«Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстан. ЭКСПО-2017» бөлімі бойынша қалыптастырушы бағалау Оқу мақсаты 9.3.5.1 Оқылым және тыңдалым материалдары бойынша автордың негізгі ойын сақтай отырып, перифраз тәсілдері арқылы жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу
Бағалау критерийі Білім алушы
Перифраз тәсілдерін қолданып, жинақы мәтін жазады
Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану
Тапсырма
Мәтінді түсініп оқыңыз. Автордың негізгі ойын сақтай отырып, перифраз тәсілдері арқылы мәтінді ықшамдап, жинақы мәтін жазыңыз.
ЭКСПО-2017 көрмесі қалай өтті?
«Тойдың болғанынан боладысы қызық» демекші, «ЭКСПО, ЭКСПО» деп жүргенімізде ЭКСПО да өтті. Иә, ол қалай өтті? Халықаралық маңызы ерекше көрмені өткізу барысында қандай дайындық қамы жасалды? Не істеді? Не істелінді? Біз осы сауалдарға жауап іздейміз.
ЭКСПО көрмесін өткізу барысында барлығы 647 мәдени шара ұйымдастыруды жоспарланған болатын. Барлық іс-шаралар бекітілген мерзімде ұйымдастырылып, қала тұрғындары мен қонақтарының назарына ұсынылған. ЭКСПО-ға дайындық штабының жұмысы негізгі бес бағыт бойынша жүргізілді. Олар: құрылыс нысандарын уақытында аяқтап, пайдалануға беру, көлік және инженерлік инфрақұрылым, шетелден келген қонақтарды қарсы алу, қаланы мерекелік безендіру, мәдени және спорттық шараларды ұйымдастыру; қоғамдық көліктің қозғалыс бағытының сызбасын даярлау; қажетті азық-түлікпен қамтамасыз ету; елге келген туристердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
Көрме өз жұмысын бастағалы бері Астанаға 2,1 миллион адам келген. Оның 1,4 миллионы – шетелден келген туристер. Темір жол бекеттерінің қызметіне сұраныс – 60 пайызға, әуежай қызметіне – 70 пайызға, туристік операторлардың жұмысына сұраныс 78 пайызға артты. Қала қонақтары үшін ақпарат беретін алты дүңгіршек іске қосылып, үш тілде қызмет көрсетіп жатты. Сондай-ақ, туристер үшін Welcometoastana интернет-порталы ашылды. Үш айдың ішінде оның тұрақты қолданушыларының саны 20 мыңды құраса, барлығы 95 мың адам кіріп көрген екен.
Астана қаласындағы төтенше жағдайлардың алдын алу үшін ситуациялық орталық ашылған еді. Оның көмегімен көшелерге бейнебақылау камераларын орнату арқылы қылмыс деңгейін төмендетуге жол ашылды дейді аталмыш орталық қызметкерлері.
Осынша ауқымды шара аясында азық-түлікпен қамтамыз ету мәселесінің де туындауы ықтимал еді. Алдын ала болжам бойынша, көрмеге келетін қонақтардың есебінен азық-түлікке деген сұраныс 20-30 пайызға артып, қалаға күн сайын 1500 тонна азық-түлік әкеліне бастады. Жаңадан базарлар желісі құрылды. Баға тұрақтылығын бақылауда ұстау үшін «Кенмарт», «Астықжан» сауда үйлеріне 300 миллион теңге көлемінде қарыз берілді. Сөйтіп аталған сауда үйлері 49 азық-түлікке өз бағаларын қойған. Ол жыл соңына дейін сақталды. Бұл шаралар азық-түлікке деген сұраныстың 30 пайыздан 80 пайызға өсуіне қарамастан, бағаны тұрақты ұстап тұруға мүмкіндік берді.
Астана қаласы әкімдігінің мәліметтеріне сүйенсек, ЭКСПО көрмесін өткізуге байланысты ұзындығы 23,4 шақырым 11 көше салынып, 17,6 шақырым жолға жөндеу жұмыстары жүргізілді. Көрме аймағын жылумен және электр жүйесімен қамтамасыз ету үшін 50,2 шақырымдық жылу жүйелері, 25 585 шақырым электр желісі, үш электрмен қамтамасыз ету жүйесі, «Жаңа жол» қосалқы электр станциясы салынды. Одан бөлек, қала қонақтарының саны артуына байланысты жаңадан жеті Shuttle Bus автобусы қосылды. Ол ЭКСПО көрмесі мен қала сыртындағы ауылдардың арасында қатынап, жолаушыларды тасымалдап жүрді. Қаланың 142 қоғамдық көлігі күн сайын 55 мың жолаушыны тасымалдаған. Қала тұрғындары осы қоғамдық көліктер мен олардың қозғалыс бағытын
көрме аяқталған соң да, қала тұрғындары үшін қызмет көрсетуін жалғастыра беруін сұрап, диспетчерлік орталыққа өтініштерін білдірген соң, ол мәселе де шешілді.
