Қарқынды дамып жатыр» деп жауап береді. Бірақ ненің дамып, ненің әлі де даму үстінде екенін нақты айта алмайды. Ал сол біз бен сіз білмейтін технологиялар әлемді өзгертіп үлгерді. А өзгерткен және енді өзгертетін он технологиямен таныс болыңыз.

Сал дертін емдеу
Ғалымдар соңы сал болуға апаратын дерттің емін тапты. Ұзақ жылдар бойына жүргізген зерттеуден кейін, олар миды қайта қалпына келтіруге болатынын дәлелдеді.
Жүргізушісіз жүк көліктер
Әлемдегі көлік қатынасын жиі пайдаланушы елдер арасында АҚШ алдыңғы орында тұр. Осыны ескеріп ағылшын ғалымдары болашақта жүргізушісіз жүк көліктерін басқаратын бағдарлама ойластыру үстінде. Қазірдің өзінде үлгі дайын.
1. Біздің дәуірімізден бұрынғы II ғасырдан басталған Ұлы жібек жолы - Еуропа мен Азияның-Батыс пен Шығыстың арасын жалғастырғын көпір болғын.Оның Қазақстан жерін кесіп өтетін тұсында VI ғасырдан бастап, екі бағыт: Сырдария және Тянь-Шань жолдары бағыттары кең өрістелген.
2.Ұлы Жібек Жолы арқылы тек сауда жүйесі дамып қана қоймай, Шығыс пен Батыс өркениеті тоғысып, мәдениет және дипломатиялық қарым-қатынас орнады.
3Жібек жоль арқылы көп жағдайда жүзім мен мақта, жылқылар мен азықтық дақылдар жеткізілді.