3. Сөйлемді оқып, көшіріп жаз. Кішіпейіл бала үлкендерді үнемі сыйлайды.
• Сөйлемнен тұрлаулы мүшелерді көшіріп жаз. Баяндауыш
арқылы бастауышқа сұрақ қой: Бала (кім?) сыйлайды.
• Сайлемнен бастауышты оған қатысты тұрлаусыз мүшемен бір-
е көшіріп жаз. Тұрлаусыз мүшеге бастауыш арқылы сұрақ қой:
Кішіпейіл (қандай?) бала.
. Сейлемнен баяндауышты өзі қатысты тұрлаусыз мүшемен бір-
ге кешіріп жаз. Баяндауыш арқылы тұрлаусыз мүшеге сұрақ қой:
үлкендерді (кімдерді? ) сыйлайды, үнемі (қалай?) сыйлайды.
Сөз тіркесі неден құралады?
Сөз тіркесі басыңқы және бағыныңқы сөзден
тұрады. Сөз тіркесінің құрамындағы сөздер-
нін байланысы сұрақ қою арқылы анықталады.
Сурак басыңқы сөзден бағыныңқы сезге қаратып ко-
йылады, жаманнан (неден?) жирену, адал (қандай?) дос,
екінші (нешінші?) рет.
Қазіргі ақындардың ішінен Қалқаман Сарин ағамыздың шығармашылығы өте қатты ұнайды! Әсіресе "Менің мұңым" атты өлеңі жаныма жақын.
Тұншықтырып тірлігімді тынымсыз,
Тас төбемнен төнді тағы Түн үнсіз.
Маған қарап мұңаяды мың жұлдыз,
Жетімсіреп менің мөлдір мұңымсыз.
Менің мұңым, менің мұңым – мөлдір мұң,
(Мұңсыз өмір сүре алмаймын мен бір күн).
Түнгі аспаннан тұнық іздеп көз алмай,
Қарап жатып қанша жұлдыз сөндірдім.
Бүгін тағы құрбан болып бар үміт,
Санадан тыс құдіретке бағынып.
Мың жұлдыздың арасынан бір жұлдыз,
Ағып түсті. Жалғыздықтан жалығып.
Олар, сірә, ғашық менің мұңыма,
Мен де олардың құмар едім сырына.
Мұңсыз – мінсіз ғұмыр кешу, құдай-ау,
Қасірет қой жердің Ақын ұлына.
Әппақ Айдың бір сәулесі тисе артық,
Кетер, шіркін, көңілімде күй шалқып.
Өзгеше бір өлең жазып отырам,
Мың жұлдыздан мұңдарымның иісі аңқып.
Менің мұңым сәуле төгіп Күнге ұқсап,
Мұңлы шаққа сыйлайды бір нұрлы сәт.
Түнгі ызғардан тоңып тұрған томсарып,
Жұлдыздардан гүл жасайды бір құшақ.
Аспанымда – тұнып тұрған күміс шық,
Аспан асты – сыр ұқтырған тыныштық.
...Өзім сүйіп, өзім күйіп жататын,
Менің мұңым ып-ыстық.
Бұл махаббаттың таусылмас жырларының бәрінде болмаса да, бір парасында қос ғашық әңгімесіне символ күмбез болып сипатталады. Әр жыр желісінде күмбез, мола, бейіт, кешен, мұнара, ескерткіш, мүсін, әйкел атаулары араласа жүреді. Дерлігі жырдың ұзақ жылдық тарихында өзгеріп отырған атау-терміндер. Оның түп төркіні түркі қағанаты кезінде мәлім болған.Шынайы махаббат символы– Қозы Көрпеш пен Баян сұлу нағыз махаббат қаһармандарын жастар арасында кеңінен насихаттау мақсатында 15 сәуір – Қозы Көрпеш – Баян сұлу күні ретінде аталып келеді.