Шоқан (Мұхаммедханафия) Шыңғысұлы Уәлиханов – XIX ғасырдың екінші жартысында қазақ даласында туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің алғашқы және талантты өкілдерінің бірі. Қазақтың әр алуан ғылым көкжиегінде өшпес із қалдырған мәңгі жарық жұлдыздар шыңында қазақ ұлтының абзал перзенті Шоқан Уәлиханов бар. Оның философия, этнография, тарих, экономика, фольклор, әдебиет теориясы жайлы құнды-құнды еңбектері мен пікірлері ұлттың тұтас құндылығына бағалауға тұрарлық шығармалар.
Шоқанның алғашқы жазып алған шығармаларының ішінде «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жыры болған.
1855 жылы Шоқан Орталық Қазақстанды, Жетісу мен Тарбағатайды аралап, қазақ халқының тарихы мен әдет-ғұрпы, діни ұғымдары жайында материал жинап қайтады. Осыдан кейін ол «Тәңір (құдай)», «Қазақтардағы шамандықтың қалдығы» деген еңбектерді жазады.
1857 жылы тағы да қырғыз елінде болады. Осы сапарлар барысында «Жоңғария очерктері», «Қырғыздар туралы жазбалар», «Қазақтың халық поэзиясының түрлері туралы», «Ыстықкөл сапарының күнделіктері», «Қытай империясының батыс провинциясы және Құлжа қаласы» атты еңбектерін жазып шығады.
Әдебиет мәселелері жөнінде Шоқан – сол кездің өзінде – ақ көп тың пікірлер айтқан ғалым. «Қазақ халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегіне тоқталатын болсақ, мұнда Шоқан халықтың әдебиетіне оның қоғамдық, әлеуметтік өмірімен тығыз байланыстыра қарайды.
Тіл сөйлеу үшін қажет. Ол қарым-қатынас құралы. Адамдардың өз ойын айтып жеткізу-тіл арқылы жүргізіледі.
Мен өз ана тілімді жақсы көремін. Әр мемлекеттің өз ана тілі болады.Біздің ана тіліміз -қазақ тілі.Қазақ тілі- өте бай, көркем тілдердің бірі. Ақын-жазушыларымыздын бізге мұра етіп қалдырған "Ана тілі"туралы өлең-жырлардында тілге деген құрмет пен сүйіспеншілігін көруімізге болады . Өз тілінді білгенің өз ұлтына дегн құрметін. Қазіргі кезде біздің елбасымыз ана тілімізге көп көңіл бөліп отыр.Барлық құжаттар ана тілімізде жазылып, басылуда.Тілі бардың тіріде ақысы кетпейді деп босқа айтылмағанын ұғуымызға болады.
Қорыта айтатын болсақ Тіл бізге өте қажет.Өз ана тілімізді құрметтеп, тек ана тілімізде сөйлеуіміз қажет. Тіл мәртебесі- ел мәртебесі деп босқа айтылмаған.
Шоқан Уәлихановтың зерттеу еңбектері.
Шоқан (Мұхаммедханафия) Шыңғысұлы Уәлиханов – XIX ғасырдың екінші жартысында қазақ даласында туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің алғашқы және талантты өкілдерінің бірі. Қазақтың әр алуан ғылым көкжиегінде өшпес із қалдырған мәңгі жарық жұлдыздар шыңында қазақ ұлтының абзал перзенті Шоқан Уәлиханов бар. Оның философия, этнография, тарих, экономика, фольклор, әдебиет теориясы жайлы құнды-құнды еңбектері мен пікірлері ұлттың тұтас құндылығына бағалауға тұрарлық шығармалар.
Шоқанның алғашқы жазып алған шығармаларының ішінде «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жыры болған.
1855 жылы Шоқан Орталық Қазақстанды, Жетісу мен Тарбағатайды аралап, қазақ халқының тарихы мен әдет-ғұрпы, діни ұғымдары жайында материал жинап қайтады. Осыдан кейін ол «Тәңір (құдай)», «Қазақтардағы шамандықтың қалдығы» деген еңбектерді жазады.
1857 жылы тағы да қырғыз елінде болады. Осы сапарлар барысында «Жоңғария очерктері», «Қырғыздар туралы жазбалар», «Қазақтың халық поэзиясының түрлері туралы», «Ыстықкөл сапарының күнделіктері», «Қытай империясының батыс провинциясы және Құлжа қаласы» атты еңбектерін жазып шығады.
Әдебиет мәселелері жөнінде Шоқан – сол кездің өзінде – ақ көп тың пікірлер айтқан ғалым. «Қазақ халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегіне тоқталатын болсақ, мұнда Шоқан халықтың әдебиетіне оның қоғамдық, әлеуметтік өмірімен тығыз байланыстыра қарайды.
Тіл сөйлеу үшін қажет. Ол қарым-қатынас құралы. Адамдардың өз ойын айтып жеткізу-тіл арқылы жүргізіледі.
Мен өз ана тілімді жақсы көремін. Әр мемлекеттің өз ана тілі болады.Біздің ана тіліміз -қазақ тілі.Қазақ тілі- өте бай, көркем тілдердің бірі. Ақын-жазушыларымыздын бізге мұра етіп қалдырған "Ана тілі"туралы өлең-жырлардында тілге деген құрмет пен сүйіспеншілігін көруімізге болады . Өз тілінді білгенің өз ұлтына дегн құрметін. Қазіргі кезде біздің елбасымыз ана тілімізге көп көңіл бөліп отыр.Барлық құжаттар ана тілімізде жазылып, басылуда.Тілі бардың тіріде ақысы кетпейді деп босқа айтылмағанын ұғуымызға болады.
Қорыта айтатын болсақ Тіл бізге өте қажет.Өз ана тілімізді құрметтеп, тек ана тілімізде сөйлеуіміз қажет. Тіл мәртебесі- ел мәртебесі деп босқа айтылмаған.