Күннен күнге өсіп келе жатқан әлемдік энергетикалық сұранысты қанағаттандыру үшін көмірсутегі шикізатын көптеп пайдалану ауаны ластап, атмосферадағы тепе теңдікті бұзды. Ғалымдардың пікірінше, осы жүз жылдың соңына таман ауаның температурасы 6,4 градусқа жылынып, әлемдік мұхиттардың деңгейі 58 см көтеріледі екен. Бұл құрлықты тұншықтыратын топан судың алғашқы белгісі. Сондықтан да қазіргі таңда әлем сарапшыларын дүркін-дүркін дабыл қағып, энергетикалық қуат шикізаттарына балама табу мәселесін күн тәртібіне батыл қойып отыр. Барған сайын адамзат үшін үлкен қауіпке айналып бара жатқан жаһандық жылыну процесін тежеу, электр энергиясын өндірудің негізгі көзі – көмірсутегі шикізатына балама мәселелері былтырғы жылы өткен 19-шы Дүние жүзілік мұнай конгресінде де ерекше күн тәртібіне қойылды. Мамандардың айтуынша, қазір көмірсутегі шикізатына балама ретінде қарастырылып отырған биоотын, жел және күн қуатынан алынатын энергия әлемдегі өндіретін электр қуатының 2 пайызын ғана құрайды. Сондықтан да бұл салада Қазақстан энергетикасы мамандарының алдында тұрған міндет ұшан — теңіз. Адам саны жеті миллиардқа жеткен әлемде энергетика сұранысы да артып отыр. Бірақ әдеттегі энергетиканың басты кейіпкерлері мұнай, көмір, табиғи газ сияқты қазынды энергетика көздері әрі шектеулі, әрі қымбат және қоршаған ортаны ластайды. Осы себепті жаһандық жылыну басым болып отырған ғаламшарымызда таусылмайтын және қоршаған ортаны ластамайтын, жаңартыла алатын энергетика көздері күн сайын алға шығып отыр. Атап айтсақ, Еуропа Одағы алдымыздағы он жылдың ішінде энергетиканың 20% жаңартыла алатын энергия көзінен алуды жоспарлауда.
Жаңартыла алатын энергия көбінесе тікелей немесе жанамалы түрде күннің әсерінен пайда болады. Күннің сәулесі немесе энергиясы жылыну және жарық мақсатында тұрғын үйлер мен әртүрлі ғимараттарда тікелей пайдаланылса, электр өндіру, суды жылыту, суыту және әртүрлі сауда мен өнеркәсіптік мақсаттарға жанамалы түрде қолданылады
Қазақстан су, жел, күн энергиясы сияқты электр қуатын өндірудегі балама қуат көздеріне бай елдердің бірінен саналады. Алайда, осы уақытқа дейін ішінара гидроэнергетика қуатын пайдаланудан басқа елімізде бұл бай балама қуат көздері іске қосылған жоқ. Оның басты бір себебі, еліміздің жер қойнауына энергетикалық шикізат көздерінің мол шоғырланып отырғанында жасыруға болмайды
Күннен күнге өсіп келе жатқан әлемдік энергетикалық сұранысты қанағаттандыру үшін көмірсутегі шикізатын көптеп пайдалану ауаны ластап, атмосферадағы тепе теңдікті бұзды. Ғалымдардың пікірінше, осы жүз жылдың соңына таман ауаның температурасы 6,4 градусқа жылынып, әлемдік мұхиттардың деңгейі 58 см көтеріледі екен. Бұл құрлықты тұншықтыратын топан судың алғашқы белгісі. Сондықтан да қазіргі таңда әлем сарапшыларын дүркін-дүркін дабыл қағып, энергетикалық қуат шикізаттарына балама табу мәселесін күн тәртібіне батыл қойып отыр. Барған сайын адамзат үшін үлкен қауіпке айналып бара жатқан жаһандық жылыну процесін тежеу, электр энергиясын өндірудің негізгі көзі – көмірсутегі шикізатына балама мәселелері былтырғы жылы өткен 19-шы Дүние жүзілік мұнай конгресінде де ерекше күн тәртібіне қойылды. Мамандардың айтуынша, қазір көмірсутегі шикізатына балама ретінде қарастырылып отырған биоотын, жел және күн қуатынан алынатын энергия әлемдегі өндіретін электр қуатының 2 пайызын ғана құрайды. Сондықтан да бұл салада Қазақстан энергетикасы мамандарының алдында тұрған міндет ұшан — теңіз. Адам саны жеті миллиардқа жеткен әлемде энергетика сұранысы да артып отыр. Бірақ әдеттегі энергетиканың басты кейіпкерлері мұнай, көмір, табиғи газ сияқты қазынды энергетика көздері әрі шектеулі, әрі қымбат және қоршаған ортаны ластайды. Осы себепті жаһандық жылыну басым болып отырған ғаламшарымызда таусылмайтын және қоршаған ортаны ластамайтын, жаңартыла алатын энергетика көздері күн сайын алға шығып отыр. Атап айтсақ, Еуропа Одағы алдымыздағы он жылдың ішінде энергетиканың 20% жаңартыла алатын энергия көзінен алуды жоспарлауда.
Жаңартыла алатын энергия көбінесе тікелей немесе жанамалы түрде күннің әсерінен пайда болады. Күннің сәулесі немесе энергиясы жылыну және жарық мақсатында тұрғын үйлер мен әртүрлі ғимараттарда тікелей пайдаланылса, электр өндіру, суды жылыту, суыту және әртүрлі сауда мен өнеркәсіптік мақсаттарға жанамалы түрде қолданылады
Қазақстан су, жел, күн энергиясы сияқты электр қуатын өндірудегі балама қуат көздеріне бай елдердің бірінен саналады. Алайда, осы уақытқа дейін ішінара гидроэнергетика қуатын пайдаланудан басқа елімізде бұл бай балама қуат көздері іске қосылған жоқ. Оның басты бір себебі, еліміздің жер қойнауына энергетикалық шикізат көздерінің мол шоғырланып отырғанында жасыруға болмайды
Объяснение:
1.Бетің былғанса,су тазартады - Ашық рай. 3 жақ .Жекеше түрде.
2.Бөгемеңдер, жол беріңдер - Бұйрық рай. 2 жақ. Көпше түрде.
3. Ерлік белгі көрсеткісі келмеген, Қожантайдың өзіде ойға қала бастады - Шартты рай. 3 жақ. Жекеше түрде.
4.Осылар айта берсе екен, араласа берсе екен. Шартты рай. 3 жақ. Көпше түрде.
5.Көңілдегідей орындап шықса,жауынгерлерге де сыйлық берілсін - Шартты рай. 3жақ. Көпше түрде.
6. Асқар оянса, ұйқысы қанып, денесі сергіп қалған екен - Шартты рай. 3 жақ. Жекеше түрде.
7. Топырақ жұмсақ, майда болса, дән еркін өседі - Шартты рай. 3 жақ. Жекеше түрде.
8. Мұныңыз ілімге сәйкес келсе игі еді - Қалау рай. 3 жақ. Жекеше түрде.
9. Қарсыласуға, тіпті тоқтатып қоюға еркі бар - Қалау рай. 3 жақ. Жекеше түрде.
10.Сенің де айтқаның болсын - Бұйрық рай. 2 шақ. Жекеше түрде.