Тапсырма 1. Мәтінді мұқият оқып, тақырыбын анықтаңыз, «Астана - ел жүрегі» деген пікірді
дәлелдейтін жолдарды іріктеңіз.
Елімнің жүрегі - Астана
Жер бетіндегі әрбір адам өз елінің елордасын мақтан тұтады. Біздің
мақтанышымыз Сарыарқа төсіне қанат жайған шырайлы шаһар. Астанамыз жыл
санап көркейіп, гүлденіп, ажарланып келеді. Келбеті де асқақ, айбарлы. Өзге жұрт
қызыға, қызғана қарайды. Тамсанып, таңдай қағады,
Астана бүгін оскелең қала. Кемел де келісімді ойлардың, ізгі ниет пен игі
тілеудің қаласы, Есілдің мәрмәр жағалауынан заулім ғимараттар салуға да, қаланың
орталық бөлігінде еуропалық үлгідегі шағын орамдар тұрғызуға да орын жетерлік.
Астана – Қазақ елі болашағының қаласы, Мәдениеттің ошағы, ғылым мен білімнің
ордасы. Еліміздің көгілдір туы желбіреген тәуелсіздігіміздің ордасы. Жаңа
Астанамыздың құрылысы - жас мемлекетіміздің жасампаздыққа ұмтылысының, бүкіл
қоғамымыздың жаңаруының ерекше символына айналған құбылыс. Адамзат
тарихында астанасын жаңғыртқан мемлекеттер жетерлік. Біз жаңа ғасырға, жаңа
мыңжылдыққа өркениетті ұлт ретінде, тарих сахнасына егеменді ел ретінде ендік.
Әлемдік қауымдастықтың көшіне жеке керуен болып қосыгдық. Тауелсіздігіміздің
айғағындай, елдігіміздің белгісіндей, алтын күндей Елтаңбамызды, желбіреген көк
байрағымызды көргенде, әуелеген Әнұранымызды естігенде бойыңды ерекше бір
асқақ азаматтық сезім билейді. Бұны көру, сезінудің өзі бір бақыт, маңдайға біткен
бақ. Аз уақыттың ішінде көркейіп, түрленіп, тоуелсіздігіміздің түлегі, Отанымыздың
жүрегі - Астанамыз да елдігіміздің жаңа беттерін ашқандай, тәуелсіздігімізді әйгілеп
тұр. Жастарымызды болашаққа бастайтын бас қаламыз, арман қала - жас қаламыз -
онер, білім мен мәдениеттің, ғылымның ордасына айналуда.
мен екеуінің де пікірі дұрыс деп ойлаймын. өйткені бір нәрсеге үйренген соң басқа нәрсеге қызығасын. Әлібек ауылда тұрғандықтан ол жерде жер үйлер ғимараттар аз ,мүмкін жоқта шығар . сондықтан ол қалаға биік үйлерге, әртүрлі қызықты дүкендерді көргісі келеді. ал Ернұр қалада тұрғанліқтан ауылдың керемет табиғатын , ауасын ,таза бұлақты армандайды. қымыз , қаймақ т.б тамақтардың дәмін білгісі келіп тұрады. Сондықтан екеуі жарты ай қалада ал жарты ай ауылда болғаны дұрыс болады.
Объяснение:
басындарш
Қазақ халқына кеңінен танымал көркем жырлар өте көп. Солардың бірі — «Қыз Жібек» жыры. Бұл жырдың негізгі тақырыбы қазақ халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпы, дүниеге деген көзқарасы, ұғымы . «Қыз Жібек» жыры қазақ халқының сол кездегі көшпенділігін білдіреді, сондай-ақ
салт- дәстүр орнаған қоғамда туып-өскен адамның көзқарасы қандай екенін көрсетеді.
Лиро-эпостық яғни махаббат жырларында негізінен батырлық, ерлікті жырлаудан гөрі, екі жастың арасындағы шынайы махаббат, халықтың әдет-ғұрпы , салт-дәстүрі көбірек суреттеледі екен. «Қыз Жібек» жыры да солардан кенде емес. Солардың бірі «Қыз көру» (салт). Кейде «қыз таңдау» деп те аталады. Салт бойынша белгілі кісілердің балалары немесе өнерпаздар , сал-сері жігіттер өзіне лайық қыздарды ел ішінен өздері таңдаған. «Пәлен жерде жақсы қыз бар» дегенді естіген жар таңдаған жігіттер өнерлі дос-жолдастарын ертіп қыз аулына барады. Қазақта «Қызды кім көрмейді, қымызды кім ішпейді» деген мақал қыз іздеген жігіттерге жол ашады.
«Бата аяқ» (салт) Құда болған кісі екі жақтың келісімінен кейін жігіт әкесі қыз аулына келіп «бата аяқ » өткізеді. Кейде мұны «сырға тағар» деп те атайды. Осы жолы екі жақ тойды өткізу мерзімі, кәде-жора, қалың мал жөнінде келіседі. Мұны бата, келісуді «баталасу» дейді . Айтыс (дәстүр, өнер) Айтыс - әдебиет жанры болғанымен, ертеден қалыптасқан халықтық дәстүрдің үлкен түрі. Ойын , той, ас, қыз ұзату, келін түсіру сияқты қазақ тойларына жүйрік ат, білекті палуандармен бірге айтыс ақындары да қатысып, олар айтыс арқылы той қызығы мен мәртебесін көтере түскен.
Поэманың екінші бөлігінде ақын Жібекті жаңа рольде көрсеткенде, оның ескі әдет-ғұрыптың бірде-бір әрпін бұзбайтын мүләйім жан ретінде суреттейді. Бұл жағдай Жібектің қара басының қамы үшін ғана емес, ең алдымен елін қоршап алған қалың жау-қалмақтардан құтылудың тура жолы.
Әмеңгерлік (салт) Халқымыздың бұрынғы салты бойынша күйеу қайтыс болғанда оның жесірі "ерден кетсе де, елден кетпек жоқ", "аға өлсе, іні мұра" деген қағидамен әмеңгерлік жолмен күйеуінің аға не інісінің біреуіне өзінің таңдауы бойынша тұрмысқа шығады.
Бата (бата беру, бата алу) ( дәстүр ) Бата - ақ тілеудің белгісі. Ол кез-келген жерде айтыла бермейтін қасиетті ұғым. Ең жақсысын халық "ақ бата" деп қастерлейді Теріс бата. Бұл - бата деп айтылғаны болмаса, қарғыстың қатты, жазаның өте ауыр түрі. Мұндай бата сенімді ақтамаған, өзіне қолы, тілі тиген баласына әкесінің қолын теріс жайып берген батасы. Осы жырда бар теріс бата беремін деген салт...
Арыздасу (ғұрып). Бұл өмірден өтіп бара жатқан адам соңғы сағатында туған-туысқандарымен, бала-шағасымен соңғы рет тілдесіп, олармен қоштасады. Қатесі болса, кешу сұрайды. Өсиетін, арманын айтады. Бүкіл ел-жұртымен, туған елімен қоштасады Сүйінші (салт) Қуанышты хабар хабар жеткізушіге үй иесі «қалағаныңды ал» дейді немесе оған риза болатындай сыйлық ұсынады. Бұл шын қуанудың , ризалықтың белгісі.
Қорыта айтқанда, белгілі ғалым, зерттеуші Р.Бердібаев жырға өзінің мынадай әділ бағасын береді. «Қыз Жібек» — қазақ халқының даналығы туғызған асыл жырлардың бірі. Мұны эпиакалық суреттеу өнерінің ең жетілген кемес нұсқасы десе де болады.