КАЗАХСКИЙ ЯЗЫК1. Жағдаят бойынша екеуара сөйлесіңіздер. А. Сіз ұлттық киім сатылатын дүкенге келіп, көйлек не камзол сатып алғыңыз келді. Киіп көріп, ұнатпай тұрғаныңызды айттыңыз. Сатушы сізге жарасып тұрғанын айтты. Сатушы мен сатып алушы роліне еніп, өзара сөйлесіңіздер. Сұхбатты сіз бастайсыз. Ә. Сіз сатушыға камзол мен қазақтың ұлттық көйлегін сатып алғыңыз келетінін, өлшеміңізді, көйлектің де, камзолдың да түсін, ұзындығын айтасыз. Сатушы көрсеткен алдыңғы екі үлгі де сізге ұнамағанын айтасыз. Б. Сатушы сізге бірнешеуін көрсетеді. Сізге таңдауға көмектеседі, ұсынады, ақыл-кеңес береді. Киімдердің жарасатынын / жараспайтынын айтады.
Құстар да жетер ән салып.
Көктер де шығар,
Көгілдір нұрға тамсанып.
Сулар да тасар,
Кетпесе екен деп тіле,
Мұхиттар көлге қарсы ағып.
(Автор не указан, напечатано ЗДЕСЬ)
Или возьмите отрывок из стихотворения Абая.
Жазғытұры
Жазғытұры қалмайды қыстың сызы,
Масатыдай құлпырар жердің жүзі.
Жан-жануар, адамзат анталаса,
Ата-анадай елжірер күннің көзі.
Жаздың көркі енеді жыл құсымен,
Жайраңдасып жас күлер құрбысымен.
Көрден жаңа тұрғандай кемпір мен шал,
Жалбаңдасар өзінің түрғысымен.
орындатып, тапсырмалар бойынша сөйлеу стилін игерту, тілдік құбылыстарды талдау және оларды практикалық қажеттілікке айналдыру шеберліктерін жетілдіру жолдарын көрсететін шығармашылық жұмыстарды жалғастыруға болады. Мысалы: күнделікті тұрмыс тақырыбы мен ғылыми тақырыпта сөйлеу; жиналыстар мен радио, теледидардан сөйленген ауызекі сөз үлгілерін салыстыру, өзіндік ерекшеліктерін анықтау. Мәселен, радиодан, теледидардан сөйленген сөздер формасы жағынан ауызша болып келгенмен, тілдік құралдарды пайдалануда әдеби норма ескеріледі. Ал енді ауызекі сөйлеудің қарапайым түрінің лексикасына диалектілер, қарапайым сөздер еніп кетіп отырады. Бұл — дайындықсыз сөйлегенде қолданылатын түрі.