Оос туралы қазақ ұлттық энцикл тарихы» топтамасынан, https://kk. I сайтынан оқып алыңдар. Ауыз әдебиетінің ерекшелік
тері туралы ой бөлісіңдер.
1
Білу
1. Ауыз әдебиеті ғылымда қалай деп аталады?
2. «Фольклор» қай елдің сөзі?
3.
«Фольклор» сөзі қазақ тіліне аударғанда қандай мағынаны білдіреді?
4. Фольклор қашан туған?
5.
Ауыз әдебиеті шығармалары біздің заманымызға дейін қалай жет-
кен?
6.
Ауыз әдебиетінде халық өмірі қалай бейнеленген?
7. Әдебиетті халық қалай атаған?
8. Қазақ ауыз әдебиетінің негізгі түрлеріне не жатады?
9. Ауыз әдебиетінің жазба әдебиетінен қандай айырмашылықтары бар?
10. Халық ауыз әдебиетінің маңызы қандай?
2
1.
2.
3.
4.
Түсіну
Неліктен ауыз әдебиеті біздің дәуірімізге дейін жеткен?
Неге ауыз әдебиетін «халық өмірінің айнасы» дейді?
Неліктен ауыз әдебиетін бай, асыл қазына дейміз?
Ауыз әдебиетінің ұжыл
1
Тауыс туралы қызықты деректер Тауыс (павлин) – әлемдегі ең ғажайып құстардың бірі, қырғауыл тұқымдасына жатады. Туыстығы жағынан қораздарға өте жақын. Ол жәндіктермен, тұқымдармен, өсімдіктермен, кейде ұсақ жануарлармен қоректенеді. Өзгелерден өзгеше түр беріп, тартымды ететін, алып желпіткіш секілді қанатшасы тек ұрғашы түрлерінде болады, ал еркек тауыстар қарапайым құсқа ұқсайды. Ұрғашысы одан екі есе кіші болады. Біз аузымыздың суы құрып, тамсана тамашалайтынымыз – құйрығы емес, қауырсыны. Оның құйрығы қысқа, 40-50 см болады. ал қауырсыны 2 метрге дейін жетеді. дене тұрқы – 100-125 см. Қауырсынының тағы бір ерекшелігі – өзге құстармен байланыс орнату. Бұл «тілде» тек тауыстың ұрғашы түрлері дыбыстай алады. Қауырсынын козғаған кезде адамға естілмейтін инфрадыбыс шығады. Біздің құлағымызға жапырақ сыбдырындай боп естілуі мүмкін. Негізінде жиілігі 20 Гц дейін жетеді. Бұл сұлудың бір ғана кемшілігі – мысықтың мияулағанындай ащы дауысы. Әсіресе, жаңбыр жауар алдында ерекше дыбыстайды. Мұндай үлкен әрі ұзын қауырсынды көтеріп жүру қиын секілді көрінеді. Бірақ бәрі біз ойлағандай емес. Ол мұнымен оп-оңай жүгіреді, тіпті ұшады. Тауыстар – аса сақ құс. Олар жауының жақындағанын, ауа райының бұзылатынын да мерзімінен бұрын біледі. Осындайда қауырсыны жауынан қорғанатын қызмет те атқарады. Қауіпті сезсе, бірден қанатын жаяды. Тауыс алғаш рет Үндістанда қолға үйретілген. Қазір осы елдің нышаны тауыс саналады. Ол тәкаппарлық, сұлулық белгісі ретінде де қабылданады
Объяснение:
Табиғат -адам бойына қуат,көңіліне шабыт сезіміне ләзат шұғыласын ұялататын ,сәсемдік пен сұлулық әлемі баға жетбес байлық.Ал біз сол байлықты қолда барда аялап,сақтап,қомқор бола алмаймыз.Неге?Себебі біздің керісінше табиғатты ластаудан қолымыз босамайды.Адам бойында қайраты,жүрегі,ақыла болса ол өз табиғатын қалай қамқор болуын білереді.Біз адамзат айналамыздағы қоқыстың толып жатқанына қармастан мәнде бермейміз,назарда аудармаймыз.Бір уақыт көңілімізді бөліп өз табиғатымызды сыйлап ,аялап,қамқор бола білсек сондаған табиғат жандана ,гүлдене түсер еді .Бұл қоқыстарды тастау арқылы біз өзіміріміздің қысқаруына себепші боламыз. Ойлаңызшы лас ауамен дамалып жүрсек сау адам боламыз ба?Жоқ болмаймыз.Сондықтанда адамзат табиғатты ластамай оның әр талын,гүлін күтіп баптаса,қамқор бола білсе біздің айналамыз таза,өзімізде таза ауамен тыныс алар едік.