Мәтінді мұқият тыңдап, идеясын жұбыңызбен талқылаңыз. Мәтіндегі көтерілген басты мәселені анықтаңыз өз көзқарасыңызды жан жақты тұжырымдап, мысалдар арқылы дамытып, дәлелдеңіз тақырыбы: қазақстандық саяхатшы
өзі келіп қарылды,- деуі айтыстың тағдырын шешкен сөз болғандығын дәлелдеп жазыңыз.
«ақындардың ақыны, айдын көлдей ақылы»,- деп жамбыл айтқандай сүйінбай аронұлы қазақтың аса көрнекті ақын жырауы. қаршадайынан қолына домбыра алып, өлеңді серік еткен жырау сүйінбай аронұлы зорлық-зомбылыққа, әділетсіздікке ұшыраған қара халықтың жақшысы болды.би мен бектің, атқа мінерлердің халыққа жасаған қиянаттарын алмастай өткір жырларымен естен кетпестей етіп бетіне басып, абыройын жер жастандырған.ел бірлігін оның тәуелсіздігін, сол жолдағы ерлердің жанқиярлығын талмай жырлаған ақын.
хіх ғасырдың қазақ айтысыныі орталығы жетісуға ауады.осы уақытта айтыскер ақындардың арасында сүйінбайдың айтыскерлік қабілеті ерекше орынға ие болады.ұлыжазушы,ғұлама ғалым мұхтар әуезов оны «айтыс өнерінің алтын дінгегі» деп аса жоғары бағалады.
хіх ғасырдың орта шегінде қырғыз бен көрші қазақ үлкен аста бас қосады. осы үлкен жиында қазақ пен қырғыздың игі жақсыларынан атақты ақындары сүйінбай мен қатағанды айтыстырады.алдымен айтыста сөз бастаған қатаған жыр нөсеріне төпелеп, сүйінбайды әлсіретіп тастағандай әсер қалдырады.қатаған сүйінбайға «құдай аңдап,қолыма өзің келіп түстің,менің қасымда сені ақын деп кім айтады? »-деп, айтыста өз байлығын, ру – тайпаларын мақтап,мадақтап кетеді. «қазақ» деп ол қапелімде іргелес жетісу елін ғана елестетіп қалған сияқты көрінеді.бірақ тыңдаған сүйінбай адуында сөздерін паш етеді:
іздегенім осы еді,
өз-өзінен қағынып,
қатаған сөзден жаңылды
қызып тұрған темірге
өзі келіп қарылды,-
дейді көңілді серпілісімен.осы бес жол өлеңде айтыстың тағдырын шешкен нәрсе анық та образды түрде айтылған қатаған көптігі мен байлығын айтам деп,сөзбен керілген қақпанды басып, арандап қалады.сөйтіп, аламан бәйгелі,дүбірлі айтыста айқын басымдылықпен сүйінбай жеңеді.
қорыта айтқанда, «мақтаншақ бар ақылын мақтанумен тауысады»,-дегендей жетімнің көзінше ата-ана жайлы,кедейдің жанында байлық жайлы,науқастың қасында денсаулық жайлы сөз қозғама.
ответ:
«сүйінбай мен қатаған айтысында» сүйінбайдың:
іздегенім осы еді,
өз-өзінен қағынып,
қатаған сөзден жаңылды.
қызып тұрған темірге
өзі келіп қарылды,- деуі айтыстың тағдырын шешкен сөз болғандығын дәлелдеп жазыңыз.
«ақындардың ақыны, айдын көлдей ақылы»,- деп жамбыл айтқандай сүйінбай аронұлы қазақтың аса көрнекті ақын жырауы. қаршадайынан қолына домбыра алып, өлеңді серік еткен жырау сүйінбай аронұлы зорлық-зомбылыққа, әділетсіздікке ұшыраған қара халықтың жақшысы болды.би мен бектің, атқа мінерлердің халыққа жасаған қиянаттарын алмастай өткір жырларымен естен кетпестей етіп бетіне басып, абыройын жер жастандырған.ел бірлігін оның тәуелсіздігін, сол жолдағы ерлердің жанқиярлығын талмай жырлаған ақын.
хіх ғасырдың қазақ айтысыныі орталығы жетісуға ауады.осы уақытта айтыскер ақындардың арасында сүйінбайдың айтыскерлік қабілеті ерекше орынға ие болады.ұлыжазушы,ғұлама ғалым мұхтар әуезов оны «айтыс өнерінің алтын дінгегі» деп аса жоғары бағалады.
хіх ғасырдың орта шегінде қырғыз бен көрші қазақ үлкен аста бас қосады. осы үлкен жиында қазақ пен қырғыздың игі жақсыларынан атақты ақындары сүйінбай мен қатағанды айтыстырады.алдымен айтыста сөз бастаған қатаған жыр нөсеріне төпелеп, сүйінбайды әлсіретіп тастағандай әсер қалдырады.қатаған сүйінбайға «құдай аңдап,қолыма өзің келіп түстің,менің қасымда сені ақын деп кім айтады? »-деп, айтыста өз байлығын, ру – тайпаларын мақтап,мадақтап кетеді. «қазақ» деп ол қапелімде іргелес жетісу елін ғана елестетіп қалған сияқты көрінеді.бірақ тыңдаған сүйінбай адуында сөздерін паш етеді:
іздегенім осы еді,
өз-өзінен қағынып,
қатаған сөзден жаңылды
қызып тұрған темірге
өзі келіп қарылды,-
дейді көңілді серпілісімен.осы бес жол өлеңде айтыстың тағдырын шешкен нәрсе анық та образды түрде айтылған қатаған көптігі мен байлығын айтам деп,сөзбен керілген қақпанды басып, арандап қалады.сөйтіп, аламан бәйгелі,дүбірлі айтыста айқын басымдылықпен сүйінбай жеңеді.
қорыта айтқанда, «мақтаншақ бар ақылын мақтанумен тауысады»,-дегендей жетімнің көзінше ата-ана жайлы,кедейдің жанында байлық жайлы,науқастың қасында денсаулық жайлы сөз қозғама.
объяснение:
ответ:
жол бойындағы қар алаңында мектеп керек-жарақтары туралы
менің бір атым
мен көп-көп
қара із қалдырады.
(қалам)
перевод:
о школьных принадлежностях на снеговой площадке вдоль дороги
мое одно имя
я больше-больше
оставляет черный след.
(ручка)
егер сен оны кетесің,
қалайтынның бәрін сызыңыз!
күн, теңіз, таулар, жағажай.
бұл
(қарындаш)
перевод:
если ты его отточишь,
нарисуешь все, что хочешь!
солнце, море, горы, пляж.
что же
(карандаш)
сен онымен жиі сөйлесесің,
төрт ақылды бол
(книга)
перевод:
ты беседуй чаще с ней,
станешь вчетверо умней
(книга)
кім мен, егер прямота
басты бет менің қалауым?
(сызғыш)
перевод:
кто я, если прямота
главная моя черта?
(линейка)
онда мен торға, сызғышқа.
олар бойынша жазу!
(дәптер)
перевод:
то я в клетку, то в линейку.
написать по ним сумей-ка!
(тетрадь)
объяснение: