Ceiliмдерден ерін үндестігіне сай айтылатын сөздерді тауып, орфоэпиясы бойынша жазылар. үлгі: жузіне _ жүзүне
Күн қатты ысыган кезде су буланады. Көк жүзіне судың көзге көрінбес буы жеңіл ауамен жоғары көтеріледі. Күн салқындағанда ауаның Жер бетіне жақын орналасқан ең төменгі қабатындағы бу бұрынғы мөлшерін ұстай алмай өте майда, ылғал түйіршіктеріне айналады. Содан тұман буы пайда болады.
-Әли сен білесіңбе?Менің ағам Түркияға ұшпақшы.
-Онда сенің әжең тоқымқағар жасайды екен ғой.
-Ол не?Мен түсінбедім.
-Жас жігіт алғаш рет жолға шыққанда, жасалатын бас қосу.Онда ел жиналып,ойын-сауық,жыр айтылады.
-Егер аға сыйлық әкелсе,ең жақсысын саған беремін.Сен менің досымсың ғой.
-Алыс сапарға шыққан адамдар туыстарына,балаларға ірілі-ұсақты сыйлықтар әкеледі.Оны базарлық деп атайды.Бұл-жақсы көрудің,сыйластықтың белгісі.
Тоқым-қағар-біріккен күрделі сөз.Ойын-сауық,ірілі ұсақты-күрделі қос сөздер.
Ежелгi түркiлердiң арғы ата-тегi саналатын сақтардың батырлық жырлары арасындағы мазмұн, түр, стиль бiрлiгi көркемдiк дәстүр жалғастығы тұрғысынан ғыл. негiзде дәлелдендi. Сол себептi б.з.б. дәуiрлерде шығарылған «Алып Ер Тоңға”, «Шу” батыр, «Атилла”, «Көк бөрi” және «Ергенеқон” дастандары бүгiнгi Қ. ә-нiң қайнар-бастаулары болып табылады. Сондай-ақ аталған қаһармандық дастандар өзiнен кейiнгi тарихи кезеңдердегi — Түрiк қағандығы тұсындағы (8 ғ.) әдеби жәдiгерлердiң («Күлтегiн”, «Тоныкөк”, «Бiлге қаған” жырлары) жазылуына үлгi-өнеге, негiз болды. Түрiк қағандығы тұсындағы жазба әдебиет өзiнен бұрынғы сақтар мен ғұндардың ауыз әдебиетi үлгiлерiмен генезистiк, типол., дәстүрлiк үндестiкте дамыды.
Түрiк қағандығы дәуiрiнде шығарылған ерлiк эпосының бiрi — «Қорқыт ата кiтабы”. Ал, бұдан кейiнгi Қарахан мемлекетi тұсындағы немесе ислам дәуiрi (10 — 12 ғ.) деп аталатын тарихи кезеңдегi түркi халықтарының қоғамдық-мәдени даму тарихындағы Қайта өркендеу — Ренессанс дәуiрi деуге болады. Бүкiл түркi қауымын әлемге танытқан Әбу Наср әл-Фараби, Әбу Әли ибн Сина, Әбу Райхан әл-Бируни, Махмұт Қашқари, Жүсiп Баласағұни, Ахмед Иүгiнеки, Қожа Ахмет Иасауи, Сүлеймен Бақырғани, т.б. осы Қайта өркендеу дәуiрiнде тарих сахнасына шықты. Олар өзерiнiң ғыл. және көркем туындыларында гуманистiк идеяларды, адамгершiлiк пен қайырымдылықты, т.б. iзгi қасиеттердi көтердi. Бұған әл-Фарабидiң «Риторика”, «Поэзия өнерi туралы”, ибн-Синаның «Даныш-намесi” («Бiлiм кiтабы”), әл-Бирунидiң «Хикметтерi” («Даналық сөздерi”), Махмұт Қашқаридiң «Диуани лұғат ат-түрiк” («Түркi сөздерiнiң жинағы”), Баласағұнидiң «Құтты бiлiгi”, Иасауидiң «Диуани хикметi” («Ақыл кiтабы”), Бақырғанидың «Бақырғани кiтабы”, т.б. толық дәлел бола алады.