Поступ вясны Гамаленьку, але з кожным днём усё см.лей і ўлаларней на-
ступала вясна. Снег проста ўвачавідкі ас...даў, мрачне і
а...соўваўся як мага далей ад платоў і прызбаў. У дзень капала са
стрэх. Гаветра в...льгатнела. Зіма, праўда, не хацела здавацца. На
10ч уедліва браўся яршысты марозік, сцягваў тонкім празрыстым
ля...ком лужы. Ранкам ц. русіў дробны, як манка, сняжок. Але
саўладаць з ц...плом ужо не магла старая і, абагрэтая ячэ
1...смелым сонцам, плакала ...чодрымі слёзнымі калясамі.
Памятано, мы з Мальвінаю ішлі па л...слой караністай дароз... .
Абапал устоды рыжэла прымятая трава. Дзе-н...дзе ч...рпела ле-
тан...е лісце. Ула...чынах было бела ад кураслепу. Маладыя
бяро...кі не ўтрымаліся ад спакусы, каб не падарсіць у сваіх но-
светла-3...лёных абновах. Старыя дрэвы не спяшаліся,
11...чага чакалі.
Iя самай дарогі, пад тоўстай, карыстай бярозай, мы натрапілі
невялікае драўлянае кары...да, поўнае бярозавіку, і
ўзрадаваліся, як дзеці. 1 авылера...кі пусціліся да балацявіны, вы-
рвалі па ч. pнaгaлoвiне і праз іх пілі гэты чысты, як сляза, сок
ВЫХ
Вясы.
t
Потым мы бочылі знае. Джанай дарогі, пайшлі лесам. Пад
11агамі блытаўся зялёны ягаднік. Пахла хво...й.
Мы спусціліся ў ла...чыну і спыніліся, уражаныя. На
руснічных барвл1ках сям-там чырванелі ягады, буйныя і са-
і тыя. Грабыўшы зіму пад снегам, яны не толькі не canca-
1: іся, а яшчэ болей пасмачнеді.
Адным з выдатных пісьменнікаў-рамантыкаў быў Ян Баршчэўскі. Вяршыняй творчасці пісьменніка стала кніга "Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях". Яна складаецца з чатырнаццаці апавяданняў міфалагічна-фальклорнага зместу, сюжэты якіх скаладаюць аповеды падарожнікаў у доме шляхціца Завальні падчас доўгіх зімовых вечароў. Усе апавяданні глыбока павучальныя і ў той жа час займальныя.
Найбольш цікавыя апавяданні "Плачка" і "Сын Буры". "Плачка" - адно з самых незвычайных апавяданняў кнігі. У гэтай гісторыі апісваецца незвычайная прыгожая кабета, якая з'яўляецца ў пакінутых дамах, у пустых касцёлах і на руінах. На яе вачах заўсёды блішчэлі слёзы, з-за таго людзі называлі яе Плачкай. Вобраз Плачкі сымвалізуе, што ў чалавека на першым месце павінны быць не матэрыальныя, а духоўныя каштоўнасці. Яна плача, бо іх, каштоўнасці, не бачаць, не разумеюць, ганяюцца за ўяўным, несапраўдным.
У апавяданні "Сын Буры" сляпы Францішак расказвае пра сваю сустрэчу з дзіўным пілігрымам, які назваў сябе Сынам Буры. У час буры гэты чалавек не хаваўся ад дажджу і ветру. Сын Буры расказаў, як некалі каля беднай хаціны сваіх бацькоў спаткаў Плачку, апранутую ў сукенку вясёлкавых колераў і з кветкамі на галаве. Плачка паказала юнаку далёкі свет, над якім пад аблакамі кружылі арлы. Хлопе вырашыў пабачыць, што дзеецца на свеце, і з таго часу блукае па зямлі. Сын Буры - чалавек, апантаны вечнай прагай творчасці, пошуку ісціны, пазнання, дзеяння.
Вобразы Плачкі і Сына Буры арыгінальны і не сустракаюцца ў іншых славянскіх літаратурах. Кніга "Шляхціц Завальня" ўздымае перш за ўсё маральна-этычныя праблемы. Але паўстаюць яны ў цікавых міфалагічных вобразах.
Апошні раз Сяргей разам з Маркам выпадкова сустрэлі Бурыка пад час вайны ў лесе, калі прабіраліся праз чашчобу:
“Калі ён адваліў калоду, сеў і пачаў выбіраць з-пад яе нешта і чамкаць, я ўбачыў белы ажаролак, і радасць гарачай хваляй абліла маё сэрца: "Няўжо ён? Ой, не ён. Ой, вядома ж, ён!"
— Бурык! Бурчынька! — шэптам паклікаў я.
Марка паклаў мне далонь на вусны. А мядзведзь насцеражыўся, і сеў, і стаў паводзіць сваёй цюпкай, і зыркаць ва ўсе бакі. Але паветра веяла ад яго на нас, а заўважыць нас ён не мог (мядзведзі кепскавата бачаць). І я маўчаў. Тады ён вытаргнуў, як мне здалося, амаль прызыўнае крактанне. Ласкавае, жаласнае, падобнае на мурканне. Ці, можа, я хацеў у гэта верыць?”