«Сауысқан мек көкек» ертегісіне жоспар құр
Ертеде сауысқан мен кӛкек бір орманды мекендепті. Олар ұялары болмай, ағаштың бұтақтарын паналап күнелтіпті. Көкек күнде ерте тұрып алып: «ұя керек», «ұя керек», - деп, көршілерінің мазасын кетіреді. Бір күні сауысқан көршісіне:
– Екеуіміз бірігіп бірік ұя істейік. Әуелі саған, содан кейін маған салармыз, - дейді.
Көкек:
– Менің ұя салатын қуатым да, құралым да жоқ. «Керек, керек» деп қақсай берсем, құстың бәрі ағайыным, көп болып көмектесіп, ұя салып берер, - деп келіспейді.
Сауысқан көкектің көмегін күтпей–ақ, ұя салуға кірісті. Ол ұясының қабырғаларын жас бұтақтармен таспалап, берік етіп өрді. Оны шыммен, өсімдік тамырларымен мықтап байланыстырды. Іші – тысын саз балшықтармен сылады. Кішкентай бұтақтардан құрастырып, қақпалы есік жасады. Ұяның астына мамықтан төсек төседі. Ал көкектің «керек, керек» деп қақсай – қақсай даусы қарлығып, тілі сақау болды. Ол кейінгі жылдарда «керек» дегендегі «р» - ды айта алмай, «керек» деудің орнына «көлек, көлек» дейді. Сондықтан жұрт оны кекетіп «көкек» деп атайтын болды. Сол көкектің күні бүгінге дейін өзімдікі деген ұясы да, үйіші де жоқ.
Қазақтың ұлттық дастарханында болатын негізгі тамақтардың түрлері: ет тағамдары, сүт тағамдары және нан тағамдары.
Айран. Қаймағы алынған немесе алынбай пісірлген сүтке азырақ су қосып ұйытылады. Ол- жеңіл және сусындық тағам.
Қуырдақ. Қуырдақ кез келген малдың етінен жасала береді. Қуырдаққа еттен басқа өкпе-бауыр қосып жасайды. Қуырдақтың түрлері көп: соғым қуырдағы, өкпе-бауыр қуырдағы, қарын қуырдағы.
Бауырсақ. Шай дастарханының басты асы – бауырсақ. Бауырсақ ең жоғары сапалы ұннан май, ашытқы қосып жасалады. Қазақтың ұлттық бауырсағы әр түрлі пішінде, үш-төрт бұрышты, сопақша, домалақ болады. Бауырсақтың түрлері көп. Мысалы: бармақ бауырсақ, жол бауырсақ, ши бауырсақ, ақ бауырсақ, той бауырсағы т.б.
Берілген сөз тірікестерін қатыстырып, шағын әңгіме құрау.
Әрбір ата – ана баласына өмірден көрген, білгенін айтып, тәрбиелеп отырады. Әдепті бала ата – анасының ақылына құлақ асып, адал болса, ата – анасы да бақытты болатын шығар, себебі баласының әдепті, тәрбиелі, саналы болып өсуі – әрбір ата – ананың арманы. Әдетте, ата – ананын тыңдайтын балалар, сабаққа да тиянақты қарап, мұқият дайындалады, оқу озаты болады. Сабақты жақсы оқып, қалаған мамандық иесі болғаннан кейін де адал еңбек етіп, өз нанын тауып жейді. Еңбекқор болып, жұмысын жақсы істесе, еңбектегі табысы да көп болмақ.