1-тапсырма
Төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
Абай «Жаз»
Жаздыгүн шілде болғанда,
Көгорай шалғын, бәйшешек
Ұзарып өсіп толғанда,
Күркіреп жатқан өзенге
Көшіп ауыл қонғанда.
Шұрқырап жатқан жылқының
Шалғыннан жоны қылтылдап,
Ат, айғырлар, биелер
Бүйірі шығып, ыңқылдап,
Суда тұрып шыбындап,
Құйрығымен шылпылдап,
Арасында құлын-тай
Айнала шауып бұлтылдап,
Жоғары-төмен үйрек, қаз
Ұшып тұрса сымпылдап.
Қыз-келіншек үй тігер,
Бұрала басып былқылдап,
Ақ білегін сыбанып,
Әзілдесіп сыңқылдап.
Сабадан қымыз құйдырып,
Ортасына қойдырып
Жасы үлкендер бір бөлек
Әзілдесіп сылқылдап.
Көлеңке қылып басына,
Кілем төсеп астына,
Салтанатты байлардың
Самаурыны бұрқылдап.
Мылтық атқан, құс салған.
Жас бозбала бір бөлек
Су жағалап қутыңдап.
1. Мәтіннен жаз мезгілінің сипатын білдіретін 3 тірек сөзді жазыңыз.
(Наиди из стихотворения 3 опорных слов)
1.
2.
3. [3]
Өлеңдегі негізгі ойды жазыңыз. (Напишите основную мысль в стихотворении)
Өлең не туралы? (Напиши про что стихотворение?)
[2]
Менің сүйікті саным -жеті.Қазақ халқында жеті саны киелі сан болып есептеледі.Жеті санында күш бар деп саналады.Жеті сан бақытты сан.Сондықтан өзіме зат сатып алғанда жеті санына байланыстырып аламын.Мысалы жеті қалам , жеті қарындаш сатып аламын.Мен таңертең сағат жетіде тұрамын.Сағат жетіде тұрсам жолым сәтті болады деп сенемін..Мен әрқашанда сан таңдағанда жеті санын таңдаймын.Бұл сан маған бақыт, жақсылық әкеледі деп сенемін.Жеті ерекше сандардың бірі.Сондықтан жеті саны менің сүйікті саным.
Ата - ананы сыйлау.
Әрқайсымыз үшін бұл өмірде ата – анамыздан жақын әрі ыстық адам табылмас. Ата – анамыз біздерге осы өмірге келуімізге себепші болып, өмір сыйлаған адамдар. «Анадан асыл бар ма жан?» демекші, аналарымыз түн ұйқысын төрт бөліп, мәпелеп, тәрбие беріп,осы күнге жеткізді.Осы орайда ойыма «Анаңды үш рет Меккеге арқалап апарсаң да, ақ сүтін ақтай алмайсың» деген мақал түседі.
Сонымен қатар, ардақты әкелеріміздің де орны бөлек. «Әке көрген оқ жонар» демекші, бала тәрбиесінде, отбасында әкенің қамқор, тірек, асыраушы ретінде алатын орны ерекше.
Менің ойымша баланың ата – ана алдындағы ең бірінші парызы – бұл кісілерді сыйлап, олар айтқан кеңестерге құлақ асып, ешқашанда жерге қаратпау. Ата – ананы қадірлеу кішкене күннен қалыптасып, есейе келе ата – ана мен бала арасындағы достық қарым – қатынасқа ұласады. Өз басым ата – ананы сыйлау дегенді былай түсінемін: үлкендердің айтқанын екі еткізбей орындау, үлкен кісі сөйлеген кезде сөзін бөлмеу, қарсы жауап қайтармау, әдепті болу. Ата – ананы сыйлау – бұл біздің перзенттік парызымыз.
Менің ата - анам - менің үлгі алар тұлғаларым. Ол кісілер мені әрдайым шыншыл болуға тәрбиелейді. Мен әдепті болып, анамның жүрегін жылатқым келмейді.
Сондықтан әкелеріміз бен аналарымыз – өмірдің мәні де сәні екенін есте ұстап,ата-ана өміріміздің шамшырағы, отбасының негізгі дінгегі, дәнекері екенін ұмытпайық!