Денсаулық — табиғаттың ең қымбат сыйы. Күнделікті жұмыста жүргенде, деніміз сау болғанда, денсаулықтың қадірін біле бермейміз. Аздап ауырсақ, өзіміз білетін дәрі-дәрмектерді ішіп жазылып кетуге тырысамыз. Дәрігерге бара қоймаймыз. Шын мәнінде кез келген аурудың алдын алуға болады. Ол үшін не істеу керек? Ең алдымен, спиртті ішімдіктер мен темекі шегудің зиянын білген дүрыс. Темекі түтінінің құрамында 30-дан астам зиянды заттар бар. Әсіресе жас балалар мен қарттарға темекі тартуға болмайды. Бұл заттар қатерлі ісіктің пайда болуына тікелей себептер. Ішімдікке салынып кетуге болмайды. Ішімдікті жақсы көретін адамнан бақытсыздықтан басқа ештеңе күтуге болмайды. Лев Толстой: "Спиртті ішімдік адамның денсаулығын құртады, ең қорқыныштысы — адамның рухы мен ұрпағын жояды", -деген болатын. Денсаулық сақтаудың алдын алуға болады. Ол үшін дұрыс тамақтануға, уақытында демалуға, дене қимылымен айналысуға көп көңіл бөлу қажет. Әсіресе жасы ұлғайған адамдарға майлы тамақтарды көп жеуге болмайды. Оның орнына сүт, көкөніс тамақтарын пайдаланған дүрыс. Денсаулық сақтауда дұрыс тамақтаудың маңызы зор. Ал спортпен айналысу — денсаулықты жақсартады. Спорттың ең қарапайым түрі — жүгіру. Күн сайын таңертең үйдің маңайында, саябақта жарты сағатгай жүгіруе болады. Егер жүгіруге дәрігер рұқсат етпесе, таңғы таза ауада серуендеуге болады. Әр түрлі жаттығулар жасауға болады.
Автордың қазақ тарихындағы үлкен оқиғаны бір күнге сыйғыза алуы жұртшылық назарын кезінде өзіне аударды. Күн көтеріле басталған 4–5 адамның арасында болатын қақтығыс кеш бата аяқталады. Бірақ сол аз уақытқа сыйғызылған кейіпкерлер басынан үлкен оқиғалар өтеді. Екі түрлі сипатта екі офицер – Крейгель мен Иноземцев, екі түрлі сипатта екі көтеріліс басшылары – Төрехан мен Крейгель, делдалдау,
дүмшелеу оқыған жігіт – Сәруар мен Мұқағали.
Оқиға осы бес адамды бір-біріне қарама-қарсы қою арқылы өрбиді. Басқа жанама кейіпкерлер болғанмен, олар айрықша рөл атқармайды. Шығармада психологиялық диалог тәсілі басты орын алады. Көзқарастары екі түрлі адамның бір-бірімен сөз тартысы, ой қақтығысы, пікір қайшылығы терең психологиялық астармен жүргізіледі.
Он шақты жазалаушы (каратель) отрядпен Қазығұрт тауын жағалап келе
жатқан Иноземцев кенеттен шыға келген қазақтардың қолына түседі. Иноземцевтің дереу Қарала ат мінген аққұба шалға: «Ассалаумағалейкум» – деп сәлем
беріп, қолын ұсынғанына қарап, қазақ тіліне жетік және жөн-жосықты да білетіні бірден көзге түседі. Иноземцев Петербургтегі оқуын тастап, майданнан бас
Шал оның сәлемін алмайды, қамшысының ұшын ғана ұстатады. Бұл шал – Сәруардың әкесі Төрехан, көтерілісті ұйымдастырушы. Крейгель – офицер – тергеуші (следователь). Ол Иноземцевті құтқаруға барғанмен, кемпір-шалдан басқа ешкімді таппайды. Ауыл адамдарымен бірге Иноземцевті Мұқағалиға тапсырып, оны тасалау жерге көшіріп жіберген. Офицер Төреханды алып кетеді. Қара ала атты Крейгель мінеді. 21 жастағы Сәруар да Крейгельдің қолына түседі. Сәруар Иноземцевті қайтарса, Крейгель әкесін қайтаруы керек. Талап осы. Крейгель орталықтан жазалаушы отрядты тосып отыр.
