Дәрумен (Витамин)– адам мен жануарлардың тіршілігіне, олардың организміндегі зат алмасудың бірқалыпты болуы үшін аз мөлшерде өте қажетті биологиялық активті органикалық қоспалар. Витамин (латынша vіta – тіршілік) туралы ілімнің негізін 1880 жылы орыс дәрігеріНиколай Лунин салды. 1912 жылы поляк дәрігері Казимеж Функ сол кезге дейін жасалған тәжірибелер нәтижесін қорытындылап, ғылымға витамин терминін енгізді.Витаминдердің көпшілігі ферменттердің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Организмде үздіксіз жүріп жататын химиялық реакциялар, мысалы, ішкен тағамның, мал азығының ыдырап, қорытылуы, ферменттердің қызметіне байланысты. Тағамның құрамында витамин жеткіліксіз болса, адам әр түрлі ауруға шалдығады. Ал витаминді (әсіресе, А және D витаминдерін) шамадан тыс көп қабылдау ағзаның улануына (гипервитаминоз) соқтырады. Ол көбінесе, жас балаларда жиі кездеседі. Қазір барлық витаминдерді суда еритін витамин, майда еритін витамин және витамин тектес заттар деп бөледі.Витаминнің мал үшін де маңызы зор. Мал азығында витамин жеткіліксіз болса, малдың өнімі төмендейді, олар жүдеп, әр түрлі ауруларға шалдығады. Мал азығында А, Д, Е, К витаминдері жеткілікті мөлшерде болуы қажет. Мысалы, А витамині жетіспеген жағдайда сиыр не бие көз ауруына шалдығады, сүті кемиді, сондай-ақ олар қысыр қалуы, іш тастауы мүмкін. Малға қажетті витамин балауса шөпте, жоңышқада, сүрленген шөптерде, тағыда басқа болады. Қыста авитаминозға шалдыққан, тағыда басқа түрлі жағдайлармен жүдеген малға витамин концентраттарын, сәбіз, балық майы, тағыда басқа витамині мол азық беру керек. Мал азығындағы витамин мөлшерін көбейту үшін арнайы витамин препараттары мен құрғақ ашытқылар шығарылады.Құнарлы тағамдарВитамин жетіспеушілік, авитаминоз – күнделікті ішетін тағамда витаминдердің жетіспеуінен, олардың бойға сіңуінің бұзылуынан не витамин синтезделуінің тежелуінен туатын аурулар. Егер адам үнемі витамині аз, бірыңғай тағаммен (консервіленген, кептірілген, рафинадталған) тамақтанса, ағзаға, негізінен көмірсулар (қант, тағыда басқа) ғана түсіп, ақуыз бен майлар аз түссе, ал көкөніс пен жеміс-жидектер мүлдем болмаса витамин жетіспеушілік дамиды. Сондай-ақ азық-түлік дұрыс сақталмаса немесе олардан сапасыз тағам дайындалса, азық-түлік құрамындағы витаминдер бұзылады. Мысалы, құрамында никотин қышқылы (РР витамині) аз дәнді дақылдармен ғана қоректену пеллагра ауруына, ал қауызы алынған күрішпен және өте ұнтақталған бидай ұнынан жасалған нанмен ғана тамақтану бери-бери сырқатына әкелуі мүмкін.Тағамда витаминдердің жеткіліксіз болуы, адам ағзасын әлсіретеді. Мұндай жағдайды гиповитаминоз деп атайды. Оған ауа райының қолайсыз жағдайы, ауасы лас жерде ұзақ уақыт жұмыс істеу, сондай-ақ гастрит, асқазан ісігі, гельминтоз, лямблиоз,тағыда басқа аурулар себеп болады. Витамин жетіспеушілік болғанда ағзада зат алмасу процесі бұзылып, оның жұқпалы ауруларға қарсы тұру қабілеті нашарлайды. Сондай-ақ, адамның көңіл-күйі күйзеліске ұшырағанда, ауа-райының құбылмалы кезеңдерінде, әйелдердің жүктілігі не сәбиін емізуі,тағыда басқа жағдайларда ағзада витамин жетіспеушілік артады. Мұндай жағдайда дәрігерге қаралып, арнаулы витаминдер қабылдап, көкөніс пен жемістерді көбірек пайдалану қажет. Витамин жетіспеушілік және гиповитаминоз жануарларда да болады. Мал авитаминозбен, көбінесе көктемде ауырады. Витамин жетіспеушіліктен аналық мал қысыр қалады, төл нашар өседі. Мысалы, В витамині жетіспеген жағдайда құс полиневритпен, шошқа пеллаграмен ауырады. D витамині жетіспесе, төл қатпа болады, ірі мал сүйек ауруына шалдығады.[1]
Сё начинается с малого. И любовь к родному краю, к родной культуре, к родному городу или селу, к родному языку начинается с любви к своей семье, к своему дому, к своей школе. Постепенно изменяя свои берега, эта любовь к близкому тебе переходит в любовь к родной стране - её истории, традициям, становится общечеловеческим понятием.Настоящий патриотизм равен истинному интернационализму. Если представить истинный интернационализм, то можно увидеть себя смотрящим на родную Землю из космоса. Маленькая голубая планета, на которой мы все родились и живём, так одинока и беззащитна среди множества галактик, отдалённых друг от друга миллионами Световых лет!Каждый из нас обитает в определённой окружающей среде, наша жизнь сильно зависит от этой среды обитания. Загрязнение природы ведёт к увеличению количества болезней, угрожает жизни человека и всего человечества. Учитывая всё это, человечество тратит много миллиардов на то, чтобы сохранить хотя бы в приемлемой форме среду обитания, чтобы не погибнуть. Также оно стремится сохранить природу, дающую нам эстетическое и нравственное наслаждение. Природа также является прекрасным местом для отдыха, она исцелить душу и тело.Для восстановления и охраны окружающей природы создана целая наука - экология. В её задачи входит не только сохранение природной биологической среды, но и всего человеческого микроклимата. Для жизни человека, например, не менее важна среда, созданная культурой его предков и им самим. Сохранение культурных традиций - задача даже более существенная Природа, необходимая человеку для его биологической жизни, в каком-то виде всё равно сохранится. А если культурная среда, необходимая для его духовной и нравственной жизни, будет уничтожена, то существенно пострадает и сам человеческий облик. Окружающие нас города, улицы, площади, дома, парки, памятники ненавязчиво и ненастойчиво напоминают нам творения в которые вложены талант и любовь предыдущих поколений. Они входят в наши души, оставляя в них глубокий светлый след.Изучая историю своего народа, его культуру, человек учится уважению к предкам, чувству долга перед потомками. Таким образом, он связывает для себя и будущее, чтобы они стали для него чем-то единым, ибо каждое поколение - это как бы связующее звено во времени.Если человек не любит рассматривать старые фотографии своих родителей, стыдится не ценит память о них - значит, он не любит их. Если человек предпочитает старым улицам новостройки, значит, он не любит свой город, свой посёлок, своё родное село. Если человеку не дороги памятники истории своей страны - это значит, что он равнодушен и к своей стране. ВЫБЕРИ ОСНОВНОЕ ЧТО ТЕБЕ НУЖНО)
