Мәтін мазмұны бойынша берілген ақпараттың ақиқат/жалғанын анықта.
1. Адам ата-ананы, туыс-бауырды досты таңдай алмайды.
2. Уақыт өте келе достар туралы таным еш өзгермейтінін сезесің.
Мәтін
Достық уақытпен сынала ма?
Уақыт біздің еншімізде емес. Зулап өте шыққанда, жанында қандай жандар қалатыны белгісіз.
Осы ретте досты уақыт танытады деген сөздің жаны бардай. Мектеп қабырғасын имене
аттағанда, сыныптағы баланың бәрі бөтен болатын. 11 жыл бір шаңырақ астында оқыған соң,
бір үйдің баласындай болып кетеді. Адам өмірі пойыз секілді, ол жанына жақындарын әр
бекеттен мінгізіп алады, уақыты келгенде өз бекетіне қалдырады. Ата-ана, туыс-бауырды таңдай
алмайсың, бірақ досты таңдайсың. Бұл - заңдылық, Дос өзгелер арасында дараланып тұрады.
Достықты кім қалай түсінеді? Огайо Университетінің Уильям Ролинз есімді профессоры осы
мәселені зерттеген екен. Әртүрлі жастағы адамдарға бірдей сұрақ қойып, сараптама жасапты. 14
жастағы жасөспірім мен егде тартқан қарияның дос туралы пікірі бірдей болып шыққан екен.
Олар: «Дос
жаныңа жақын адам» депті, Бірақ, сипаттау жағдаяттары әртүрлі. Жасөспірім
«сабақ орындамағанда көмектеседі» десе, «қария соғыста мені жаудан арашалаған» деген екен.
Жастың достыққа әсері бар ма? 20 24 жас аралығындағы адамдар орта есеппен бір аптаның 10
25 сағатын достарымен өткізеді екен. Сонымен қатар, олар сыныптастар, топтастар, әріптестер
деген секілд белгілі бір топтарға бөлініп жүреді. Осы топтың ішінен де адам өзіне етене
жақынын даралап алады. Есейгенде «компания» деп аталатын топ «ашып алады » екен.
Ал «Әсел, ойнауға шығасың ба?» деп немесе «Сұлтан, кеттік, қуыспақ ойнаймыз" деп шақырып
алып кеткеннен анаңыз сізді үйге әзер кіргізген болар. Бірақ уақыт өте келе сол достармен
араларыңыз алыстап бара жатқанын байқамауыңыз мүмкін, Өйткені таным өзгереді
Әлеуметтік желі - достықтың көпірі емес. Қазір технология заманы орнағандықтан, жақын
достардың аман саулығын әлеуметтік желі арқылы білісеміа, Алайда бұл достық деп
есептелмесе керек. Туған күн, мерекеде құттықтау жазып, суреттеріне "ұнайды"
белгісімен лүпіл басу танымайтын адамдардың да қолынан келетін іс. Ал сіз достықты мұнымен
шектемеңіз, Сіз досыңызға рухани сыйлық жақаңыз, Оның жанынан табылатыныңызды
танытыңыз.

І- тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар Бөлім «Уақыт – ұлы күш» Окылым Мәтінді түсініп оқып, тапсырмаларды орындаңыз. 1 Б Б Б - Д Қ C С Уақыт – адам өмірінің ақшалай құны. Уақыт – әркімнің нақтылы өмірлік капиталы. Адамның босқа кеткен әрбір сәті отқа жаққан теңгемен тең. Адамның ақшалай уақыты адамның өзіне байланысты. Біреудің бір сағаты мың теңге болса, енді біреулердікі бір тиын. Кісінің кісілігі уақытты босқа өлтірмеуден басталмақ. Даналық жасқа байланысты емес. Уақыт – ақсүйекті мойындамайды. Ханға да, қараға да берілетін мерзім – тәулігіне жиырма төрт сағат. Дүниеде уақыт белгіленгеннен артық демократия жоқ. Мұндағы ақсүйектік уақытты пайдалануға байланысты, кім уақытын бағалай білсе, сол ғана тектілердің қатарына қосылмақ. Адам уақытты сезінгенде ғана өзін-өзі қадағалап отырады. Өзіне - өзі бағыт белгілейді. Дүниедегі ең жаман дерт – еріншектік жеңеді. Өзін нағыз адам етіп тәрбиелеп шығады. Бүгінде іскерлер әлемін басқаратын ұлы мәртебелі уақыт. Адамның әрбір күні, әрбір сағаты мақсатсыз өтпеуі керек. Өмірдегі әрбір уақытын, өз бойындағы қайрат жігерін, ақыл – ойын өмірге, өзі өмір сүріп отырған қоғамға жұмсап, қалтықсыз еңбек етуге, сөйтіп өзі үшін де өзгелер үшін де игіліктер жасауға жұмсауы керек. 1 - тапсырма Мәтіндегі негізгі деректерді қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз. Өз ойыңызды дәлелдеңіз 1. Уақыт- адам өмірінің қандай құны? Т{ Б K б д 2. Даналық неге байланысты емес? 3. Уақыт- нені мойындамайды? 4. Адамның әрбір күні, әрбір сағаты несіз өтпеуі керек? 5. Ханға да, қараға да тәулігіне қанша сағат беріледі? 2 - тапсырма. Берілген тұжырымдардан «шын», «жалған» ақпаратты анықтаңыз. Ш Ж Тұжырым сөйлемдер Ханға да, қараға да берілетін уақыт тәулігіне он екі сағат Уақыт – адамның өмірі Жазылым. «Менің бос уақытым» тақырыбына эссе жазыңыз. Талаптары: нақты айқындалған кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды бөлімнен кұрылуы шарт: тақырыптан ауытқымаған дұрыс өмірмен байланысты болуы тиіс баяндау стилі нақты болуы шарт

- Сәлем, Айдана!

- Сәлем, Айдар!

- Қалың қалай?

- Менде бәрі жақсы, рахмет. Өзіңде ше?

- Менде де бәрі жақсы. Мен қазір мектеп кітапханасына баратын едім, менімен бірге барғың келе ме?

- Әрине, қуана қуана барамын. Кеттік!

- Кеттік!

- Айдана, сенің сүйікті кітабың қандай?

- Менің сүйікті кітабым, қазақтың ұлы жазушысы Мұхтар Әуезовтың "Абай Жолы" романы. Ал сенің ше?

- Маған көбіне шетел жазушыларының шығармалары ұнайды. Мысалы, орыс поэті Пушкиннің " Капитанская дочка" шығармасы.

- Түсінікті. Қазір кітапханадан қандай кітап алып оқисың?

- Мен кітапханада Міржақып Дулатовтың бір кітабын алып оқысам ба деп тұрмын, қалай ойлайсың?

- Иә Міржақыптың шығармалары адамға рухани күш береді ғой, саған Міржақып атамыздың кітабын алып оқуға кеңес беремін.

- Жақсы. Міне, мектеп кітапханасына да жеттік. Кеттік, кітаптарды бірге оқиық.

- Кеттік!

Мен мектеп кітапханасы туралы жаздым.