Ең алдымен, спиртті ішімдіктер мен темекі шегудің зиянын білген дүрыс. Темекі түтінінің құрамында 30-дан астам зиянды заттар бар. Әсіресе жас балалар мен қарттарға темекі тартуға болмайды. Бұл заттар қатерлі ісіктің пайда болуына тікелей себептер. Ішімдікке салынып кетуге болмайды. Ішімдікті жақсы көретін адамнан бақытсыздықтан басқа ештеңе күтуге болмайды. Лев Толстой: "Спиртті ішімдік адамның денсаулығын құртады, ең қорқыныштысы — адамның рухы мен ұрпағын жояды", -деген болатын.
Денсаулық сақтаудың алдын алуға болады. Ол үшін дұрыс тамақтануға, уақытында демалуға, дене қимылымен айналысуға көп көңіл бөлу қажет. Әсіресе жасы ұлғайған адамдарға майлы тамақтарды көп жеуге болмайды. Оның орнына сүт, көкөніс тамақтарын пайдаланған дүрыс. Денсаулық сақтауда дұрыс тамақтаудың маңызы зор. Ал спортпен айналысу — денсаулықты жақсартады. Спорттың ең қарапайым түрі — жүгіру. Күн сайын таңертең үйдің маңайында, саябақта жарты сағатгай жүгіруе болады. Егер жүгіруге дәрігер рұқсат етпесе, таңғы таза ауада серуендеуге болады. Әр түрлі жаттығулар жасауға болады.
Объяснение:
Автордың қазақ тарихындағы үлкен оқиғаны бір күнге сыйғыза алуы жұртшылық назарын кезінде өзіне аударды. Күн көтеріле басталған 4–5 адамның арасында болатын қақтығыс кеш бата аяқталады. Бірақ сол аз уақытқа сыйғызылған кейіпкерлер басынан үлкен оқиғалар өтеді. Екі түрлі сипатта екі офицер – Крейгель мен Иноземцев, екі түрлі сипатта екі көтеріліс басшылары – Төрехан мен Крейгель, делдалдау,
дүмшелеу оқыған жігіт – Сәруар мен Мұқағали.
Оқиға осы бес адамды бір-біріне қарама-қарсы қою арқылы өрбиді. Басқа жанама кейіпкерлер болғанмен, олар айрықша рөл атқармайды. Шығармада психологиялық диалог тәсілі басты орын алады. Көзқарастары екі түрлі адамның бір-бірімен сөз тартысы, ой қақтығысы, пікір қайшылығы терең психологиялық астармен жүргізіледі.
Он шақты жазалаушы (каратель) отрядпен Қазығұрт тауын жағалап келе
жатқан Иноземцев кенеттен шыға келген қазақтардың қолына түседі. Иноземцевтің дереу Қарала ат мінген аққұба шалға: «Ассалаумағалейкум» – деп сәлем
беріп, қолын ұсынғанына қарап, қазақ тіліне жетік және жөн-жосықты да білетіні бірден көзге түседі. Иноземцев Петербургтегі оқуын тастап, майданнан бас
сауғалап, Ташкенттегі банкир әкесінің қолтығына тығылады. Арманы – полиция бастығы болу.
Шал оның сәлемін алмайды, қамшысының ұшын ғана ұстатады. Бұл шал – Сәруардың әкесі Төрехан, көтерілісті ұйымдастырушы. Крейгель – офицер – тергеуші (следователь). Ол Иноземцевті құтқаруға барғанмен, кемпір-шалдан басқа ешкімді таппайды. Ауыл адамдарымен бірге Иноземцевті Мұқағалиға тапсырып, оны тасалау жерге көшіріп жіберген. Офицер Төреханды алып кетеді. Қара ала атты Крейгель мінеді. 21 жастағы Сәруар да Крейгельдің қолына түседі. Сәруар Иноземцевті қайтарса, Крейгель әкесін қайтаруы керек. Талап осы. Крейгель орталықтан жазалаушы отрядты тосып отыр.