Ұлы Жібек Жолы – Қытай жерінен басталып, Қиыр Шығыс пен Еуропа елдеріне беттеген керуен жолы. Бұл жолдың басым бөлігі Орта Азия мен Қазақстан жерінің үстімен өтті. Жібек Жолы б.з.д III ғасырда сауда магистралі ретінде пайда болып, XVI ғасырға дейін қызмет етті. Жібек Жолының бойында орналасқан көне қалалар бірталай соғыс, өрт, аштық, апат-ойрандардың куәсі болды. Ұлы Жібек Жолы арқылы тек сауда жүйесі дамып қана қоймай, Шығыс пен Батыс өркениеті тоғысып, мәдениет және дипломатиялық қарым-қатынас орнады. VI-VII ғасырларда Қытайдан бастау алған керуен Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан даласын кесіп өтетін. Отырар, Тараз, Сайрам (Испиджаб ), Түркістан (Яссы), Суяб, Баласағұн секілді көне қалалар тек сауда ғана емес, мәдениет және ғылым орталықтары болды.
Ертеде Тараз қаласындағы сауда базарын көргендер «Тараз базары – әлем айнасы» дейтін. Себебі бұл жақта кез келген дүниені айырбастауға, сату мен сатып алуға болатын. Мыстан жасалған тұрмыстық бұйымдар мен қару-жарақтар, киім-кешек пен ер-тұрмандар саудаға түсетін. Отырар алқабына жүз елуден астам кішкентай қалалар кіретін. Бұл елді мекен қорған сарайларға бай болатын. Саудамен қатар, бұл аймақта білім мен ғылым саласы дамыды. Түркістан (Яссы) ертеден «екінші Мекке» деп аталып кеткен. Бүгінгі таңда көне қала әлемдік туризм орталығына айналды. Суяб пен Баласағұн қалаларында жыл сайын кең көлемде сауда жәрмеңкелері өткізілетін. Әртүрлі елден жиналған саудагерлер бас қосып, сауда қарым-қатынасын орнататын.
2. Берілген ақпараттардың ішінен мәтін мазмұнына сай келетін 2 дұрыс тұжырымды анықтаңыз.
Ақпараттар Дұрыс Бұрыс
Көне Түркістан қаласы қазір туризм аймағы
Жібек жолы - Батыс пен Шығыстың арасын жалғаған сауда жолы
Отырар базарларында тауарларды сатуға айырбас жасауға болады
3. Қазақтың ұлттық ойындары
А) шахмат
Ә) тоғызқұмалақ
Б) дойбы
4. Үстеуді мағынасына қарай дұрыс сәйкстендіріңіз
Кімде болса, қазақша шапшаң сөйлей алмайды Мезгіл үстеу
Спортшылар күні бойы жаттығу залында жаттығады Сын қимыл үстеу
Автокөлікке кейін шегінуге тура келді Мекен үстнос , яносом написал. я
Характеристика Февронии. Героиня повести —1 дева Феврония. Она мудра народной мудростью. Первое появление в повести девушки Февронии запечатлено в зрительно отчётливом образе. Её находит в простой крестьянской избе посланец муромского князя Петра, заболевшего от ядовитой крови убитого им змия. В бедном крестьянском платье Феврония сидела за ткацким станком и занималась «тихим» делом -— ткала полотно, а перед нею скакал заяц, как бы символизируя собой слияние её с природой. Её вопросы и ответы, её тихий и мудрый разговор ясно показывают, что «рублевская задумчивость» не бездумна. Феврония изумляет посланца своими вещими ответами и обещает князю. Сведущая в целебных снадобьях, она излечивает князя. Несмотря на социальные препятствия, князь женится на крестьянской девушке Февронии. Чванливые жены бояр невзлюбили Февронию и требуют её изгнания.
Феврония загадывает мудрые загадки и умеет без суеты разрешать жизненные трудности. Она не возражает врагам и не оскорбляет их открытым поучением, а прибегает к иносказанию, цель которого — преподать безобидный урок: ее противники сами догадываются о своих ошибках. Она творит чудеса походя: заставляет за одну ночь расцвести в большое дерево воткнутые для костра ветви. Её животворящая сила распространяется на всё окружающее. Крохи хлеба в её ладони превращаются в зёрна благоуханного ладана. Ум, благородство и кротость Февронии преодолеть все враждебные действия её сильных противников. В каждой конфликтной ситуации противопоставляется высокое человеческое достоинство крестьянки низкому и корыстному поведению еёе высокородных противников. Феврония использовала данную ей мудрость не для себя, а для своего мужа. Она вела его в делах, в том числе и государственных, была ему настоящей Феврония Же не заставляла князя делать то, что хотела она. Мудрая жена — всегда радость для своего мужа и для окружающих. Феврония, как мы знаем, прославила и возвысила своей мудростью и себя, и своего мужа, Петра. Существует такое изречение, что семейная жизнь — эго корабль и капитан на нем — муж, но всё это огромное судно находится в руках у жены. Таким образом, куда она повернёт руль, туда и поплывёт корабль, а она может повернуть его в сторону тихого и спокойного моря, а может — в сторону рифов. «Мудрая жена устроит дом свой, а глупая разрушит его своими руками». (Притча 14,1) Феврония скончалась в 1228 году в один день со своим супругом. Оба они, согласно завещанию, положены в одном гробу. В 1547 году память их установлено праздновать «в Муроме повсюду» июня в 25-й день. Мощи святого князя Петра и святой княгини Февронии почивают под спудом в одной раке в Муромском соборном храме.
