Тапсырма: синтаксистік талдау жаса. Барлығымыз да ұлы достықтың нұрлы сәулесіне бөленіп келеміз.
Бұл достықтан ешқашан да айнымаймыз. Бұл достық ұлы еліміздің
күшін тасытып, адамдарымызды жаңа, батыл істерге ұмтылдыратын
шабытты жігермен қанаттандырып келеді. Бұл істердің ұлылығы
қазіргі заманға және ғаламшардағы ең таңдаулы адамдар көздеген
басты мақсатқа лайықты.
Менің сүйікті — өлкем, әрине, ол мысты қала — Жезқазған. Мен Жезқазғанда туып, өстім. Енді, Жезқазғандық болып қаламын. Бұл қала, жалпы маған қатты ұнайды. Жезқазғаннан ұлағатты ұстаздар да, күміс-көмей әншілер де, мың бұралған бишілер де туып-өсіп , жетілген, білімдерін шыңдаған. Мен бұл қаланы мыс шаһары, мыстың отаны десем артық айтпаймын.Туған жердей — жер болмас,туған елдей — ел болмас, — деген мақал есіме түсіп отыр. Мен осы мақалға байланысты бір оқиға айтып кетейін. Мен жақында Астана қаласына бардым. Үш күннен кейін қайттым. Туған жердің құдіреті күшті екен. Мен сондай қатты сағынып қалыппын. Жезқазғанның әрбір топырағын, әрбір тасын сағыныппын.
Енді, біз Жезқазғанның тарихына көз жүгіртсек. Менің көрікті де әдемі өлкем 1954 жылы құрылған болатын. Аумағы 1,8 мың шаршы километр ұлан-байтақ жерді алып жатыр. Осыдан 3000 жыл бұрын Жезқазғанның мысты өңір екені белгілі болған. Бұған куә болған ашық жұмыстар кесіндері мен балқыту пештері дәлел бола алады. Бұрынғы кен қазушылар жер қойнауынан 2 миллион тоннадан аса жоғары сапалы мыс кенін шығарған,-екен.Уақыт өткен сайын мұндай өндірулер азайған.Сонау жылдардан халықтың жадында сақталып, бүгінге дейін жеткен жергілікті жер атауы- Жезқазған. Міне қаламның осындай кішкене тарихы бар. Сондай-ақ мен және басқа да Жезқазғанның жастары қаламызды болашақта көркейтеміз,-деп сенеміз.Енді, мысты қаламды жан тәніммен сүйетінімді мына өлең жолдарымен өрнектегім келеді: Жезқазған мысты мекен туған жерім,
Тарихи шежіресі қонған жерім.
Өзіңдей шаһарыммен мақтанамын,
Әлемге танымал болған кенің.
Бұл поэмада Баян есімді батыр туралы айтылады. Ол Абылай ханның аламаны болған. Аламандықта Батыр Баян бір сұлу қалмақ қызды тұтқынға алды. Басты кейіпкер қалмақ қызына ғашық болды, алайда қыздың жағынан мұндай сезім болған жоқ. Бұл қалмақ қыздың есімі Құралай болып табылады. Құралай Баянның інісі Батыр Ноянды сүйгендіктен ол екеуі қыздың отанына қашады. Батыр Баян бұл істі туған жерді сату деп есептегендіктен, олардың артынан қуды. Оларды қуып жеткеннен соң Баян туған інісін оқпен атып, сүйген қызын да аттан құлатты. Ал кейін, оларды өлтіргеннен соң Баян мұны олардың ісін сатқындық ретінде санағандықтан емес, махаббаттың кесірінен істегендігін түсінеді. Ол өз кінәсін түсінгеннен соң жылап, Құралай мен Ноян екеуін бірге жерлейді. Содан кейін Батыр Баян Абылай ханның рұқсатын алмағандығына қарамай, қалмақтарға 100 қазақ жігіттермен аттанды және сол шайқас нәтижесінде Батыр Баян қайтыс болды.
Объяснение:
мысалга Батыр Баян поэмасын алдым хз дурыс па