ОҚЫЛЫМ
МӘТІНМЕН ЖҰМЫС
3-тапсырма. Мәтінді оқы. Тақырып қой. Мәтінді мазмұнда. Деректі және
дерексіз зат есімдерді тап.
«Мәңгілік ел» ескерткіші жасампаздық қақпасын бейнелейді. Салта-
натты қақпаның маңдайында мемлекеттік рәміз — Елтаңба, шаңырақ,
киіз үй керегелері, күн шұғыласы, алтын жалды қанатты пырақ бейне-
леніп, «Қазақстан» деген сөз жазылған.
«Мәңгілік ел» салтанат қақпасы
айрықша сәулет ескерткіші.
«Мәңгілік ел» жазуы қақпаны көріктендіріп тұр. Арка ұлттық оюмен бе-
зендірілген. Абыз ақсақал мен данагөй ананың, қаһарман батыр мен ел-
шіл жауынгердің қола мүсіндері өнерлі қазақ халқының рухани өмірінің
тыныс-тіршілігін білдіреді. Қақпаның бір жағына Қожа Ахмет Ясауи кесе-
несіндегі тайқазанның көшірме үлгісі орнатылған. Мұнымен қоса онда
қазақ жауынгерінің бес қаруының бірі – қалқан бейнеленген. Қақпаның
бір қабырғасы Тәуелсіздікке арналған. Онда Егемендік туралы деклара-
ция көрсетілген. Бұл қабырғада «Ақорда», «Бәйтерек» секілді маңызды
нысандардың суреттері салынған (С. Негимов).
Бесіктің пайдасы туралы жарнама мәтін.
Көшпелі өмір кешкен қазақ халқының аса қастерлеп ұстаған мүлкі бесіктің қадір-қасиетін кім білмейді? Бесік – өмірге жаңа келген періште-сәбидің ақ отауы, оның ер жеткенде алаңсыз балалық шағын есіне түсіретін ардақ тұтар асыл бұйымы емес пе?! Қазақтар бесікті қарағайдан, қайыңнан, көбіне талдан жасайды. Бесікті «тал бесік» деп атаудың сыры осында. Бесік көшіп-қонатын қазақ тіршілігіне өте ыңғайлы. Оны түйе үстіне, өзге жүктермен қоса артып жүре береді. Кейде бала бөленген бесікті де осылай алып жүретін болған. Бұл қазақтың «баланың ұйқысын бұзған періштенің үйін бұзғанмен барабар» деген ұғымына толығымен сай келеді.
Ал бесіктің құрылымы балаға гигиеналық тәрбие беруге лайықталған әрі алып жүруге жеңіл, ықшам және берік. Ол баланың тазалығына өте қолайлы, өйткені арнайы қойылатын түбек пен шүмек баланың дәретін жаймай, таза және ұзақ ұйықтауына жағдай жасайды. Бұл үй шаруашылығымен айналысып жүретін анаға қалай қолайлы болса, көшіп-қонып жүргенде, баланың өзінің де денінің сау болып өсуіне де тиімді.
Сондықтан ұлттық болмысымызды, салт – дәстүрімізді жоғалтпайық десек, бесікке бөлеуді қолға алайық. Бесікті пайдаланбау арқылы қаншама ұлттық дәстүрімізден айырылып жатырмыз. «Бесікке салу», «Тыштыма», т.б. жоғалды. Үлкен жазушы Мұхтар Әуезов: «Ел болам десең, бесігіңді түзе!» дегенді тегін айтпаған шығар.
Бесіктің пайдасы туралы жарнама мәтін.
Көшпелі өмір кешкен қазақ халқының аса қастерлеп ұстаған мүлкі бесіктің қадір-қасиетін кім білмейді? Бесік – өмірге жаңа келген періште-сәбидің ақ отауы, оның ер жеткенде алаңсыз балалық шағын есіне түсіретін ардақ тұтар асыл бұйымы емес пе?! Қазақтар бесікті қарағайдан, қайыңнан, көбіне талдан жасайды. Бесікті «тал бесік» деп атаудың сыры осында. Бесік көшіп-қонатын қазақ тіршілігіне өте ыңғайлы. Оны түйе үстіне, өзге жүктермен қоса артып жүре береді. Кейде бала бөленген бесікті де осылай алып жүретін болған. Бұл қазақтың «баланың ұйқысын бұзған періштенің үйін бұзғанмен барабар» деген ұғымына толығымен сай келеді.
Ал бесіктің құрылымы балаға гигиеналық тәрбие беруге лайықталған әрі алып жүруге жеңіл, ықшам және берік. Ол баланың тазалығына өте қолайлы, өйткені арнайы қойылатын түбек пен шүмек баланың дәретін жаймай, таза және ұзақ ұйықтауына жағдай жасайды. Бұл үй шаруашылығымен айналысып жүретін анаға қалай қолайлы болса, көшіп-қонып жүргенде, баланың өзінің де денінің сау болып өсуіне де тиімді.
Сондықтан ұлттық болмысымызды, салт – дәстүрімізді жоғалтпайық десек, бесікке бөлеуді қолға алайық. Бесікті пайдаланбау арқылы қаншама ұлттық дәстүрімізден айырылып жатырмыз. «Бесікке салу», «Тыштыма», т.б. жоғалды. Үлкен жазушы Мұхтар Әуезов: «Ел болам десең, бесігіңді түзе!» дегенді тегін айтпаған шығар.