Мыңдаған меймандарға көрсетілетін медициналық көмектің де сапасының жоғары болуы – басты мәселенің бірі болды. Бұл ретте медициналық қызмет көрсететін жедел штаб құрылды. Көрме аймағында жеті медициналық бөлім мен медициналық орталық жұмыс істеді. Қала бойынша жеті қалалық медициналық мекеме мен жеті республикалық клиника қызмет көрсетті. Жедел жәрдем қызметінің жаңа Орталық станциясы ашылды.
Ауқымды шараның сәтті өтуі – ұйымдастырудағы ұсақ-түйек детальдардан басталатыны белгілі. Соның ішінде еріктілер еңбегінің жұмысы айрықша. Ұлттық компанияның еріктілерінен бөлек, қаладан 510 ерікті жиналды. Олар күн сайын әуежайдан, бекеттерден туристерді күтіп алу мен түрлі іс-шараларды ұйымдастыру сынды жұмыстарға белсене араласты. Көрме аяқталған соң, еріктілердің белсенділері арнайы қала әкімшілігі тарапынан марапатталды.
Дескриптор Білім алушы
Автордың негізгі ойын сақтай отырып, мәтінді түсініп оқыңыз.
Мәтінді түсініп оқиды, негізгі ақпараттарды табады;
1
1
Ықшамдалған мәтіннің құрамына күрделі сөйлемдерді қолданады - бірнеше жай сөйлемді бір құрмалас сөйлемге немесе құрмалас сөйлемдерді жай сөйлемдерге айналдырады;
3
-асты сызылған сөздерді синонимдермен алмастырады;
2
перифраз тәсілдері арқылы мәтінді ықшамдап, жинақы мәтін жазыңыз. - мәтіндегі негізгі ойды ықшамдайды.
2
Сауатты жазу 1
Барлығы 10
. Они вкладывают в нас свои знания и часть своей души. Поэтому у меня и нет одного любимого учителя. Я считаю, что все учителя – любимые. Я и мои одноклассники понимаем, как трудно нас наставлять и воспитывать. Но учителя с честью, достоинством и гордостью выполняют свой долг. И мы им за это благодарны.
The teacher helps to enter adult life, teaches respect, love of neighbor, eternal values, invests moral concepts in the souls of his disciples. The talent of the teacher lies in the ability to transfer knowledge to another and the ability to make hard things easy. A teacher must be born. It needs to be brought up to educate others. I think we cannot say that this or that teacher has made a great contribution in your life, it would sound ungrateful. Every teacher is a good magician, working miracles on our eyes, which we force of habit not to notice
. They invest in your knowledge of his soul. So I don't have one favorite teacher. I believe that all teachers favorite. I and my classmates understand how difficult it is to instruct us and educate. But teachers with honor, dignity and pride in performing their duties. And we're grateful for that.
Мұғалімі көмектеседі кіруге үлкен өмірге үйретеді, құрмет, сүйіспеншілік, жақынға, мәңгілік құндылықтарға салады адамгершілік ұғымы туралы жан сынып оқушылары қатысты. Талант мұғалімдер жасалады берудегі білім беруге және басқа берудегі ауыр жұмыстарды жеңілдете. Мұғалім әкелді. Ол болуы тиіс, деп хабарлады тәрбиелеу үшін басқа. Менің ойымша, біз айта алмаймыз, бұл немесе сол мұғалім үлкен үлес қосты твою жизнь, бұл еді шырқалды неблагодарно. Әр мұғалім-бұл мейірімді сиқыршы, творящий ғажайыптары көз алдымызда, біз күшіне әдеттер жоқ байқау
. Олар инвестиция құюда және өз білімін жан-тәнімен. Сондықтан менің бір сүйікті мұғалімдері. Менің ойымша, мұғалімдер, сүйікті. Мен және менің сыныптастарым түсінеміз, қалай қиын біз наставлять және тәрбиелеу. Бірақ мұғалімдер абыроймен, лайықты және мақтанышы орындайды парызын. Біз алғыс айтамыз.