6- сынып
1. Төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
Ұлы Жібек Жолы – Қытай жерінен басталып, Қиыр Шығыс пен Еуропа елдеріне беттеген керуен жолы. Бұл жолдың басым бөлігі Орта Азия мен Қазақстан жерінің үстімен өтті. Жібек Жолы б.з.д III ғасырда сауда магистралі ретінде пайда болып, XVI ғасырға дейін қызмет етті. Жібек Жолының бойында орналасқан көне қалалар бірталай соғыс, өрт, аштық, апат-ойрандардың куәсі болды. Ұлы Жібек Жолы арқылы тек сауда жүйесі дамып қана қоймай, Шығыс пен Батыс өркениеті тоғысып, мәдениет және дипломатиялық қарым-қатынас орнады. VI-VII ғасырларда Қытайдан бастау алған керуен Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан даласын кесіп өтетін. Отырар, Тараз, Сайрам (Испиджаб ), Түркістан (Яссы), Суяб, Баласағұн секілді көне қалалар тек сауда ғана емес, мәдениет және ғылым орталықтары болды.
Ертеде Тараз қаласындағы сауда базарын көргендер «Тараз базары – әлем айнасы» дейтін. Себебі бұл жақта кез келген дүниені айырбастауға, сату мен сатып алуға болатын. Мыстан жасалған тұрмыстық бұйымдар мен қару-жарақтар, киім-кешек пен ер-тұрмандар саудаға түсетін. Отырар алқабына жүз елуден астам кішкентай қалалар кіретін. Бұл елді мекен қорған сарайларға бай болатын. Саудамен қатар, бұл аймақта білім мен ғылым саласы дамыды. Түркістан (Яссы) ертеден «екінші Мекке» деп аталып кеткен. Бүгінгі таңда көне қала әлемдік туризм орталығына айналды. Суяб пен Баласағұн қалаларында жыл сайын кең көлемде сауда жәрмеңкелері өткізілетін. Әртүрлі елден жиналған саудагерлер бас қосып, сауда қарым-қатынасын орнататын.
2. Берілген ақпараттардың ішінен мәтін мазмұнына сай келетін 2 дұрыс тұжырымды анықтаңыз.
Ақпараттар Дұрыс Бұрыс
Көне Түркістан қаласы қазір туризм аймағы
Жібек жолы - Батыс пен Шығыстың арасын жалғаған сауда жолы
Отырар базарларында тауарларды сатуға айырбас жасауға болады
3. Қазақтың ұлттық ойындары
А) шахмат
Ә) тоғызқұмалақ
Б) дойбы
4. Үстеуді мағынасына қарай дұрыс сәйкстендіріңіз
Кімде болса, қазақша шапшаң сөйлей алмайды Мезгіл үстеу
Спортшылар күні бойы жаттығу залында жаттығады Сын қимыл үстеу
Автокөлікке кейін шегінуге тура келді Мекен үстнос , яносом написал. я
Феврония загадывает мудрые загадки и умеет без суеты разрешать жизненные трудности. Она не возражает врагам и не оскорбляет их открытым поучением, а прибегает к иносказанию, цель которого — преподать безобидный урок: ее противники сами догадываются о своих ошибках. Она творит чудеса походя: заставляет за одну ночь расцвести в большое дерево воткнутые для костра ветви. Её животворящая сила распространяется на всё окружающее. Крохи хлеба в её ладони превращаются в зёрна благоуханного ладана. Ум, благородство и кротость Февронии преодолеть все враждебные действия её сильных противников. В каждой конфликтной ситуации противопоставляется высокое человеческое достоинство крестьянки низкому и корыстному поведению еёе высокородных противников. Феврония использовала данную ей мудрость не для себя, а для своего мужа. Она вела его в делах, в том числе и государственных, была ему настоящей Феврония Же не заставляла князя делать то, что хотела она. Мудрая жена — всегда радость для своего мужа и для окружающих. Феврония, как мы знаем, прославила и возвысила своей мудростью и себя, и своего мужа, Петра. Существует такое изречение, что семейная жизнь — эго корабль и капитан на нем — муж, но всё это огромное судно находится в руках у жены. Таким образом, куда она повернёт руль, туда и поплывёт корабль, а она может повернуть его в сторону тихого и спокойного моря, а может — в сторону рифов. «Мудрая жена устроит дом свой, а глупая разрушит его своими руками». (Притча 14,1) Феврония скончалась в 1228 году в один день со своим супругом. Оба они, согласно завещанию, положены в одном гробу. В 1547 году память их установлено праздновать «в Муроме повсюду» июня в 25-й день. Мощи святого князя Петра и святой княгини Февронии почивают под спудом в одной раке в Муромском соборном храме.